Τώρα αρχίζουν τα πιο δύσκολα. Η κλιματική κρίση, αφού απείλησε τον καφέ και τη μπύρα, κόβει και μια ακόμα απόλαυση των περισσοτέρων, το λατρεμένο επιδόρπιο.
Το παγκόσμιο κόστος της ζάχαρης έχει εκτιναχθεί στο υψηλότερο επίπεδο από το 2011 στον απόηχο των ανησυχιών για τη μείωση της παραγωγής της από την Ινδία και την Ταϊλάνδη, δυο χώρες που βίωσαν παρατεταμένες περιόδους ακραίας ξηρασίας, οι οποίες έπληξαν σοβαρά τις καλλιέργειες. Τα δύο κράτη της νοτιοανατολικής Ασίας είναι οι μεγαλύτεροι εξαγωγείς ζάχαρης μετά τη Βραζιλία, υπενθυμίζει σχετικό δημοσίευμα του Guardian.
Το θερμότερο έτος
Η άνοδος της παγκόσμιας θερμοκρασίας, το 2023 αναμένεται να καταγραφεί ως το θερμότερο έτος που έχει καταγραφεί ποτέ, τροφοδοτεί την ξηρασία και άλλα ακραία καιρικά φαινόμενα που επηρεάζουν τις αποδόσεις των τροφίμων, συμπεριλαμβανομένης της ζάχαρης. Η αύξηση των τιμών έχει ήδη αρχίσει να μεταφέρεται στη σοκολάτα, τα γλυκά και άλλα επιδόρπια, σημειώνει το δημοσίευμα της βρετανικής εφημερίδας.
Οι Αμερικανοί καταναλωτές, συγκεκριμένα, είδαν τις τιμές της ζάχαρης και των γλυκών να αυξάνονται κατά 8,9% το 2023 και φέτος αναμένεται να έρθουν αντιμέτωποι με αύξηση της τάξεως του 5,6%, σύμφωνα με το υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ, η οποία κρίνεται πολύ υψηλότερη από τους ιστορικούς μέσους όρους. Τον Νοέμβριο, η Mondelēz, στα εμπορικά σήματα της οποίας περιλαμβάνονται εταιρείς όπως η Cadbury, τα Oreos η και Toblerone, προειδοποίησε για αυξήσεις τιμών στα προϊόντα της.
Θα πρέπει να υπάρξει μια «απλή αύξηση των τιμών» για τους καταναλωτές λόγω του υψηλού κόστους της ζάχαρης και του κακάο, δήλωσε χαρακτηριστικά στο Bloomberg ο Dirk Van de Put, διευθύνων σύμβουλος της Mondelēz. Οι μεγάλες εταιρείες έχουν μια σειρά από κίνητρα για αυξήσεις των τιμών, προειδοποίησε από την πλευρά του ο Gernot Wagner, οικονομολόγος για το κλίμα στη Σχολή Διοίκησης Επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου Κολούμπια, αλλά η απειλή της κλιματικής αλλαγής δεν μπορεί να αμφισβητηθεί.
Σε δύσκολη θέση η ζάχαρη
«Τα ακραία καιρικά φαινόμενα επηρεάζουν τα τρόφιμα – πριν από ένα χρόνο ήταν τα αβοκάντο, τώρα είναι η ζάχαρη», είπε ο Wag. «Ο κλιματικός πληθωρισμός είναι μια πραγματικότητα και χειροτερεύει. Είναι βολικό για τον ιδιοκτήτη των Oreos να υποδεικνύει την κλιματική αλλαγή για την αύξηση των τιμών, αλλά είναι επίσης και κατανοητό», πρόσθεσε.
Τα προβλήματα στην παραγωγή ζάχαρης έχουν επιδεινωθεί από την απειλή περιορισμών των εξαγωγών από τις χώρες που παράγουν ζάχαρη, για να διατηρήσουν τα δικά τους αποθέματα, καθώς και από τις δυσχέρειες στα λιμάνια της Βραζιλίας, οι οποίες έχουν δεσμεύσει τις εξαγωγές.
Η τιμή και οι εισαγωγές ζάχαρης στις ΗΠΑ επηρεάζονται από διάφορους κανονισμούς, γεγονός που σημαίνει ότι οι συνέπειες των υψηλών τιμών της ζάχαρης θα είναι μικρότερες από ό,τι σε ορισμένες άλλες χώρες. Οι επιπτώσεις θα γίνουν περισσότερο αισθητές στις αναπτυσσόμενες χώρες και στους αγρότες που ζουν από την καλλιέργεια της, σύμφωνα με τον Joseph Glauber, ανώτερο ερευνητή του Διεθνούς Ινστιτούτου Έρευνας για την Επισιτιστική Πολιτική.
Ο παράγοντας Ελ Νίνιο
«Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι τιμές της ζάχαρης είναι πολύ, πολύ υψηλές και θα παραμείνουν υψηλές μέχρι να δούμε το Ελ Νίνιο να υποχωρεί», υπογράμμισε ο Glauber, αναφερόμενος στο περιοδικό κλιματικό φαινόμενο που αναμένεται να επιταχύνει περαιτέρω τις παγκόσμιες θερμοκρασίες τη φετινή χρονιά.
Το ζήτημα θα είναι πόσο οικονομικά προσιτό είναι το οτιδήποτε. Στις ΗΠΑ και σε άλλες χώρες υψηλού εισοδήματος, θα υπάρξει αύξηση του κόστους των τροφίμων που θα γίνει αισθητή από τα νοικοκυριά, ιδιαίτερα τα φτωχότερα μεταξύ τους, αλλά θα είναι διαφορετική η ιστορία για τις χώρες όπου το 40% των δαπανών αφορά τρόφιμα, οι οποίες θα επηρεαστούν δραματικά. «Υπάρχει ανησυχία για τον αντίκτυπο της κλιματικής αλλαγής σε βάθος χρόνου με τη μετακίνηση των καλλιεργούμενων εκτάσεων και την υψηλότερη αστάθεια στις τιμές προϊόντων όπως το ρύζι και η ζάχαρη».
Μελέτες έχουν δείξει ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη θα εμποδίσει χώρες, όπως η Κίνα να καλλιεργούν ρύζι στις σημερινές ποσότητες, ενώ ερευνητές έχουν διαπιστώσει ότι η παγκόσμια παραγωγή καλαμποκιού θα μπορούσε να μειωθεί κατά 24% έως το 2030. Οι αλλαγές στη θερμοκρασία και τα πρότυπα βροχοπτώσεων θα μπορούσαν, στο μεταξύ, να βοηθήσουν ορισμένες άλλες καλλιέργειες, όπως το σιτάρι, να ευδοκιμήσουν σε άλλες χώρες όπως η Ρωσία και ο Καναδάς, όπου σήμερα είναι πολύ κρύο για να αποδώσουν καρπούς.
Σοκ τιμών
Συνολικά, ο παγκόσμιος πληθωρισμός των τροφίμων θα μπορούσε να φθάσει το 3% ετησίως έως τη δεκαετία του 2030 λόγω της κλιματικής κρίσης, εάν δεν αναληφθεί σημαντικό έργο προσαρμογής, ανέφερε πέρυσι έρευνα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Το σημερινό σοκ των τιμών που βρίσκεται σε εξέλιξη με τη ζάχαρη είναι μια υπενθύμιση ότι οι προηγούμενες υποθέσεις σχετικά με την παραγωγή τροφίμων θα πρέπει να απορριφθούν, προειδοποίησε ο Wagner.
«Οι καλλιέργειες των τροφίμων έχουν βελτιωθεί βάσει του πώς ήταν ο καιρός τα τελευταία 10.000 χρόνια, ένα σχετικά σταθερό κλίμα που τώρα εγκαταλείπουμε», πρόσθεσε. «Φεύγουμε από αυτή τη ζώνη θερμοκρασιών Goldilocks και αυτό θα ασκήσει πίεση στη διαθεσιμότητα και την τιμή των τροφίμων», κατέληξε ο ίδιος.