Τη χρήση drones και την τεχνητή νοημοσύνη επιστρατεύει η κυβέρνηση στη νέα προσπάθεια που ξεκινά για την αντιμετώπιση της αυθαίρετης δόμησης, προωθώντας παράλληλα ρυθμίσεις για το «ξεπάγωμα» της δόμησης σε οικόπεδα τεσσάρων στρεμμάτων που βρίσκονται σε εκτός σχεδίου περιοχές.
Το νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τα μέτρα της «πολεοδομικής μεταρρύθμισης», στα οποία περιλαμβάνονται νομοθετική λύση για την εκτός σχεδίου δόμηση, ρυθμίσεις για τα αυθαίρετα, νέα αυστηρά μέτρα καταστολής της αυθαίρετης δόμησης με κατεδαφίσεις, αλλά και παρεμβάσεις για τον αιγιαλό και την παραλία, παρουσίασαν στη χθεσινή συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου ο Θεόδωρος Σκυλακάκης και ο Νίκος Ταγαράς.
Οπως χαρακτηριστικά ανέφερε στην εισήγησή του ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, τα αυθαίρετα κτίσματα θα εντοπίζονται σε πραγματικό χρόνο ακόμη και με drones. Παράλληλα, τόνισε ότι «δρομολογείται η σύνταξη πολεοδομικών σχεδίων σε όλη την επικράτεια, ώστε να καθοριστούν οριστικά οι χρήσεις γης και οι όροι δόμησης, με μια σημαντική χρηματοδότηση που ξεπερνά τα 400 εκατομμύρια ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης».
Ειδικότερα, με το προωθούμενο νομοσχέδιο, χιλιάδες ιδιοκτήτες οικοπέδων σε εκτός σχεδίου περιοχές θα μπορέσουν να οικοδομήσουν, εφόσον τα ακίνητά τους πληρούν συγκεκριμένες προϋποθέσεις και με την παράλληλη καταβολή περιβαλλοντικού τέλους. Η ρύθμιση που προωθείται περιλαμβάνει τρεις βασικές προϋποθέσεις:
* Την ύπαρξη οδού για την εξυπηρέτηση των ακινήτων, η οποία θα εμφανίζεται σε αεροφωτογραφίες πριν από το 1977.
* Οι δρόμοι στους οποίους τα οικόπεδα έχουν «πρόσωπο» θα πρέπει να έχουν πλάτος τουλάχιστον 3,5 μέτρων.
* Οι ιδιοκτήτες να πληρώσουν ειδικό τέλος για την έκδοση οικοδομικής άδειας, ως πρόβλεψη περιβαλλοντικού ισοδυνάμου. Το ειδικό τέλος θα κατατίθεται πριν από την έκδοση οικοδομικής άδειας, σε ειδικό λογαριασμό του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων.
Κατεδαφίσεις
Παράλληλα, το νομοσχέδιο προβλέπει ότι θα κατεδαφίζονται κατά προτεραιότητα οι πρόσφατες αυθαίρετες κατασκευές που έχουν ανεγερθεί τα τελευταία χρόνια, με αφετηρία το 2022 και προς τα πίσω.
Επίσης, κατεδαφίζεται το σύνολο των αυθαιρέτων με τελεσίδικα πρωτόκολλα κατεδάφισης κάθε προηγούμενης χρονιάς και τουλάχιστον σημαντικός αριθμός αυθαιρέτων που αντιστοιχούν σε ένα ακόμα χρόνο με πολεοδομικά και περιβαλλοντικά κριτήρια. Ετσι, θα μπει τέλος στη δυνατότητα νομιμοποίησης γενικών περιπτώσεων κατασκευών που ανεγέρθηκαν μετά τις 28-7-2011 χωρίς άδεια.
Το Δημόσιο θα μπορεί πλέον να εντοπίζει τις νέες αυθαίρετες κατασκευές και να προβαίνει σε άμεση κατεδάφιση πριν από την αποπεράτωση των εργασιών. Σε αυτό το πλαίσιο, οι κυρώσεις για τους παραβάτες θα είναι αυστηρότερες, με άμεση επιβολή προστίμων και ενεργοποίηση των κατεδαφίσεων. Οπως δήλωσε ο αρμόδιος υπουργός Θεόδωρος Σκυλακάκης, «όλα τα αυθαίρετα που θα χτίζονται από τούδε και στο εξής θα κατεδαφίζονται».
Μεταξύ άλλων, το νομοσχέδιο προβλέπει:
* Τη στενή παρακολούθηση της αυθαίρετης δόμησης, μέσω της θεσμοθέτησης συστήματος πλήρους παρακολούθησης του δομημένου περιβάλλοντος, διαδικασία εντοπισμού και καταγραφής της αυθαίρετης δόμησης με σύγχρονα τεχνολογικά μέσα (δορυφόροι, drones, τεχνητή νοημοσύνη, αεροφωτογραφίες του 1977 και του 2011 κ.λπ.), διασύνδεση του συστήματος με το E-adeies και την πλατφόρμα καταγγελιών. Ετσι, θα εντοπίζεται σε πραγματικό χρόνο η δημιουργία νέων αυθαίρετων κτισμάτων και θα ενεργοποιείται άμεσα ο ελεγκτικός – κατασταλτικός μηχανισμός.
* Επικαιροποίηση του πλαισίου ελέγχου των αυθαιρέτων, ώστε να αντιμετωπίζονται οι δυσλειτουργίες ή και η αλληλεπικάλυψη αρμοδιοτήτων που έχουν παρατηρηθεί στη διαδικασία εντοπισμού και επιβολής κυρώσεων όσον αφορά αυθαίρετες κατασκευές. Καθορίζεται σαφές πεδίο αρμοδιότητας για κάθε υπηρεσία του Δημοσίου που εμπλέκεται με την αυθαίρετη δόμηση (Επιθεωρητές, Κτηματική Υπηρεσία, Λιμενικό, Δασαρχεία κ.λπ.). Η ευθύνη για τις κατεδαφίσεις θα μεταφερθεί από τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις της χώρας στο κεντρικό κράτος – και συγκεκριμένα στα συναρμόδια υπουργεία Περιβάλλοντος και Υποδομών, ενώ στο υπουργείο Περιβάλλοντος θα δημιουργηθεί και ένα υπερσύγχρονο «παρατηρητήριο αυθαίρετης δόμησης».
* Προβλέπεται υποχρεωτικός έλεγχος από ελεγκτές δόμησης ανά τακτά χρονικά διαστήματα, κατά προτεραιότητα σε εγκαταστάσεις τουριστικών περιοχών, όπου υπάρχουν ξενοδοχεία ή παραθαλάσσιες επιχειρήσεις. Στη συνέχεια, θα εκδίδεται και πιστοποιητικό ελέγχου κατασκευών των επιχειρήσεων αυτών, ώστε να υπάρχει ταυτοποίηση των ελέγχων.
Σε κάθε περίπτωση, ο νέος πολεοδομικός σχεδιασμός έχει ως στόχο να αποσαφηνίζει το πλαίσιο και να δίνει λύσεις σχετικά με τις επιτρεπόμενες χρήσεις γης, την οικοδόμηση, την αυθαίρετη δόμηση, τη δόμηση εκτός σχεδίου, τα όρια των οικισμών, την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών, καθώς και την προστασία του φυσικού και του πολιτιστικού περιβάλλοντος.