Αυτός που θα κερδίσει τα μπάνια

H φωτογραφία που με εντυπωσίασε δεν είναι δημοσιεύσιμη για λόγους αισθητικής. Ηταν μία διαφημιστική πρόταση που εμφανίστηκε στη ροή του Facebook, προερχόμενη από κινεζική εταιρεία λιανικού εμπορίου. Το προϊόν απεθύνεται σε κυρίους που κάνουν αποτρίχωση, πλην όμως δεν επιθυμούν να λερώσουν το πάτωμα του μπάνιου τους. Θα φορέσουν, λοιπόν, γύρω από τη μέση τους μία ποδιά με κενό ανάμεσα στη μέση και στα γόνατα. Στο κάτω άκρο της, η ποδιά, σχηματίζει δύο σακούλες όπου πέφτουν οι τρίχες. Υστερα θα την τινάξουν με τη χάρη που κάθε άνδρας αποκτά έπειτα από μία καλή αποτρίχωση.

Αν τώρα θέλεις να ξυρίσεις γάμπα, δυστυχώς θα πέσει τρίχα στο πάτωμα. Υπάρχει και αντίστοιχο προϊόν για την περιποίηση της γενειάδας. Είναι αυτό που βλέπετε στη φωτογραφία. Δένεις τη μία άκρη στον λαιμό σου και την άλλη την τοποθετείς με βεντούζες στον καθρέφτη. Και αν πρέπει να ξυρίσεις την πλάτη, υπάρχει λύση. Ειδική ξυριστική μηχανή με μεγάλη λαβή χειρός. Εντάξει, ας μην είμαστε δέσμιοι των στερεοτύπων, αλλά κάποια πράγματα δεν αλλάζουν. Ο άνδρας ο σωστός ξυρίζει μόνος του την πλάτη. Και μετά φοράει τον ειδικό κορσέ που του επιτρέπει να δείχνει ευθυτενής με άψογη γράμμωση κοιλιακών. Αντίστοιχο αξεσουάρ κυκλοφορεί και για τους ώμους. Το φοράς και μετά κάθεσαι δίπλα σε μία ντουλάπα και ζητάς από τους άλλους να βρουν τις διαφορές.

Ομως το θέμα μου δεν είναι η ανδρική αποτρίχωση αν και είμαι απολύτως βέβαιος ότι ένα σχετικό ρεπορτάζ, με πλήρη οδηγό αγοράς, θα προσέλκυε και αναγνώστες και ρεκλάμα. Το θέμα μου είναι αυτά τα εκατοντάδες, αν όχι χιλιάδες, κινέζικα προϊόντα που εμφανίζονται καθημερινά στις οθόνες μας. Ξέρετε για ποια λέω. Για εκείνα τα φθηνά, από κάθε άποψη, αξεσουάρ που υπόσχονται να σου κάνουν τη ζωή πιο εύκολη και σένα πιο ηλίθιο –αυτό δεν το λένε.

Για το μεταλλικό κλιπ μύτης που σταματά το ροχαλητό. Την πλαστική κατασκευή που επιτρέπει σε μία κυρία να ουρεί σε όρθια θέση. Τις σαγιονάρες με πλαστικά καρφιά που της γεμίζεις με σαπούνι και καθαρίζουν βαθιά τα πόδια την ώρα που κάνεις το μπάνιο σου. Τις θερμαντικές κάλτσες με μπαταρίες και τη συσκευή που είναι σαν μέδουσα, την προσαρμόζεις στο κεφάλι και κάνεις μασάζ, ενδεχομένως και εγκεφαλογράφημα που πηγαίνει απευθείας στον Κινέζο.

Αναρωτιέμαι για ποιο λόγο αυτά τα προϊόντα δεν είναι ποτέ από την Ευρώπη. Γιατί κάποιος Ευρωπαίος δεν σκέφτηκε να κυκλοφορήσει στην αγορά μία ποδιά αποτρίχωσης; Ισως έχει να κάνει με το κόστος παραγωγής και τη διάρθρωση των κατασκευαστικών αλυσίδων. Ο Κινέζος το φτιάχνει με κόστος λίγων λεπτών του ευρώ, ενδεχομένως στο ίδιο εργοστάσιο που κατασκευάζει επαναφορτιζόμενες κουρευτικές μηχανές μύτης και στεγνωτήρες για το εσωτερικό του παπουτσιού. Ωστόσο το εντυπωσιακό χαρακτηριστικό της υπόθεσης βρίσκεται αλλού: στην εμπορική επιτυχία αυτών των πραγμάτων που οι άνθρωποι αγοράζουν ενώ γνωρίζουν ότι στην πραγματικότητα δεν τους χρειάζονται και θα είναι άχρηστα μετά από μερικές χρήσεις. Και σκέφτομαι ότι αυτά τα προϊόντα δεν πωλούνται επειδή είναι χρήσιμα, αλλά, επειδή, πολύ απλά, μπορείς να τα αγοράσεις σε αστείο κόστος. Είναι ένα πεδίο του καπιταλισμού και μία εξέλιξη του μάρκετινγκ που η Δύση αδυνατεί να καλύψει.

Ο Κινέζος σου δίνει τη ψευδαίσθηση του shopping ακόμα και με τα ψιλά που έχει στην τσέπη σου. Και κάπως έτσι, βρισκόμαστε μπροστά σε ένα καινούργιο φαινόμενο με εκατομμύρια ανθρώπους που είναι αραχτοί στον καναπέ, κυλούν τον αντίχειρα στην οθόνη του κινητού και χαζεύουν ή αγοράζουν εντελώς γελοία και άχρηστα πράγματα, ικανοποιώντας, κατά κάποιον τρόπο, την ενστικτώδη ανάγκη του καταναλωτισμού. Εχω φίλη που αγόρασε συσκευή για μασάζ ματιών. Ακόμα βλέπει, πάντως. Είναι, αν θέλετε, μία παλινδρόμηση σε ένα από τα ρεύματα της παγκοσμιοποίησης. Χρόνο με τον χρόνο τα δυτικά σπίτια, ειδικά τα μπάνια, αποκτούν όλο και περισσότερα αντίστοιχα προϊόντα κινεζικής προέλευσης και ασιατικής καθημερινότητας. Και εμείς ακόμα συζητάμε για συγκρούσεις πολιτισμών και ζυμώσεις στο πεδίο της γεωστρατηγικής σκακιέρας. Ματαιότητες. Οποιος κερδίσει το μπάνιο των ανθρώπων, θα κερδίσει και ολόκληρο τον κόσμο.