Στην Ελλάδα του 2024, όπου η ακρίβεια είναι η χειρότερη στην Ευρώπη και συνθλίβει τα νοικοκυριά, δεν είναι απολύτως παράλογο η ελευθερία του Τύπου, οι υποκλοπές και γενικότερα η λειτουργία του κράτους δικαίου να απασχολεί δυσανάλογα της σημασίας τους ως προβλήματα τους πολίτες, όπως τουλάχιστον δείχνουν οι δημοσκοπήσεις.

Αυτό όμως σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει ότι τους αφήνουν αδιάφορους ή πολύ περισσότερο ότι δεν γνωρίζουν τι συμβαίνει και τα βαθιά προβλήματα στην εφαρμογή και λειτουργία του κράτους δικαίου.

Και πώς θα γινόταν αλλιώς, στην Ελλάδα των «λαθρομεταναστών», όπως τους αποκαλούν ακόμη και υπουργοί της κυβέρνησης· των αναρίθμητων εγχώριων και ξένων καταγγελιών για pushbacks· των υποκλοπών, για τις οποίες -απλώς- απομακρύνθηκε από τη θέση του ο ανιψιός και στενός συνεργάτης του πρωθυπουργού -και, σαν αυτομάτως, άπαντες  να ξεπλύθηκαν στην κολυμβήθρα του Σιλωάμ· της «βιομηχανίας» αγωγών και μηνύσεων εις βάρος δημοσιογράφων· της δολοφονίας δημοσιογράφου· της συγκέντρωσης κρίσιμων υπηρεσιών στο γραφείο του πρωθυπουργού, όπως του Τύπου ή των πληροφοριών, των οποίων η ανεξαρτησία επιβάλλεται να διατηρείται στο ακέραιο στο πλαίσιο της δημοκρατίας και της διαφάνειας· των πολύνεκρων δυστυχημάτων για τα οποία επιδιώκεται να αποδειχθεί ότι υπάρχει μόνο ατομική ευθύνη· της καταστολής που κοστίζει ζωές χωρίς να φυλακίζεται κανείς· της καταπάτησης ανθρωπίνων δικαιωμάτων χωρίς να διώκεται κανείς· των δημοσιολογούντων πολιτικών και ιερωμένων, που καθημερινώς κακοποιούν λεκτικώς ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα, στολίζοντάς τα δημοσίως με πάσης φύσεως κοσμητικά επίθετα ή αρνούμενοι να τ’ αποδεχθούν και να τ’ αντιμετωπίσουν ως ισότιμα μέλη της κοινωνίας μας.

Νέος Όρμπαν ο Μητσοτάκης;

Αυτό που πιθανολογείται ότι δεν έχει γίνει απολύτως σαφές, κατ’ επέκταση δεν έχει εκτιμηθεί σωστά η σημασία και η σοβαρότητά του, είναι ότι όπως φαίνεται ο όρος «ορμπανισμός» περνά ολοένα και πιο συχνά από ευρωπαϊκά μυαλά όποτε συζητείται το θέμα των ελευθεριών στην Ελλάδα.

Η χρήση του εν λόγω όρου για την περιγραφή πρακτικών της κυβέρνησης Μητσοτάκη, -λεκτική επιλογή την οποία έσπευσαν πάντως να καταγγείλουν γαλάζια χείλη ως λαϊκισμό-, πλέον, δεν γίνεται γενικώς και αορίστως στο ευρωπαϊκό στερέωμα, παρά ευθέως εντός του Ευρωκοινοβουλίου.

Την Τετάρτη (17/1), οι προοδευτικές πολιτικές δυνάμεις του Ευρωκοινοβουλίου, από αυτές της Σοσιαλδημοκρατίας και της Οικολογίας μέχρι αυτές της ευρωπαϊκής και της κομμουνιστικής Αριστεράς, φώναξαν πιο δυνατά από κάθε άλλη φορά ότι οι ελευθερίες στην Ελλάδα βάλλονται και το κράτος δικαίου κινδυνεύει.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζητά ν’ αποδοθεί δικαιοσύνη για τη δολοφονία δημοσιογράφων και χαιρετίζει τη συμφωνία σχετικά με τη νομοθετική πράξη για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης. Επαναλαμβάνει την ανησυχία του για τη χρήση λογισμικού κατασκοπείας, τονίζοντας την ανάγκη αυστηρής ρύθμισης της αγοράς και καλώντας τις χώρες της ΕΕ, ιδίως την Ελλάδα, την Ουγγαρία, την Πολωνία, την Ισπανία και την Κύπρο, να ακολουθήσουν τις συστάσεις του Κοινοβουλίου σχετικά με το θέμα αυτό.

Άδειασμα

Είναι, δε, τόσο πυκνές οι καταγγελίες που βαρύνουν την κυβέρνηση Μητσοτάκη, που αυτήν τη φορά το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ), στο οποίο ανήκει η Νέα Δημοκρατία, δεν άνοιξε διάπλατα την ομπρέλα του για να προστατέψει τον ομοαίματό του πρωθυπουργό. Οι αντιδράσεις εκ μέρους του ΕΛΚ ήταν πιο ήπιες αυτήν τη φορά, ενώ χαρακτηριστικό είναι το «άδειασμα» από την πλευρά του Γερούν Λέναερς του ΕΛΚ, ευρωβουλευτού από την Ολλανδία, ο οποίος ήταν επικεφαλής της επιτροπής κατά των λογισμικών παρακολουθήσεων PEGA».

«Μιλώ εξ ονόματος του ΕΛΚ, και προφανώς η κυβέρνηση της Ελλάδας ανήκει στη δική μας πολιτική οικογένεια, αλλά δεν θα πω ότι όλα είναι τέλεια, υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης όπως σε άλλα κράτη-μέλη», είπε.

Έχασε και την πλειοψηφία

Όμως, η μεγαλύτερη ήττα για την κυβέρνηση Μητσοτάκη ήλθε την επομένη, οπότε και το Ευρωκοινοβούλιο αποφάσισε, ψηφίζοντας, να καταγγείλει την κυβέρνηση Μητσοτάκη για καταστρατήγηση του κράτους δικαίου σε συγκεκριμένους τομείς. Αυτό δεν έχει ξαναγίνει ποτέ. Αξίζει να σημειωθεί ότι την πλειοψηφία στο Ευρωκοινοβούλιο την έχει το ΕΛΚ.Στην εν λόγω απόφαση, περιγράφεται το γενικό πλαίσιο στο οποίο θα πατήσει η αναλυτική έκθεση για το κράτος δικαίου στην Ελλάδα, η οποία θα ψηφιστεί το επόμενο χρονικό διάστημα και η οποία εκτιμάται ότι -αυτήν τη φορά- θα έχει επιπτώσεις για τη χώρα μας.

Ολλανδικός κόλαφος

Την Τετάρτη, οι προοδευτικοί ευρωβουλευτές άσκησαν δριμεία κριτική στη κυβέρνηση Μητσοτάκη, στη συζήτηση για το κράτος δικαίου στην Ελλάδα που πραγματοποιήθηκε στο Ευρωκοινοβούλιο, στην οποία ξεχώρισε η ομιλία της ευρωβουλεύτριας των Φιλελευθέρων της Ολλανδίας Σόφι ιν’τ Βελντ.

«Δεν σας αφήνουμε μέχρι να υπάρξει δικαιοσύνη»

Μιλώντας στα ελληνικά, η πολιτικός έστειλε το μήνυμα στήριξης και αλληλεγγύης «δεν σας αφήνουμε μέχρι να υπάρξει δικαιοσύνη», απευθυνόμενη στους δημοσιογράφους που δέχονται επιθέσεις από την κυβέρνηση Μητσοτάκη όποτε της ασκούν κρητική, τη χήρα του δολοφονημένου Γιώργου Καραϊβάζ, τους συγγενείς όσων πέθαναν στα Τέμπη και τ’ ανοιχτά της Πύλου και όλους όσοι δεν βρήκαν και δεν βρίσκουν το δίκιο τους στη χώρα μας, όπως είπε.

Ελέω συσχετισμών

Βέβαια, υπό τους υφιστάμενους συσχετισμούς δυνάμεων στο Ευρωκοινοβούλιο, μοιραία υπάρχει η αίσθηση ότι ουδείς μπορεί να στριμώξει μια δεξιά κυβέρνηση – για οποιαδήποτε παρέκκλισή της. Εδώ δεν μπορεί να το κάνει σε μια ακροδεξιά κυβέρνηση, σε αυτήν του Όρμπαν.

Ursula von der Leaving

Και πώς να το κάνει, όταν την Τετάρτη ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, αποχώρησε προκλητικά από το Ευρωκοινοβούλιο προτού ξεκινήσει η συζήτηση για τις αντιδημοκρατικές πολιτικές που ασκεί ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας. «Ursula von der Leaving», σχολίασαν δηκτικά ευρωβουλευτές που πολεμούν τον Όρμπαν. Πρόλαβε, όμως, να μιλήσει για τον Όρμπαν – προτού αποχωρήσει. Τι είπε; Θέλοντας να ωθήσει τις εξελίξεις προς το ξεμπλοκάρισμα του οικονομικού πακέτου που θέλει ο Όρμπαν, είπε ότι ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας διορθώνει τα λάθη του, βρίσκεται σε καλό δρόμο, όλα πάνε κατ’ ευχήν…

Διεθνής διασυρμός

Εύλογα, λοιπόν, γεννιέται το ερώτημα πώς είναι δυνατόν να προστατευθούν ανθρώπινα δικαιώματα από τέτοιους επικεφαλής, που, αν μη τι άλλο, έχουν καταλάβει όλες τις κορυφές των ευρωπαϊκών θεσμών. Ακόμη κι έτσι, όμως, ο διασυρμός της Ελλάδας και κατ’ επέκταση του Μαξίμου θεωρείται πλέον δεδομένος και συνάμα κλιμακούμενος. Αλλά το ουσιαστικότερο σε αυτήν την ιστορία δεν είναι η εικόνα της χώρας, αλλά η αιτία για την αμαύρωσή της, που είναι η καταστρατήγηση του κράτους δικαίου σε αυτήν.

Η έκθεση του Ευρωκοινοβουλίου για το κράτος δικαίου στην Ελλάδα εγκρίθηκε με 391 ψήφους υπέρ, 130 κατά και 20 αποχές

Κατακραυγή

Ο φωνές Ευρωπαίων πολιτικών που πλέον κρίνουν τον Κυριάκο Μητσοτάκη ως πολιτικό που -τουλάχιστον- δεν έχει τη ικανότητα ή τη βούληση να προστατεύσει κεκτημένα, όπως, επί παραδείγματι, την ελευθερία του Τύπου, πληθαίνουν.

Σε εσωτερικό επίπεδο, η κοινή γνώμη συχνά λέγεται ότι έχει ήδη κρίνει την κυβέρνηση Μητσοτάκη ως προς τα πεπραγμένα της στα παραπάνω πεδία, δεδομένων των αποτελεσμάτων στις εθνικές εκλογές του καλοκαιριού του 2023. Ωστόσο, ίσως πρέπει να σταθμιστεί αλλιώς η άποψη που μιλά για βραδύτητα στην αφομοίωση σκανδάλων και σκανδαλωδών πρακτικών σε μια χώρα που έχει ισοπεδωθεί από μια βαθιά και μακρόχρονη κρίση.