Μέσα στα χρόνια της κρίσης και των μνημονίων, κι ενώ το μεγαλύτερο μέρος της ελληνικής οικονομίας βρισκόταν σε μια διαρκή καθίζηση, μπήκαν οι πρώτοι σπόροι της νέας επιχειρηματικότητας. Πέντε χρόνια μετά το τέλος αυτής της ξηρής περιόδου, πολλοί από αυτούς τους σπόρους έχουν ανθίσει, ενώ μερικοί έχουν καταφέρει να γίνουν ολόκληρα δέντρα.
Ο λόγος για της νεοφυείς επιχειρήσεις, τις startups κατά τη διεθνή ορολογία. Η συνολική αξία των ελληνικών startups υπολογιζόταν στα τέλη του 2022 στα 8,2 δισεκατομμύρια δολάρια. Είχε προηγηθεί την ίδια χρονιά η εξαγορά του Viva Wallet, του πρώτου ελληνικού «μονόκερου» (επιχείρηση αξίας 1 δισ. δολαρίων και άνω), από την JP Morgan.
Ομως, η Viva Wallet δεν είναι η μόνη εταιρεία που έχει προσελκύσει αστρονομικά ποσά από ξένους επενδυτές. Προηγήθηκαν άλλες, όπως η Workable και η Blueground, ακολούθησαν άλλες, όπως η Marine Traffic και η Hack the Box και αναμένεται να ακολουθήσουν ακόμα περισσότερες τα επόμενα χρόνια.
Κι αυτό γιατί στην Ελλάδα έχουν πλέον δημιουργηθεί αρκετά πάρκα καινοτομίας και χώροι συνεργασίας, όπου οι νεοφυείς επιχειρήσεις βρίσκουν τις συνθήκες για να διαπρέψουν, τόσο στις μεγάλες πόλεις όπως η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη, όσο και στην περιφέρεια.
Εξάλλου, μέσω του προγράμματος Ψηφιακής Ευρώπης 2021-27 της ΕΕ, στην Ελλάδα έχουν εγκατασταθεί και επτά ευρωπαϊκοί κόμβοι ψηφιακής καινοτομίας, οι οποίοι αναμένεται να πολλαπλασιάσουν τη δυναμική του οικοσυστήματος των startups στη χώρα μας.
Επιστημονικό και Τεχνολογικό Πάρκο Κρήτης (STEP-C)
Το Επιστημονικό και Τεχνολογικό Πάρκο Κρήτης (ETEΠ-Kρήτης ή STEP-C) ιδρύθηκε στο Ηράκλειο το 1993 από το Ιδρυμα Τεχνολογίας και Ερευνας (ΙΤΕ). Το STEP-C έχει χώρους συνολικού εμβαδού 4.000 τ.μ. και φιλοξενεί σήμερα 38 επιχειρήσεις, κυρίως startups που δραστηριοποιούνται σε διάφορους τομείς, από τα χρηματοοικονομικά ως την υγεία και από το λιανεμπόριο ως τη δημιουργία ψηφιακών εφαρμογών.
Τα σπουδαιότερα «success stories» του STEP-C είναι δύο: η Code BGP και η Biopix-t. Η Code BGP εστιάζει στην αυτοματοποίηση, την ορατότητα και την ασφάλεια των δικτύων και εξαγοράστηκε το καλοκαίρι του 2023 από τον πολυεθνικό κολοσσό της τεχνολογίας Cisco, ενώ διατηρεί τα κεντρικά της γραφεία στο STEP-C.
Η Biopix-t, από την άλλη, είναι μια startup που δραστηριοποιείται στον χώρο της υγείας και συγκεκριμένα στην ανίχνευση ιών όπως ο Covid-19 και η γρίπη Α. H εταιρεία έχει λάβει συνολική χρηματοδότηση που πλησιάζει τα 2 εκατομμύρια ευρώ από την ίδρυσή της το 2019.
Επιστημονικό Πάρκο Πατρών (PSP)
Το Επιστημονικό Πάρκο Πατρών (ΕΠΠ ή PSP) δημιουργήθηκε το 1989 ως «θερμοκοιτίδα» νέων τεχνολογιών και το 2014 ξεκίνησε να λειτουργεί υπό τη Γενική Γραμματεία Ερευνας και Καινοτομίας. Στο ΕΠΠ στεγάζονται σήμερα περίπου 40 εταιρείες, ένα Ερευνητικό Ινστιτούτο (ΙΝΒΙΣ), καθώς και 2 κέντρα ικανοτήτων, ενώ απασχολούνται καθημερινά περισσότερα από 150 άτομα υψηλού επιστημονικού μορφωτικού επιπέδου.
Οι εταιρείες που αναπτύσσονται στο ΕΠΠ εστιάζουν στους εξής τομείς: Πληροφορική και Μικροηλεκτρονική, Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, Αγροδιατροφή και Βιοεπιστήμες. Εχουν κατοχυρώσει τα τελευταία χρόνια περισσότερες από 30 διεθνείς πατέντες, έχουν υλοποιήσει περισσότερα από 40 έργα συνολικού προϋπολογισμού περίπου 30 εκατομμυρίων ευρώ και έχουν επενδύσει σε πάγιο τεχνολογικό εξοπλισμό περισσότερα από 7 εκατομμύρια ευρώ.
Αρκετές επιχειρήσεις του ΕΠΠ έχουν αναπτυχθεί ραγδαία, με ορισμένες να διατηρούν τα γραφεία τους στο πάρκο. Τα πλέον επιτυχημένα παραδείγματα αποτελούν η Think Silicon, που ειδικεύεται στον σχεδιασμό μονάδων επεξεργασίας γραφικών (GPU) χαμηλής κατανάλωσης ενέργειας, και η οποία εξαγοράστηκε από την εισηγμένη στο χρηματιστήριο (NASDAQ) Applied Materials το 2020. Η Advent Technologies, που επίσης ξεκίνησε από το ΕΠΠ, σήμερα έχει εισαχθεί στο αμερικανικό χρηματιστήριο (NASDAQ) και εδρεύει στη Βοστώνη.
Επιστημονικό και Τεχνολογικό Πάρκο Ηπείρου (ΕΤΕΠΗ)
Το Επιστημονικό και Τεχνολογικό Πάρκο Ηπείρου (ΕΤΕΠΗ) ιδρύθηκε το 1999 από το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και την Περιφέρεια Ηπείρου. Διαθέτει χώρους με συνολικό εμβαδόν 1.820 τ.μ. και σήμερα φιλοξενεί 30 εταιρείες, ενώ 65 εταιρείες έχουν αποφοιτήσει από τις θερμοκοιτίδες του.
Το ΕΤΕΠΗ φιλοξενεί σήμερα τόσο startups, όσο και «παλαιού τύπου» εταιρείες, όπως ο πολυεθνικός κολοσσός της συμβουλευτικής Deloitte, δημιουργώντας ένα οικοσύστημα με ποικιλομορφία στα Ιωάννινα. Από τις startups, αυτή που έχει τη μεγαλύτερη επιτυχία μέχρι στιγμής είναι η Univeye, που ασχολείται με την ανάπτυξη λογισμικών, και έχει μέχρι στιγμής «σηκώσει» επενδύσεις κοντά στις 400 χιλιάδες ευρώ.
Στα Γιάννινα έχουν άλλωστε ευδοκιμήσει αρκετές ακόμα startups, με χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτό της Tekmon, που εστιάζει στην παροχή υλικών γραφείου και έχει προσελκύσει επενδύσεις άνω του 1,2 εκατομμυρίου ευρώ.