Στις 13.51 χθες το μεσημέρι, το πρακτορείο Reuters έδωσε με επείγον τηλεγράφημά του τον καθημερινό του συνολικό απολογισμό: «23.084 Παλαιστίνιοι έχουν σκοτωθεί και 58.926 έχουν τραυματιστεί από τις 7 Οκτωβρίου μέχρι σήμερα». Ενα λεπτό αργότερα, έδωσε τον επιμέρους απολογισμό: «249 Παλαιστίνιοι σκοτώθηκαν τις τελευταίες 24 ώρες από ισραηλινούς βομβαρδισμούς στη Γάζα». Η πηγή είναι το υπουργείο Υγείας της Γάζας, η Χαμάς δηλαδή, κάτι που μπορεί να μοιάζει αναξιόπιστο, η αλήθεια είναι όμως ότι τόσο τα Ηνωμένα Εθνη όσο και εκπρόσωποι του ισραηλινού στρατού έχουν επιβεβαιώσει λίγο-πολύ στο παρελθόν τους αντίστοιχους αριθμούς. Συμφωνία υπάρχει επίσης και στην αναλογία μαχητών της Χαμάς προς αμάχους: είναι περίπου 1:2. Με άλλα λόγια, οι θάνατοι αμάχων στη Γάζα φτάνουν σήμερα περίπου τους 15.400.
Στα μέσα του περασμένου μήνα δόθηκε στη δημοσιότητα και ο τελικός απολογισμός των τρομοκρατικών επιθέσεων της 7ης Οκτωβρίου από τη Χαμάς: 1.139 νεκροί, μεταξύ των οποίων 695 άμαχοι, 373 μέλη των δυνάμεων ασφαλείας και 71 ξένοι. Αν ληφθούν υπόψη και οι συγκρούσεις που έχουν γίνει έκτοτε, οι θάνατοι στο Ισραήλ έχουν φτάσει τους 1.200.
Εχουν νόημα αυτές οι συγκρίσεις; Εχει σημασία δηλαδή ότι για κάθε ισραηλινό άμαχο είχαν σκοτωθεί μέχρι χθες το μεσημέρι 22 παλαιστίνιοι άμαχοι; Κάνει διαφορά αν η αναλογία αυτή αυξηθεί το επόμενο διάστημα, ας πούμε, σε 1 προς 25 ή 1 προς 30; Πού βρίσκεται το όριο, μια ηθική κόκκινη γραμμή; Πρέπει να ληφθεί υπόψη τι ψήφιζαν οι Παλαιστίνιοι που σκοτώθηκαν, αφού θα μπορούσε να σκεφτεί κανείς ότι οι ψηφοφόροι της Χαμάς άξιζαν περισσότερο να πεθάνουν από τους άλλους; Και με ποιον τρόπο βαραίνει στους υπολογισμούς ο παράγων των ισραηλινών ομήρων;
Η Guardian δημοσιοποίησε χθες κι άλλα στοιχεία. Ο αριθμός των Παλαιστινίων που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους λόγω του πολέμου φτάνει τα 1,9 εκατομμύρια, που αντιστοιχεί στο 85% του πληθυσμού. Πολλοί από αυτούς έχουν αλλάξει καταφύγιο αρκετές φορές, ανάλογα με την προέλαση του ισραηλινού στρατού. Αν ληφθούν υπόψη οι καταστροφές των κτιρίων, υπολογίζεται ότι 500.000 Παλαιστίνιοι δεν έχουν σπίτι να γυρίσουν. Πολύ περισσότεροι θα παραμείνουν εκτοπισμένοι λόγω της κατάρρευσης των υγειονομικών εγκαταστάσεων. Εξαιρετικά επείγον πρόβλημα αποτελεί και η διάδοση των επιδημιών: σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, οι νεκροί από τις επιδημίες θα ξεπεράσουν τους νεκρούς από τους βομβαρδισμούς.
Οι παρατηρήσεις αυτές δεν έχουν αξιολογικό χαρακτήρα. Το ότι στη Γάζα σκοτώνονται περίπου 160 παλαιστίνιοι άμαχοι την ημέρα, ενώ στην τετράμηνη εκστρατεία της Δυτικής συμμαχίας κατά του Ισλαμικού Κράτους στη Ράκα σκοτώνονταν καθημερινά 20 σύροι άμαχοι δεν σημαίνει ότι εκείνος ο πόλεμος ήταν οκτώ φορές πιο δίκαιος από τον σημερινό. Το μόνο συμπέρασμα που μπορεί να βγει από τέτοιους απολογισμούς είναι η προϊούσα εξοικείωσή μας με τη βία.
