Nεοφασίστες και αντιεμβολιαστές οικειοποιούνται την εξέγερση των ιταλικών τρακτέρ, διαβάζουμε στη χθεσινή Repubblica. Πρωταγωνιστικό ρόλο παίζει ο Ντανίλο Καλβάνι, γνωστός στις αρχές από το «Κίνημα με τα Δίκρανα» του 2013, ο οποίος καταγγέλλει την κυβέρνηση για τις διμερείς συμφωνίες που συνάπτει με διάφορες χώρες εις βάρος των ιταλών παραγωγών και προειδοποιεί ότι «κινδυνεύουμε με μια σοβαρή διατροφική κρίση, που θα μας αναγκάσει να τρώμε ακρίδες, σκουλήκια και συνθετικό κρέας» (ο ίδιος πάντως κυκλοφορεί με Τζάγκουαρ). Από κοντά και διάφοροι άλλοι αντισυστημικοί και αντιθεσμικοί, χωρίς να λείπουν και οι αντιεμβολιαστές με συνθήματα όπως «no-vax-no-pass».
Ανάλογοι εναγκαλισμοί παρατηρούνται και στις αγροτικές κινητοποιήσεις που λαμβάνουν χώρα τις τελευταίες εβδομάδες στη Γερμανία και τη Γαλλία. «Υπάρχει μια συνέχεια στις αντικυβερνητικές κινητοποιήσεις», είπε στον ανταποκριτή των ΝΕΩΝ στο Βερολίνο ο ιστορικός ερευνητής Φέλιξ Αντερλ, επισημαίνοντας για παράδειγμα ότι το σύνθημα «Το φανάρι πρέπει να φύγει» (που αναφέρεται στην τρικομματική κυβέρνηση) θυμίζει το σύνθημα «Η Μέρκελ πρέπει να φύγει» που ακουγόταν στις διαδηλώσεις των αντιεμβολιαστών κατά την περίοδο της πανδημίας. Στο Παρίσι, πάλι, μόλις φάνηκε ότι τα «Πράσινα Γιλέκα» δεν θα υποχωρούσαν, ο 28χρονος επικεφαλής του ακροδεξιού Εθνικού Συναγερμού Ζορντάν Μπαρντελά αγόρασε ένα ζευγάρι γαλότσες, επιβιβάστηκε στο τρένο και πήγε να συντονίσει το κίνημα.
Αυτό δεν σημαίνει ότι οι ευρωπαίοι αγρότες είναι όργανα των ακροδεξιών και των ψεκασμένων. Η αγωνία τους μπροστά στο κόστος που θα έχει η αναγκαία αλλαγή του τρόπου παραγωγής – με τη μείωση των φυτοφαρμάκων, τον περιορισμό της χρήσης του πετρελαίου κίνησης, τη στροφή στη βιολογική γεωργία – είναι δικαιολογημένη. Οπως είπε ο Αντερλ, «ολοκληρωμένη προστασία του κλίματος και πράσινη μετάβαση προϋποθέτουν μια συνολική αλλαγή συστήματος». Οι κυβερνήσεις, πάλι, γνωρίζουν ότι η μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής δεν μπορεί να έχει θύματα συγκεκριμένες κοινωνικές τάξεις και εμφανίζονται διαλλακτικές στα αιτήματά τους. Το βλέπουμε και στην Ελλάδα, με τον Πρωθυπουργό να δηλώνει πως οι αγρότες «σε μεγάλο βαθμό έχουν δίκιο» και τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θεόδωρο Σκυλακάκη να ανακοινώνει μέτρα για τα θύματα της κακοκαιρίας «Ντάνιελ».
Το πάθημα του Μακρόν με τα «Κίτρινα Γιλέκα» φαίνεται έτσι να έχει γίνει μάθημα για τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις. Και αυτό οι αγρότες θα πρέπει να το εκμεταλλευθούν. Είναι προς το συμφέρον τους, με άλλα λόγια, να περιοριστούν στη διεκδίκηση ρεαλιστικών αιτημάτων και να μην προσδώσουν στις κινητοποιήσεις τους ευρύτερο αντικυβερνητικό χαρακτήρα ούτε να παρασυρθούν από τους λαϊκιστές σε άλλες ατραπούς. Αν η ανταγωνιστικότητα του κλάδου απειλείται παντού από τα εισαγόμενα προϊόντα, κάθε χώρα έχει τα δικά της προβλήματα. Και η σωτηρία του πλανήτη δεν είναι ούτε «δεξιά» ούτε «αριστερή», έχει οικουμενικό χαρακτήρα.
Οσο για τον κίνδυνο να αρχίσουν να τρέφονται οι αγρότες με σκουλήκια και ακρίδες, έρχεται σε αντίθεση με τις ευρωπαϊκές αξίες και οι ευρωπαίοι ηγέτες δεν θα το επιτρέψουν.
