Ωθηση στη δωρεά οργάνων στη χώρα μας αναμένεται να δώσει η δυναμική ενίσχυση του θεσμού των Συντονιστών Μεταμοσχεύσεων. Από τον ερχόμενο Απρίλιο – σύμφωνα με το σχετικό χρονοδιάγραμμα – ο αριθμός τους θα αυξηθεί σταδιακά σε 28, από 7 που είναι σήμερα, με την Ελλάδα να ακολουθεί πιστά το επιτυχημένο μοντέλο της Πορτογαλίας. Για τον στόχο αυτό η ηγεσία του υπουργείου Υγείας «αιμοδοτεί» με επιπλέον 2 εκατ. ευρώ τον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ), επενδύοντας σε ένα ευαίσθητο πεδίο.
Στο πλαίσιο αυτό, οι τεχνοκράτες στην οδό Αριστοτέλους σε συνεργασία με στελέχη του ΕΟΜ μελετούν τα δεδομένα ώστε η τοποθέτηση των Συντονιστών Μεταμοσχεύσεων να είναι στοχευμένη και συνακόλουθα με υπολογίσιμη αποδοτικότητα. Για τον λόγο αυτό η αξιολόγηση των υγειονομικών μονάδων του ΕΣΥ γίνεται έπειτα από εφαρμογή συγκεκριμένων κριτηρίων, όπως είναι ο αριθμός κλινών στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας. Παράλληλα, στο μικροσκόπιο μπαίνει και η βαρύτητα των περιστατικών που διαχειρίζονται, καθώς αποτελεί σημαντικό δείκτη για τον εντοπισμό πιθανών δοτών.
Υπενθυμίζεται πως σήμερα, με χορηγία του Ιδρύματος Ωνάση, υπηρετούν στο σύστημα επτά Συντονιστές Μεταμοσχεύσεων – στα νοσοκομεία Ευαγγελισμός, Σωτηρία, Νίκαιας, Ιπποκράτειο Θεσσαλονίκης, Παπανικολάου Θεσσαλονίκης, Πανεπιστημιακό Ιωαννίνων και Πανεπιστημιακό Κρήτης –, με τα δεδομένα να μαρτυρούν τη σημαντική επίδρασή τους στην αύξηση των μεταμοσχεύσεων.
Θετικά αποτελέσματα
«Από το 2022 που εφαρμόζεται ο θεσμός των τοπικών Συντονιστών Μεταμοσχεύσεων με επτά Συντονιστές σε επτά μεγάλα νοσοκομεία, τα αποτελέσματα είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά. Στόχος μας είναι να αυξήσουμε τον αριθμό των συμπολιτών μας που θα λάβουν τη μεταμόσχευση, μέσω της οποίας θα βελτιωθεί σημαντικά ή θα σωθεί η ζωή τους, όπως και να προσεγγίσουμε τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Ο ρόλος των Συντονιστών είναι απόλυτα καθοριστικός για να το πετύχουμε αυτό καθώς αποτελούν κρίσιμα μέλη της μεταμοσχευτικής ομάδας», σημειώνει μιλώντας στα «ΝΕΑ» ο υφυπουργός Υγείας Μάριος Θεμιστοκλέους.
Οπως ο ίδιος διευκρινίζει, στα 2 εκατ. ευρώ συμπεριλαμβάνονται επιμορφωτικά προγράμματα, ημερίδες και μια σειρά απαραίτητων δράσεων για την υποστήριξη του ρόλου τους, πέραν της μισθολογικής κάλυψής τους για τα επόμενα δύο έτη. «Η μεταμόσχευση αποτελεί δώρο ζωής και στόχος μας δεν είναι άλλος από το να δώσουμε όλα τα απαιτούμενα εργαλεία και εφόδια σε γιατρούς και νοσηλευτές ώστε να σώσουν όσο το δυνατόν περισσότερους ασθενείς, που σήμερα έχουν ανάγκη από μεταμόσχευση», καταλήγει.
Η αποτελεσματικότητα του θεσμού είναι δοκιμασμένη, καθώς πρόκειται για αναπόσπαστο μέρος της επιτυχίας του ισπανικού μοντέλου, που έχει καθιερωθεί ως πρότυπο στο πεδίο της δωρεάς οργάνων και των μεταμοσχεύσεων. Στο πλαίσιο αυτό, το ίδιο σχέδιο θέλει 20 Συντονιστές Μεταμοσχεύσεων να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους… ακτινωτά ανά την επικράτεια και τους υπόλοιπους να έχουν έδρα τον ΕΟΜ, από όπου θα εκτελούν υποστηρικτικό και συντονιστικό έργο. Σημειώνεται, δε, πως με το πέρας του έργου διάρκειας δύο ετών θα εκπονηθεί σχετική μελέτη που θα αξιολογεί τα αποτελέσματα, με τα δεδομένα να λειτουργούν ως «πυξίδα» για τα επόμενα βήματα.
Σε κάθε περίπτωση, η απόφαση αυτή έρχεται σε μια περίοδο όπου και διαπιστώνεται ανοδική πορεία στις μεταμοσχεύσεις στη χώρα μας. Αναλυτικότερα και σύμφωνα με στοιχεία του ΕΟΜ, έως και τον Νοέμβριο του 2023 είχαν καταγραφεί συνολικά αποβιώσαντες 82 δότες, όταν πέρυσι ο ίδιος αριθμός δεν ξεπερνούσε τους 69 και πριν από δύο χρόνια τους 52 δότες. Μάλιστα, τα ίδια δεδομένα μαρτυρούν πως πρόκειται για ρεκόρ 15ετίας, παρ’ όλα αυτά η απόσταση που χωρίζει την Ελλάδα από άλλες χώρες παραμένει… αγεφύρωτη. Η Ισπανία έχει ετησίως 40 δότες ανά 1 εκατομμύριο πληθυσμού, ενώ η Πορτογαλία και η Κροατία περίπου 30 δότες ανά 1 εκατομμύριο πληθυσμού.