Από το διαμέρισμα στο Γαλάτσι, που βρέθηκε ο Πρωθυπουργός το περασμένο Σάββατο, τον ακούσαμε να λέει στο συμπαθέστατο ζευγάρι που τον φιλοξένησε στο σπίτι του ότι «κοιτάμε το θέμα της προσφοράς κατοικιών». Προφανώς οι άνθρωποι δεν ήταν η δουλειά τους να ρωτήσουν, και δεν ρώτησαν, τι ακριβώς εννοούσε. Γιατί στο θέμα της ενίσχυσης της προσφοράς κατοικιών, προκειμένου να υπάρξει μια έστω και μικρή κάλυψη της αυξημένης ζήτησης, δεν έχουμε δει να κάνει και τόσο πολλά η κυβέρνησή του. Ακόμα και αν τα έχει κάνει, σίγουρα δεν τα μαθαίνουμε. Και σίγουρα δεν έχουμε δει απτά αποτελέσματα. Αντίθετα οι ενοικιαστές «πληρώνουν» την κατάσταση, εγκλωβισμένοι στα ακραία υψηλά ενοίκια.
Λύσεις υπάρχουν. Παλιότερες κυβερνήσεις εφάρμοζαν την επέκταση των σχεδίων πόλης, ενισχύοντας τις νέες οικοδομές. Δεν ξέρω αν αυτή είναι η καλύτερη λύση στις μέρες μας. Αλλά και πάλι δεν φαίνεται να την υιοθετεί η κυβέρνηση. Αυτό που η ίδια έχει ασπαστεί, και από ότι έχει εξαγγείλει το δουλεύει, είναι ότι υπάρχει ένα τεράστιο (εκατοντάδες χιλιάδες) στοκ κατοικιών που παραμένουν κλειστές. Ωστόσο, αν και έχουν περάσει σχεδόν δύο χρόνια από την πρώτη διαπίστωση, ουδείς έχει απαντήσει με επάρκεια γιατί τα συγκεκριμένα σπίτια παραμένουν κλειστά σε μια αγορά που συνεχώς ανεβαίνει και τα πιθανά κέρδη είναι μεγάλα. Ούτε βέβαια τι πολιτικές αναπτύσσονται για να ανοίξουν.
Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι να κινούμαστε και σε αυτό το θέμα στα τυφλά. Τι γίνεται με αυτούς τους ανθρώπους των κλειστών κατοικιών; Κρατάνε τα συγκεκριμένα σπίτια κλειστά για να τα πουλήσουν; Τα κρατάνε κλειστά για να το δώσουν στο παιδί τους; Είναι τίποτα εμμονικοί που θέλουν να έχουν σπίτια να κάθονται; Συμβαίνει κάτι άλλο; Κάποιοι λένε ότι οι συγκεκριμένοι ιδιοκτήτες δεν έχουν τα απαραίτητα ποσά προκειμένου να τα ανακαινίσουν, ώστε να ανταποκρίνονται στις σύγχρονες πραγματικές και γραφειοκρατικές ανάγκες. Αυτή η χαρτογράφηση μας λείπει. Και το επίσημο κράτος έπρεπε ήδη να ξέρει τι συμβαίνει, ώστε να αναπτύξει τις κατάλληλες πολιτικές.
Για παράδειγμα, δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι τα υπάρχοντα κίνητρα ανακαινίσεων των κατοικιών, που εφαρμόζονται τα τελευταία χρόνια, αποδίδουν σε τέτοιο βαθμό ώστε να αλλάξουν την κατάσταση. Αν όμως δεν αποδίδουν, πρέπει να αλλάξουν. Γνωρίζουμε ότι το «Ανακαινίζω και Εκμισθώνω» απευθύνεται μόνο σε όσους έχουν μόνο ένα σπίτι προς ενοικίαση, έως 100 τετραγωνικά. Αρα μόνο ένα μικρό μέρος της αγοράς ακινήτων καλύπτεται. Ακούω ακόμα ότι στις περισσότερες περιπτώσεις τα τιμολόγια που επιδοτούνται στο πλαίσιο του εν λόγω προγράμματος τα «καλύπτει» με μαύρες αφορολόγητες συναλλαγές η αγορά. Ιδια εικόνα, κινούμενη στο όριο του συμφέρει ή δεν συμφέρει, μεταδίδεται και από το ενισχυμένο από τις αρχές του έτους πρόγραμμα εκπιπτόμενων δαπανών έως 16.000 ευρώ για επισκευές κατοικιών.
Αν αυτού του είδους τα προγράμματα δεν αποδίδουν, πρέπει να δούμε τι πρέπει να κάνουμε. Στο podcast ΒΑΒΕΛ ο πρόεδρος των ιδιοκτητών ακινήτων, ο διαχρονικός Στράτος Παραδιάς, είπε ότι έχει προτείνει στην κυβέρνηση την απαλλαγή των ιδιοκτητών που ανοίγουν τα κλειστά ακίνητά τους και τα ρίχνουν ξανά στην αγορά από φόρους για μια τριετία. Είχε εφαρμοστεί για ένα διάστημα και πέτυχε, το 1999, όταν τα ακατάλληλα από τους σεισμούς ακίνητα είχαν δημιουργήσει εκρηκτικό πρόβλημα στέγης στην πρωτεύουσα. Σίγουρα υπάρχουν και άλλες λύσεις. Το θέμα όμως είναι ότι αν δεν μάθουμε με ασφάλεια την αιτία του προβλήματος, το πρόβλημα δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί…