Σκαλοπάτια

Η συζήτηση δεν έχει ανοίξει σε κενό αέρος, ούτε είναι φρέσκια. Ηδη από την περασμένη ΔΕΘ ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει δώσει τις απαντήσεις του. Μεσοβδόμαδα επανήλθε για μια νέα απάντηση που δείχνει κατηγορηματική: «Η πρωθυπουργία δεν είναι σκαλοπάτι για κάποιο ευρωπαϊκό αξίωμα. (…) Δουλειά μου είναι να εκπροσωπώ την Ελλάδα στην Ευρώπη και όχι την Ευρώπη στην Ελλάδα». Οπως σχολιάζουν κι εντός των κυβερνητικών τειχών, η συζήτηση θα μπορούσε να κλείσει οριστικά και αμετάκλητα εάν δεν υπήρχε αυτή η αναφορά στο «σκαλοπάτι». Από τη στιγμή που ο Μητσοτάκης βλέπει μια ευρωπαϊκή θέση κορυφής σαν ένα σκαλοπάτι προφανώς ψηλότερα, τότε μια επίσημη πρόταση στο προσεχές μέλλον, ακόμη κι αν απορριφθεί, θα πρέπει να εξεταστεί. Καθ΄ οδόν προς τις ευρωεκλογές του Ιουνίου και πολύ περισσότερο αμέσως ύστερα από αυτές, είναι μάλλον ξεκάθαρο ότι η συζήτηση θα επανέλθει, έστω κι αν δεν την επιδιώκει ο Πρωθυπουργός.

Στο κυβερνητικό επιτελείο καταλήγουν ότι τη σκόνη για μια μεταπήδηση του Πρωθυπουργού σε ένα ευρωπαϊκό αξίωμα προσπαθούν να την κρατούν πάνω από το έδαφος αντιπολιτευτικοί κύκλοι, συμπεριλαμβανομένης μιας αδύναμης και ανοργάνωτης εσωκομματικής αντιπολίτευσης. Το υπονόησε και ο ίδιος, δείχνοντας προς την κατεύθυνση κάποιων που μη μπορώντας να τον αντιμετωπίσουν πολιτικά «σκέφτονται κάποια έξοδο διά της “προαγωγής” προς τα πάνω». Αλλά στο Μέγαρο Μαξίμου γνωρίζουν καλά ότι η κουβέντα γίνεται από μήνες και στους διαδρόμους των Βρυξελλών, όταν η συζήτηση επικεντρώνεται σε μια πιθανή λίστα για τις θέσεις διαδοχής στο ευρωπαϊκό οργανόγραμμα που είναι αρκετές. Ο Μητσοτάκης, έχοντας χτίσει ένα ισχυρό διεθνές προφίλ που ενισχύεται συνεχώς, δεν ηγείται χωρίς αντίπαλο μόνο μιας χώρας της ευρωζώνης, αλλά και του μεγαλύτερου αυτή την ώρα κόμματος του ΕΛΚ – που δύσκολα θα απολέσει την πρωτοκαθεδρία εντός της ΕΕ. Συνεπώς, η θέση του στη λίστα δεν είναι δυσεξήγητη. Είναι εξίσου καθαρό, ωστόσο, ότι η όλη συζήτηση έχει νόημα για δύο θέσεις, του επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, υπό συνθήκες σε ένα ευρύτερο διεθνές σκηνικό, και εκείνη του γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ. Η ανάληψή τους από έναν έλληνα πολιτικό αφήνει ιστορικό αποτύπωμα, αλλά ο Μητσοτάκης είναι μάλλον βέβαιο ότι θα προτιμούσε να βρίσκεται στο επίκεντρο των αντίστοιχων εξελίξεων το 2029. Μέχρι τότε μπορεί να έχει καταγράψει ένα άλλο εγχώριο ιστορικό ρεκόρ, εκείνο της μεγαλύτερης συνεχούς πρωθυπουργικής θητείας, ξεπερνώντας τον Κώστα Σημίτη. Μετά, μια μετακόμιση στις Βρυξέλλες θα δείχνει αυτονόητο βήμα.

Μέχρι να επιστρέψει η συζήτηση για τον ευρωπαϊκό δρόμο του Μητσοτάκη, πάντως, στο κυβερνητικό στερέωμα θα αναλωθούν με σενάρια για το γαλάζιο ευρωψηφοδέλτιο και για τη θέση του επόμενου έλληνα επιτρόπου. Μέχρι τις αρχές Απριλίου η λίστα των υποψήφιων ευρωβουλευτών αναμένεται να ανακοινωθεί, ενώ τα στοιχήματα ότι ο Μαργαρίτης Σχοινάς θα είναι ο πρώτος έλληνας επίτροπος με δεύτερη θητεία στις Βρυξέλλες δεν είναι προσώρας υπέρ του αντιπροέδρου της Κομισιόν. Η σχέση του με τον Μητσοτάκη – που θα λάβει και τις αποφάσεις – έχει τα πάνω της και τα κάτω της μέσα στην πενταετία, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν τού φορτώνει συνεχώς αρμοδιότητες, γνωρίζει όσο ελάχιστοι τις ισορροπίες και το παρασκήνιο στο Μπερλεμόν, αλλά αρκετοί έχουν ήδη αρχίσει να αναζητούν την επόμενη θέση του, αν δεν είναι η επιστροφή στην υπό αναστολή ανώτατη θέση (του γενικού διευθυντή) στην εσωτερική διοικητική πυραμίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ο ίδιος διαμηνύει ότι, ως «καλός στρατιώτης» και με παραταξιακά χαρακτηριστικά, είναι έτοιμος να προσφέρει υπηρεσίες από όποια θέση κρίνει ο Πρωθυπουργός ότι θα είναι χρήσιμος, αλλά αυτή τη στιγμή ούτε μία υποψηφιότητα με το ευρωψηφοδέλτιο της ΝΔ δείχνει ως πιθανότερη. Θα πρόκειται, άλλωστε, για επιστροφή, αφού συμμετείχε στην ευρωλίστα και το 2004 και διετέλεσε επί μία διετία ευρωβουλευτής την περίοδο 2007-2009. Μια νέα υποψηφιότητα στις ευρωεκλογές, εξάλλου, οδηγεί και σε παραίτηση από την Κομισιόν έξι μήνες νωρίτερα.

Στο παρασκήνιο η συζήτηση για τη θέση του επιτρόπου περνά από πρόσωπα του στενού πυρήνα συνεργατών του Κυριάκου Μητσοτάκη, όπως του Γιώργου Γεραπετρίτη, του Σταύρου Παπασταύρου ή ακόμη και του γραμματέα του ΕΛΚ Θανάση Μπακόλα. Οι αποφάσεις του Πρωθυπουργού ίσως δείξουν νωρίτερα τι σχεδιάζει και για τον δικό του δρόμο.