Σε αναταραχή βρίσκεται ο ουκρανικός στρατός καθώς ο πρόεδρος της χώρας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι ετοιμάζεται να «καθαιρέσει» τον κορυφαίο στρατηγό του στη μεγαλύτερη αλλαγή στο στράτευμα από την ημέρα που ξεκίνησε η ευρείας κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία πριν από δύο χρόνια.
Όπως αναφέρουν οι Financial Times, επικαλούμενες τέσσερις ανθρώπους που γνωρίζουν τις συζητήσεις, ο Ουκρανός πρόεδρος πρότεινε τη Δευτέρα στον Βαλερί Ζαλούζνι, αρχιστράτηγο των ενόπλων δυνάμεων, έναν νέο ρόλο ως σύμβουλος άμυνας, αλλά ο στρατηγός αρνήθηκε.
Μάλιστα όπως υπογράμμισαν δύο από τους ανθρώπους που είχαν γνώση των συζητήσεων, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι είχε καταστήσει σαφές στον Ζαλούζνι ότι ανεξάρτητα από το αν θα αναλάμβανε τον ρόλο, θα απομακρυνόταν από τη σημερινή του θέση.
Ωστόσο, όπως δήλωσαν και τα τέσσερα άτομα παρόλο που από το γραφείο του Ζελένσκι είχε ληφθεί απόφαση για την αποπομπή του Ζαλούζνι, ενδέχεται να μην απομακρυνθεί τελικά για κάποιο χρονικό διάστημα μετά τη διαρροή των σχεδίων «καρατόμησης» και της εμφάνισης αναφορών στα ουκρανικά μέσα ενημέρωσης.
Το «ρήγμα» στη σχέση τους
Η προσφορά του προέδρου για έναν νέο ρόλο στον στρατηγό ακολουθεί μήνες εικασιών για την τύχη του, που τροφοδοτήθηκαν από αναφορές για ένταση μεταξύ των δύο ανδρών.
Η τεταμένη σχέση τους αποκαλύφθηκε τον Νοέμβριο, αφού η πολυδιαφημισμένη αντεπίθεση της Ουκρανίας απέτυχε να επιτύχει τους φιλόδοξους στόχους της, δηλαδή να ανακαταλάβει τα χαμένα εδάφη και να αποκόψει τη χερσαία γέφυρα της Ρωσίας προς την Κριμαία.
Τότε, ο Ζαλούζνι δήλωσε ότι ο πόλεμος είχε φτάσει σε «αδιέξοδο» κάτι που έφερε την αντίδραση από το γραφείο του Ζελένσκι, το οποίο τον επέκρινε για τη χρήση του όρου.
Διαψεύδει την «καρατόμηση» ο Ζελένσκι
Τη Δευτέρα, ο εκπρόσωπος του Ζελένσκι, Σέρχι Νικιφόροφ και το υπουργείο Άμυνας διέψευσαν τις αναφορές σχετικά με την αποπομπή του Ζαούνσκι.
«Αγαπητοί δημοσιογράφοι, απαντάμε άμεσα σε όλους: Όχι, αυτό δεν είναι αλήθεια», έγραψε το υπουργείο στο κανάλι του στο Telegram χωρίς να παράσχει κάποια παραπάνω πληροφορία, ενώ και το γραφείο του προέδρου αρνήθηκε να σχολιάσει περαιτέρω την Τρίτη.
Η απομάκρυνση του Ζαλούζνι θα προκαλούσε επίσης αναταραχή στους κόλπους τόσο του ουκρανικού στρατού όσο και του λαού, από τον οποίο ο στρατηγός απολαμβάνει τεράστια υποστήριξη. Μία δημοσκόπηση που δημοσιεύθηκε τον Δεκέμβριο, έδειξε ότι το 88% των Ουκρανών εμπιστεύεται τον Ζαλούζνι σε σύγκριση με το 62% που δήλωσε ότι εμπιστεύεται τον Ζελένσκι.
«Αυτό θα έχει πολύ, πολύ αρνητικό αντίκτυπο στο ηθικό του στρατού», δήλωσε ο Ουκρανός στρατιωτικός ιστορικός Μιχάιλο Ζιρόχοφ στο Radio NV του Κιέβου και πρόσθεσε ότι πιστεύει πως οι φήμες είναι «κατασκευασμένες».
Δημοφιλής στον ουκρανικό λαό ο στρατηγός
Η αντικατάσταση του Ζαλούζνι θα μπορούσε επίσης να προκαλέσει εκνευρισμό στους δυτικούς εταίρους της Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένων των στρατιωτικών αξιωματούχων που συνεργάστηκαν στενά με τον στρατηγό τα τελευταία δύο χρόνια για να καταστρώσουν στρατηγικές στο πεδίο της μάχης, την ώρα μάλιστα που ο πόλεμος βρίσκεται σε κρίσιμη καμπή καθώς το Κίεβο περιμένει να δει αν θα λάβει κρίσιμη στρατιωτική και οικονομική βοήθεια δισεκατομμυρίων δολαρίων από τις ΗΠΑ και την ΕΕ.
Ο Ζαλούζνι δεν έχει σχολιάσει τις αναφορές για την αποπομπή του και το μόνο που έκανε ήταν να δημοσιεύσει στο Facebook μια selfie, η οποία είναι άγνωστο πότε τραβήχτηκε μαζί με τον αρχηγό του γενικού επιτελείου του Σέρχι Σάπταλα, στην οποία και οι δύο φορούν μπλούζες του ουκρανικού στρατού.
Οι αναφορές για την επικείμενη «καρατόμηση» Ζαλούνσκι άρχισαν να κυκλοφορούν το βράδυ της Δευτέρας στα τοπικά μέσα ενημέρωσης και σε ανώνυμα κανάλια Telegram. Εμφανίστηκαν επίσης σε δημόσια σχόλια πολιτικών που πρόσκεινται στενά στον πρώην πρόεδρο Πέτρο Ποροσένκο, τον οποίο ο Ζελένσκι νίκησε στις εκλογές του 2019.
Οι υποψήφιοι αντικαταστάτες
Σύμφωνα και με τους τέσσερις ανθρώπους που έχουν γνώση του θέματος, προς το παρόν δεν είναι σαφές ποιος θα αντικαταστήσει τον Ζαλούζνι ως αρχιστράτηγος.
Πιθανοί υποψήφιοι είναι ο Ολεξάντρ Σίρσκι, διοικητής των χερσαίων δυνάμεων της Ουκρανίας, και ο Κίριλο Μπουντάνοφ, επικεφαλής της διεύθυνσης στρατιωτικών πληροφοριών της χώρας. Και οι δύο άνδρες βρίσκονται κοντά στον Ζελένσκι.
Το ουκρανικό ειδησεογραφικό πρακτορείο Mirror of the Week ανέφερε επίσης τις συζητήσεις γύρω από την πιθανή αποπομπή του Ζαλούζνι, επικαλούμενο πηγές στο γραφείο του Ζελένσκι. Αρκετά άλλα μέσα ενημέρωσης επικαλέστηκαν πηγές που ανέφεραν ότι ο Ζαλούζνι έχει ήδη αποπεμφθεί ή θα αποπεμφθεί άμεσα.
Στρατιωτικός που οι θαυμαστές του τον αποκαλούν «Σιδηρούν Στρατηγός», ο 50χρονος Ζαλούνσκι διορίστηκε από τον Ζελένσκι στη θέση του αρχιστράτηγου τον Ιούλιο του 2021 και είναι επικεφαλής των επιχειρήσεων του στρατού της Ουκρανίας από την έναρξη της εισβολής της Ρωσίας τον Φεβρουάριο του 2022.
Του αποδίδεται η ενορχήστρωση αρκετών στρατιωτικών επιτυχιών της Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένης της άμυνας του Κιέβου κατά τις πρώτες ημέρες της ρωσικής εισβολής και των επιτυχημένων αντεπιθέσεων στην ανατολική περιοχή του Χαρκόβου και στη νότια περιφερειακή πρωτεύουσα Χερσώνα το φθινόπωρο του 2022.
Ο Ζελένσκι φέρεται να προσπάθησε να κρατήσει τον Ζαλούζνι, τον οποίο θεωρούσε ως πιθανό ανταγωνιστή, μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας και τον παρέκαμψε κατά τη διάρκεια κρίσιμων στιγμών του πολέμου, κοινοποιώντας τις εντολές στους υφισταμένους του στρατηγού.