Εγκρίθηκε κατά πλειοψηφία από την Ολομέλεια της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης το πρωτόκολλο προσχώρησης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Υπέρ ψήφισαν 287 βουλευτές, κατά 55 και 4 λευκό σε σύνολο 600 μελών της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης.
Μετά την έγκρισή του από την Ολομέλεια της Εθνοσυνέλευσης το πρωτόκολλο πρέπει τώρα να λάβει και την τελική υπογραφή από τον πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και να δημοσιευτεί στην εφημερίδα της κυβέρνησης. Συνήθως η διαδικασία αυτή είναι γρήγορη, αλλά στην περίπτωση αυτή δεν αποκλείεται να υπάρξουν περαιτέρω καθυστερήσεις.
«Ένα βήμα πιο κοντά»
«Σήμερα βρισκόμαστε ένα βήμα πιο κοντά στο να γίνουμε πλήρες μέλος του ΝΑΤΟ», σχολίασε πριν από λίγα λεπτά ο πρωθυπουργός της Σουηδίας Ουλφ Κρίστερσον. Μέσω ανάρτησής του στην πλατφόρμα X (πρώην Twitter), εξέφρασε την ικανοποίησή του για την επικύρωση από το τουρκικό κοινοβούλιο του πρωτοκόλλου για την προσχώρηση της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.
Today we are one step closer to becoming a full member of NATO. Positive that the Grand General Assembly of Türkiye has voted in favour of Sweden’s NATO accession.
— SwedishPM (@SwedishPM) January 23, 2024
Νωρίτερα σήμερα, ο ηγέτης του Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης (ΜΗΡ) και κυβερνητικός εταίρος του Ερντογάν, ο Ντεβλέτ Μπαχτσελί, είχε δηλώσει ότι θα υποστηρίξει την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ στην Ολομέλεια της Εθνοσυνέλευσης.
Υπέρ της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ τάχθηκε και το κεμαλικό Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP) της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Κατά τη μαραθώνια συνεδρίαση της Εθνοσυνέλευσης, το ισλαμιστικό Κόμμα Ευτυχίας και το δεξιό εθνικιστικό Καλό Κόμμα (ΙΥΙ) της πρώην υπουργού Εσωτερικών, Μεράλ Ακσενέρ, έκαναν γνωστό ότι θα καταψηφίσουν το πρωτόκολλο ένταξης της Σουηδίας.
Το παρασκήνιο
Η πλέον πρόσφατη ένδειξη ότι η Τουρκία προσανατολίζεται να προχωρήσει στην έγκριση του πρωτοκόλλου ήταν το «πράσινο φως» που έδωσε στη συμμετοχή της Σουηδίας στη ΝΑΤΟϊκή άσκηση «Steadfast Defender 24», η οποία ξεκινάει στις 31 Ιανουαρίου και θα διαρκέσει έως τις 31 Μαΐου, τη μεγαλύτερη άσκηση της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου.
Το σχέδιο της άσκησης οριστικοποιήθηκε στις συνεδριάσεις της Στρατιωτικής Επιτροπής του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες στις 17 και 18 Ιανουαρίου, με τον αρχηγό του τουρκικού Γενικού Επιτελείου, στρατηγό Μετίν Γκιουράκ, να μην προβάλλει αντιρρήσεις στη συμμετοχή της Σουηδίας, απόφαση που δεν θα μπορούσε να έχει ληφθεί χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Το πρωτόκολλο ένταξης της Σουηδίας στη Βορειοατλαντική Συμμαχία εγκρίθηκε στις 26 Δεκεμβρίου από την Επιτροπή Εξωτερικών της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης, εισήχθη στην ημερήσια διάταξη της Ολομέλειας από τις 16 Ιανουαρίου, στην πρώτη συνεδρίαση μετά τις διακοπές της Πρωτοχρονιάς, χωρίς ωστόσο μέχρι σήμερα να τεθεί σε ψηφοφορία.
Η Άγκυρα καθυστερεί να επικυρώσει την ένταξη της Σουηδίας εδώ και περισσότερο από έναν χρόνο, κατηγορώντας τη χώρα ότι ανέχεται τη δράση στο έδαφός της τρομοκρατικών οργανώσεων, όπως υποστηρίζει, που δρουν κατά της Τουρκίας, όπως της αυτονομιστικής κουρδικής οργάνωσης ΡΚΚ και των οπαδών του ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν, τον οποίο η τουρκική κυβέρνηση κατηγορεί ως ιθύνοντα νου της απόπειρας πραξικοπήματος του 2016.
Η Τουρκία έχει εκφράσει την οργή της για διαδηλώσεις που έλαβαν χώρα στη Σουηδία, στη διάρκεια των οποίων διαδηλωτές έκαψαν το Κοράνι.
Πέραν όμως αυτών των ζητημάτων, κατά την εξέλιξη της διαδικασίας το θέμα συνδέθηκε με την προμήθεια από την Τουρκία μαχητικών αεροσκαφών F-16 από τις ΗΠΑ, με την Άγκυρα να διαπραγματεύεται την ταυτόχρονη λήψη απόφασης από το Κογκρέσο των ΗΠΑ για τα μαχητικά με την άρση από την πλευρά της Άγκυρας του αδιεξόδου στο θέμα της Σουηδίας.
Για να γίνει δεκτό ένα κράτος ως νέο μέλος στο ΝΑΤΟ, τα κοινοβούλια των υφιστάμενων 31 κρατών μελών πρέπει να εγκρίνουν τα πρωτόκολλα προσχώρησης. Εκτός από την Τουρκία, η διαδικασία ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη στην Ουγγαρία.