Όλο και περισσότεροι άνθρωποι στην Ευρώπη αδυνατούν να βρουν στέγη. Υπολογίζεται ότι 900.000 άνθρωποι διαβιούν στους δρόμους σε όλη την Ευρώπη σύμφωνα με μια έκθεση του 2023 που δημοσιεύτηκε από τη FEANTSA, την Ομοσπονδία Εθνικών Οργανώσεων που Εργάζονται με τους Άστεγους.
Ωστόσο, οι ειδικοί λένε ότι ο αριθμός των ανθρώπων που βιώνουν έλλειψη στέγης κάθε μέρα σε ολόκληρη την ευρωπαϊκή ήπειρο είναι πιθανό να είναι πολύ υψηλότερος από αυτήν την εκτίμηση.
Οι ορισμοί του «άστεγου» διαφέρουν ανάμεσα στα κράτη της ΕΕ, ενώ η ποσοτικοποίηση των αστέγων παραμένει πρόκληση σε ολόκληρη την ήπειρο λόγω της έλλειψης μεθόδων συλλογής δεδομένων.
Ο όρος «άστεγος» χρησιμοποιείται για να περιγράψει πολύ διαφορετικές πραγματικότητες σε όλη την Ευρώπη και πολλά κράτη μέλη δεν έχουν επίσημο ορισμό.
Μια ευρωπαϊκή μελέτη για τις εθνικές πολιτικές ανακάλυψε ότι η κυβέρνηση της Εσθονίας ορίζει έναν άστεγο ως άτομο χωρίς νομική τεκμηρίωση που να αποδεικνύει ότι κατέχει ή νοικιάζει ένα κτίριο ή ένα δωμάτιο που πληροί τις προϋποθέσεις για χώρο διαβίωσης. Επιπλέον, η Εσθονία αναγνωρίζει ότι οι άστεγοι δεν έχουν το απαραίτητο εισόδημα ή δεξιότητες για να αλλάξουν την κατάστασή τους.
Αντίθετα, η Ιταλία ορίζει τους άστεγους ως εκείνους που δεν μένουν κάτω από κάποια στέγη και αποκλείει άτομα ή ομάδες που ζουν σε προσωρινά καταφύγια ή σε ανεπαρκή στέγαση.
Ομοίως στη Μάλτα, όπου δεν υπάρχει επίσημος ορισμός, μόνο τα άτομα που φέρεται να κοιμούνται σε άσχημες συνθήκες αναγνωρίζονται ως άστεγοι.
Ποια είναι μερικά από τα κύρια ζητήματα που τροφοδοτούν την έλλειψη στέγης;
Μια μελέτη του Νοεμβρίου 2023 που ανατέθηκε από την Επιτροπή Αναφορών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (PETI) τόνισε ότι οι μειονεκτούσες ομάδες κινδυνεύουν περισσότερο από την έλλειψη στέγης. Μερικοί από τους παράγοντες που επηρεάζουν αρνητικά τις μειονεκτούσες ομάδες περιλαμβάνουν την προσιτή στέγαση, τη διαθεσιμότητα στέγης, την κρίση κόστους ζωής, τους στάσιμους μισθούς, την ενδοοικογενειακή κακοποίηση και την εμβέλεια των συστημάτων πρόνοιας.
Το 2022, σχεδόν ένας στους 10 ανθρώπους στην ΕΕ ξόδεψε περισσότερο από το 40 τοις εκατό του εισοδήματός του σε καταλύματα. Παρά το γεγονός ότι έχει κατοχυρωθεί στον Ευρωπαϊκό Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων ως θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα, πολλοί άνθρωποι εξακολουθούν να αγωνίζονται στο ζήτημα της στέγασης, σύμφωνα με το Euronews.
Σύμφωνα με τη Eurostat, τη στατιστική υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι τιμές των κατοικιών υπερδιπλασιάστηκαν στην Εσθονία, την Ουγγαρία, τη Λιθουανία, τη Λετονία, την Τσεχία, το Λουξεμβούργο και την Αυστρία μεταξύ του 2010 και του δεύτερου τριμήνου του 2023.
Επιπλέον, όταν συγκρίνουμε το δεύτερο τρίμηνο του 2023 με το 2010, οι τιμές των κατοικιών αυξήθηκαν περισσότερο από τα ενοίκια σε 20 από τις 27 χώρες της ΕΕ.
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ο μέσος μισθός σε ολόκληρη την ΕΕ αυξήθηκε κατά 6 τοις εκατό το 2023, αλλά αυτή η οριακή αύξηση δεν αντιστάθμισε αποτελεσματικά την αύξηση των ρυθμών του πληθωρισμού.