Ο Ερντογάν εκβίασε σκληρά. Και θριάμβευσε. Η Ελλάδα τρέχει τώρα πίσω από τη φαιδρότητα ότι τα νέα εξαιρετικά αναβαθμισμένα F16 Viper θα ελέγχονται για το πώς θα ενεργούν στο Αιγαίο βάσει μιας παλιάς (τότε) επιστολής. Θα έχει η Τουρκία αεροσκάφη, ανταλλακτικά, οπλισμό και τα πληρώματά της εκπαίδευση; Τα υπόλοιπα περιττεύουν. Τα F16 θα είναι τουρκικά. Οχι αμερικανικά. Αν τότε προκύψει μείζονα κρίση θα εξεταστεί από τους Αμερικανούς στην τότε ισορροπία. Οχι στη λογική κάποιου δεκαετούς ασήμαντου χαρτιού. Θα πράξουν κατά τη στιγμή.
Επιπλέον, οι Τούρκοι ουδέποτε δέχθηκαν ότι τέτοιες πτήσεις παραβιάζουν την ελληνική κυριαρχία: παγίως ως δικό τους κυριαρχικό δικαίωμα τις εμφανίζουν. Ετσι, σε αμιγώς επίπεδο συντεταγμένων, ποιες παραβιάσεις θα χαρακτήριζαν ως τέτοιες οι ΗΠΑ με ό,τι θα σήμαινε αυτό; Ούτε ξέρουμε τι λέμε…
Τα δύο ταυτόχρονα αμερικανικά προγράμματα, το ελληνικό και το τουρκικό, αντικατοπτρίζουν πώς βλέπει η Ουάσιγκτον τις δύο χώρες καθώς και τη μεταξύ τους σχέση. Τα F16 δεν είναι F35. Ομως ο στόλος που συγκροτούν κάθε άλλο παρά αδύναμος ή ελεγχόμενος προκύπτει, ή καθρεφτίζει όποια αμφισβήτηση. Οπως άλλωστε και η θερμότατη επίσκεψη Νούλαντ στην Αγκυρα. Που έσταζε μέλι για την Τουρκία και που ανέστησε τη δυνατότητα επανένταξής της στο πρόγραμμα των F35 εάν εγκαταλείψει τους ρωσικούς S400.
Αυτή η δημόσια παράκληση – βόμβα δείχνει ακόμα πιο καθαρά ότι οι δυνατότητες τουρκικής πίεσης επί των ΗΠΑ παραμένουν εξωπραγματικές. Και, βέβαια, αν γίνει αποδεκτή θα επιδεινώσει δραματικά τα δεδομένα εις βάρος της Ελλάδας, που θα βουλιάξει σε έναν ανταγωνισμό χαμένο από χέρι, χωρίς να μπορεί να κάνει τίποτα. Απλώς θα κοιτάει, ως μια κάποια χώρα δίπλα, τους δύο ισχυρούς συνομιλητές και εταίρους, που οι συγκρούσεις τους δεν κλονίζουν τη γρανιτώδη σχέση τους. Μία χώρα που διαψεύστηκε βαριά.
Για τη θάλασσα, τα πολύ προβληματικά παράκτια σκάφη στο πακέτο Μπλίνκεν (όχι φρεγάτες όπως κακώς αποκαλούνται) είναι μάλλον πρόβλημα παρά λύση, όπως και άλλα όπλα ενός πακέτου ξεφορτώματος. Και συνδυαστικά με το τουρκικό πρόγραμμα παράγουν ισορροπίες που ουδεμία σχέση έχουν με όσα επιμόνως αστήρικτα θριαμβολογούσε ο πρωθυπουργός της… χώρας δίπλα, προδήλως πλέον δευτερεύουσας σημασίας προς τον άσβεστο αμερικανοτουρκικό έρωτα.
