Οι Σέρβοι του βόρειου Κοσόβου ξεκίνησαν τη συλλογή υπογραφών για την απομάκρυνση των Αλβανών δημάρχων που εξελέγησαν στους δήμους Βόρεια Μιτρόβιτσα, Λεποσάβιτς, Ζβέτσαν και Ζούμπιν Πότοκ τον Απρίλιο του 2023 στις δημοτικές εκλογές που μποϋκόταραν οι Σέρβοι. Στις εκλογές το ποσοστό συμμετοχής κυμάνθηκε γύρω στο 3% και οι Σέρβοι τις θεωρούν άκυρες.
Στις πόλεις όπου οι Σέρβοι αποτελούν την πλειονότητα στον πληθυσμό, από νωρίς σήμερα το πρωί προσέρχονται πολίτες και υπογράφουν το σχετικό αίτημα. Για να κινηθεί η διαδικασία αλλαγής των δημάρχων χρειάζεται να υπογράψει το αίτημα από το 20% των εγγεγραμμένων στους εκλογικούς καταλόγους. Εφόσον συμβεί αυτό και η Κεντρική Εφορευτική Επιτροπή του Κοσόβου επικυρώσει τη γνησιότητα των υπογραφών προκηρύσσεται δημοψήφισμα για την καθαίρεση των δημάρχων. Για να είναι έγκυρο το δημοψήφισμα θα πρέπει να προσέλθει στις κάλπες ποσοστό μεγαλύτερο του 50% των εγγεγραμμένων στους εκλογικούς καταλόγους.
Εάν υπερψηφιστεί η καθαίρεση των δημάρχων, η Εφορευτική Επιτροπή θα ενημερώσει για το αποτέλεσμα την πρόεδρο της Δημοκρατίας Βιόσα Οσμάνι η οποία σε διάστημα 45 ημερών υποχρεούται να προκηρύξει νέες δημοτικές εκλογές στους τέσσερεις δήμους του βορείου Κοσόβου,
Η επανάληψη των δημοτικών εκλογών σε τέσσερεις δήμους στο Βόρειο Κόσοβο με τη συμμετοχή και του σερβικού πληθυσμού αποτελεί αίτημα της ΕΕ και των ΗΠΑ.
Πυριτιδαποθήκη της Ευρώπης
Αναλυτές εκφράζουν ανησυχίες ότι οι σχέσεις μεταξύ Σερβίας και Κοσσυφοπεδίου γίνονται ολοένα και πιο εχθρικές τους τελευταίους μήνες. Η βία ξέσπασε στο βόρειο Κοσσυφοπέδιο τον Σεπτέμβριο και το Βελιγράδι απάντησε συγκεντρώνοντας στρατεύματα στα σύνορά του με τη γείτονά του.
Δεδομένου του τρέχοντος πολιτικού πλαισίου και της ασφάλειας ένα ξέσπασμα βίας στο βόρειο Κοσσυφοπέδιο «θα πρέπει να σημάνει συναγερμό».
«Η επίλυση της διαφοράς μεταξύ του Κοσσυφοπεδίου και της Σερβίας δεν είναι πλέον μόνο ένα πολιτικό ζήτημα, αλλά ένα σοβαρό ζήτημα ασφάλειας για την ευρύτερη περιοχή και την Ευρώπη», έγραψαν οι Engjellushe Morina και Majda Ruge, ανώτεροι υπάλληλοι πολιτικής στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων (ECFR) την περασμένη εβδομάδα.
Και προσθέτουν: «Για τις ΗΠΑ και την ΕΕ, η επιλογή δεν είναι πλέον μόνο μεταξύ της αποτυχίας και της επιτυχίας του διαλόγου, αλλά μεταξύ της σταθερότητας και της περαιτέρω κλιμάκωσης της βίας».