Αναζήτηση
Από ιδρύσεώς του, το Ισραηλινό κράτος έχει υιοθετήσει την τακτική δολοφονιών Παλαιστίνιων ηγετικών μορφών. Υπάρχει ειδικό πρόγραμμα της Μοσάντ, σε όλον τον κόσμο, σύμφωνα με τον ειδικό δρ. Μαρουάν Μπισάρα. Μπορεί όμως αυτό το πρόγραμμα να λειτουργήσει αποτελεσματικά στην Τουρκία;
Με αφορμή την πιο πρόσφατη εκτέλεση του ανώτερου αξιωματούχου της Χαμάς, στον Λίβανο Αλ-Αρούρι, ο Μπισάρα είχε δηλώσει πως «έχουν περάσει 50 χρόνια, που εκτελούνται ]προγράμματα δολοφονίας από τη στρατιωτική υπηρεσία πληροφοριών και τη Μοσάντ, σε όλο τον κόσμο», δείχνοντας επιτυχημένες επιθέσεις εναντίον προσωπικοτήτων όπως ο ιδρυτής της Χαμάς, Σεΐχης Αχμάντ Γιασίν το 2004 και ο διοικητής της Χεζμπολάχ, Ιμάντ Μουγκνιιέ το 2015 κτλ.
Έτσι, μετά την 7η Οκτωβρίου, υπενθυμίζεται ότι το Ισραήλ δήλωσε σε κάθε τόνο ότι είναι αποφασισμένο να σκοτώσει τους ηγέτες της Χαμάς «σε οποιαδήποτε τοποθεσία» στον κόσμο, συμπεριλαμβανομένου του Κατάρ, της Τουρκίας και του Λιβάνου, ακόμη κι αν χρειαστούν πολλά χρόνια, είχε δηλώσει ο επικεφαλής της Shin Bet, Ρόνεν Μπαρ. «Θα χρειαστούν μερικά χρόνια, αλλά θα είμαστε εκεί για να το κάνουμε» είχε πει χαρακτηριστικά.
Ωστόσο, άλλο είναι κυνηγάς έναν Αρούρι κάπου στη Βηρυτό ή στη Βαλέττα και άλλο να τον ξετρυπώσεις στην… Κωνσταντινούπολη, και αυτό δεν διαφεύγει των ικανότατων ισραηλινών υπηρεσιών.
Δεν έχει περάσει, εξάλλου, πολύς καιρός από τότε που οι τουρκικές υπηρεσίες συνέλαβαν 15 άτομα με την κατηγορία της κατασκοπείας υπέρ της Μοσάντ. Η Τουρκία του Ερντογάν παρέχει διπλωματική υποστήριξη στη Χαμάς, ακόμα και γραφεία, ενώ η τουρκική γνώμη είναι σταθερά υπέρ των Παλαιστινίων.
«Εάν η πιθανότητα να δολοφονηθούν οι ηγέτες της Χαμάς στον Λίβανο και το Ιράν είναι 90%, στην Τουρκία είναι 50% ή λιγότερο»
Έτσι μπορεί οι Ισραηλινοί να δείχνουν αποφασισμένοι, αλλά στον δρόμο τους για διεθνείς δολοφονίες, γνωρίζουν ότι θα συναντήσουν πολλές προκλήσεις στην Τουρκία.
Αυτό αποτυπώνεται από τις εκτιμήσεις ειδικών, σε Ισραήλ και Τουρκία, που μίλησαν στο αμερικανικό περιοδικό Foreign Policy αποκαλύπτοντας ότι η Μοσάντ έχει επιφορτιστεί με την ανάπτυξη εντελώς διαφορετικών σχεδίων για κάθε κράτος που φιλοξενεί τη Χαμάς.
Η ιδρύτρια της ισραηλινής δεξαμενής σκέψης Alma Research and Education Center, Σαρίτ Ζεχάβι, είπε ότι κάθε μυστική επιχείρηση χρειάζεται ακριβείς πληροφορίες και μια επιχειρησιακή ευκαιρία. Αλλά πρέπει επίσης να λάβει υπόψη «τη σχέση μεταξύ του Ισραήλ και της χώρας όπου βρίσκεται ο στόχος». Οποιαδήποτε επιχείρηση στην Τουρκία ή το Κατάρ θα είναι «πιο περίπλοκη», είπε, σε σύγκριση με τον Λίβανο ή το Ιράν.
Ε κάποτε θα φύγουν από την Τουρκία, και τότε…
Σύμφωνα με Ισραηλινούς πρώην αξιωματούχους που επικαλείται το αμερικανικό περιοδικό, εάν ο Ερντογάν δεν αρχίσει να φιλοξενεί μαζικά τους ηγέτες της Χαμάς, το Ισραήλ δεν θα πραγματοποιήσει δολοφονίες εντός της Τουρκίας. Οι ίδιοι ανέφερε ότι το Ισραήλ θα κάνει υπομονή και θα περιμένει να φύγουν από την Τουρκία όσοι βρίσκονται ήδη εκεί, ζητώντας από τις ΗΠΑ να ενθαρρύνουν την Τουρκία να απαγορεύσει τη Χαμάς να εισέλθει στο έδαφός της.
«Το Ισραήλ δεν θα προβεί σε καμία δολοφονία στην Τουρκία – είναι μια τρομερή στρατιωτική δύναμη, μέλος του ΝΑΤΟ και μπορεί να μας προκαλέσει σοβαρό πονοκέφαλο», δήλωσε στο Foreign Policy ο πρώην αναπληρωτής σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Ισραήλ, Έραν Λέρμαν.
«Στο παρελθόν, μας βοήθησε να αποτρέψουμε τις ιρανικές απόπειρες να δολοφονήσουν Ισραηλινούς στο τουρκικό έδαφος και υπάρχουν κανάλια επικοινωνίας μεταξύ των υπηρεσιών μας [κατασκοπείας] και των δικών τους» τόνισε ο Λέρμαν.
Ο Ντέιβιντ Μπαρνέα, ο επικεφαλής της ισραηλινής Μοσάντ παρευρίσκεται σε μια τελετή για τον επερχόμενο στρατιωτικό αρχηγό του Ισραήλ Χέρτσι Χαλέβι στο Υπουργείο Άμυνας του Ισραήλ στο Τελ Αβίβ, Ισραήλ, 16 Ιανουαρίου 2023. (REUTERS/Amir Cohen).
Μπορεί οι Ισραηλινοί να φωνάζουν ότι θα εντοπίσουν και θα εκτελέσουν τους ηγέτες της Χαμάς, αλλά στο τέλος θα καταλάβουν ότι πρέπει να συγκρατηθούν, ενώ αντίθετα θα εξαπολύσουν το μένος τους στο Κατάρ πιο εύκολα. «Το Κατάρ είναι διαφορετικό θέμα», πρόσθεσε ο Λέρμαν. «Χρηματοδοτούσαν τη Χαμάς – έχουμε λόγους να πιστεύουμε ότι έστειλαν περισσότερα χρήματα από όσα γνωρίζαμε».
«Εάν η πιθανότητα να δολοφονηθούν οι ηγέτες της Χαμάς στον Λίβανο και το Ιράν είναι 90%, στην Τουρκία είναι 50% ή λιγότερο, λόγω αρκετών γεωπολιτικών κριτηρίων», δήλωσε στο Foreign Policy ένας πρώην ισραηλινός αξιωματούχος που είναι σε θέση να κάνει τεκμηριωμένη εκτίμηση. της ανωνυμίας. «Αλλά στο Κατάρ, αυτή η πιθανότητα αυξάνεται σημαντικά καθώς γίνεται μια εχθρική οντότητα που φιλοξενεί νόμιμους στόχους».
«Οι σχέσεις μας μαζί τους [με την Τουρκία] θα μπορούσαν να αλλάξουν δραματικά – από την άσκηση μεγαλύτερης πίεσης όπως κάνουμε τώρα, μέχρι την εξάλειψη στόχων εντός του Κατάρ, αυτό είναι το άλλο άκρο του φάσματος», πρόσθεσε ο αξιωματούχος.
Φρένο στους Ισραηλινούς από Ουάσιγκτον
Έτσι, προς το παρόν, το Ισραήλ έχει αποφασίσει να χρησιμοποιήσει τις ισχυρές του σχέσεις με τις ΗΠΑ για να ασκήσει πίεση τόσο στην Τουρκία όσο και στο Κατάρ για να εκδιώξουν τους ηγέτες της Χαμάς και ουσιαστικά να αποφύγουν ένα διπλωματικό επεισόδιο με το Ισραήλ ενώ, στην πραγματικότητα, να επιτραπεί στη Μοσάντ να κυνηγήσει σε άλλα μέρη τους ηγέτες της Χαμάς.
Ο Λέρμαν λέει ότι «θα ασκούσαμε αντίθετα μεγάλη πίεση στην Τουρκία μέσω των φίλων μας», πρόσθεσε. «Η Τουρκία είναι μια μεγάλη χώρα. είναι μια μεγάλη εμπορική χώρα», πρόσθεσε, αναφερόμενος σε διάφορους μοχλούς που θα μπορούσαν να τραβήξουν για να ασκηθεί πίεση.
Η Ντόχα και η Κωνσταντινούπολη, επίσης, βασίζονται στους δεσμούς τους με τις ΗΠΑ για να κρατήσουν μακριά τη Μοσάντ. Ο ερευνητής στο Ινστιτούτο Χούβερ και βετεράνος της ισραηλινής κοινότητας πληροφοριών Σμουέλ Μπαρ θεωρεί ότι εάν η ισραηλινή κυβέρνηση υιοθετούσε τις προτιμήσεις των ΗΠΑ για μια μεταπολεμική Γάζα—δηλαδή, την απομάκρυνση όλων των ισραηλινών στρατευμάτων από το έδαφος και τη μεταφορά της εξουσίας σε μια «αναζωογονημένη» Παλαιστινιακή Αρχή — τότε θα μπορούσε να έχει περισσότερο χώρο για να δράσει εναντίον της Χαμάς.
«Η καλύτερη πορεία δράσης για το Ισραήλ σήμερα θα ήταν να τηρήσει καθ΄ ολοκληρία το αμερικανικό παράδειγμα για την επόμενη μέρα», είπε. «Έτσι μπορούμε να τους εντοπίσουμε και αυτό θα μας έδινε περισσότερο χώρο για να πραγματοποιήσουμε επιχειρήσεις εναντίον της Χαμάς και της Χεζμπολάχ».
Τουρκία: Δεν θα θυσιάσει τα συμφέροντά της για χάρη της Χαμάς
Πάντως την ίδια στιγμή, για κάποιους ειδικούς, η ίδια η Τουρκία θα δείξει από μόνη της αυτοσυγκράτηση, κάτι που ίσως «εκτιμηθεί» από το Ισραήλ.
Η αναπληρώτρια καθηγήτρια διεθνών σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Medeniyet της Κωνσταντινούπολης Χελίν Σελίν Ερτέμ, υποστηρίζει ότι οι οικονομικοί δεσμοί μεταξύ Ισραήλ και Τουρκίας είναι σημαντικοί και έχουν ανταπεξέλθει σε προηγούμενες φουρτούνες, λέγοντας ότι τα σχόλια του Ερντογάν είναι για εσωτερική κατανάλωση.
«Η Τουρκία ακολουθεί μια ισορροπημένη πολιτική» όταν πρόκειται για τη σύγκρουση του Ισραήλ με τη Χαμάς, είπε, και στο τέλος, δίνει προτεραιότητα στις δικές της ανησυχίες. «Έχουμε ζητήματα να λύσουμε με τις ΗΠΑ και το εβραϊκό λόμπι στις ΗΠΑ είναι πολύ ισχυρό», πρόσθεσε η Ερτέμ.
«Έχουμε συζητήσεις για τα F-16 και ο φάκελος για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ εξακολουθεί να βρίσκεται στο τραπέζι», είπε, αναφερόμενη στην επιθυμία της Τουρκίας να αγοράσει μαχητικά αεροσκάφη αμερικανικής κατασκευής και τις αντιρρήσεις για την είσοδο της Σουηδίας στην αμυντική συμμαχία.
«Πώς μπορείτε να τα καταστρέψετε όλα αυτά επειδή υποστηρίζετε τη Χαμάς;» ανατωτιέται η Ερτέμ. «Αυτό θα σήμαινε διακοπή των δεσμών με τη Δύση για τη Χαμάς. Η Τουρκία δεν θα συρθεί σε αυτό το τέλμα. Πρέπει να προστατεύει τις σχέσεις με τις ΗΠΑ». Έτσι, ενώ ο Ερντογάν θέλει να στείλει ένα σαφές μήνυμα ότι δεν θα ανεχθεί παραβίαση της κυριαρχίας της Τουρκίας, η Ερτέμ υποστηρίζει ότι οι τουρκικές αρχές δεν θα κωφεύουν ούτε στις ανησυχίες του Ισραήλ για τη Χαμάς.
Δεδομένων των παραπάνω, οι πράκτορες της Μοσάντ μάλλον δεν μπορούν να κάνουν και πολλά πράγματα στην Τουρκία, δίχως να υπάρξουν θλιβερές συνέπειες με διεθνή αντίκτυπο.
