Καθηλωμένος στο κρεβάτι του στη βίλα όπου κατοικεί, ο Νίκολα Σαντούλοβιτς φέρνει στη μνήμη του την επίθεση η οποία, όπως λέει, τον άφησε παράλυτο από τη δεξιά του πλευρά και ανίκανο να περπατήσει.
Ηταν η 3η Ιανουαρίου, στις 3.20 το μεσημέρι, όταν τρία οχήματα με πράκτορες της μυστικής υπηρεσίας της Σερβίας ΒΙΑ σταμάτησαν απότομα έξω από το σπίτι του στην πολυτελή περιοχή Σεντζάκ του Βελιγραδίου.
Στη συνέχεια, μέσα σε ένα μαύρο βαν – τα φιμέ τζάμια του οποίου έκρυβαν αυτά που επρόκειτο να συμβούν στη συνέχεια – οι μασκοφόροι του εξήγησαν γιατί είχαν έρθει: Ο πρώην επιχειρηματίας και στέλεχος της αντιπολίτευσης είχε τολμήσει να απολογηθεί για τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν από Σέρβους κατά τη διάρκεια των εθνοτικών συγκρούσεων στο Κόσοβο, στα τέλη της δεκαετίας του ’90, μετά τη βίαιη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας.
«Ηταν πέρα από κάθε φαντασία» είπε στον «Observer», στην πρώτη του συνέντευξη προς βρετανική εφημερίδα μετά την επίθεση που ισχυρίζεται πως δέχθηκε. «Την ακριβώς επόμενη μέρα αφότου ανάρτησα ένα βίντεο που με έδειχνε να ζητώ συγγνώμη τοποθετώντας λουλούδια στον τάφο ενός νέου κοριτσιού – το οποίο όντως είχε σχέση με ένα από τα ιδρυτικά μέλη του Απελευθερωτικού Στρατού του Κοσόβου (KLA) – έγινα δέκτης απειλών» λέει και συνεχίζει.
«Οταν άρχισαν να με ξυλοκοπούν, με χτύπησαν τόσο δυνατά ώστε έχασα τις αισθήσεις μου. Στο βαν με χτύπησαν στο κεφάλι και το πρόσωπο, ενώ μου έριξαν κλοτσιές. Μόλις φτάσαμε στο αρχηγείο της ΒΙΑ, μου έβγαλαν το πουκάμισο και με ανάγκασαν να γονατίσω και να φιλήσω τις φωτογραφίες των πρακτόρων οι οποίοι είχαν χάσει τη ζωή τους στο Κόσοβο και κρέμονταν στον τοίχο. Με ρωτούσαν δε διαρκώς ποιοι ήταν πίσω από την απόφασή μου να επισκεφθώ το κοιμητήριο και ποιοι με δωροδοκούσαν να κάνω αυτά τα πράγματα».
Σύμφωνα με τον ίδιο, τα βασανιστήρια διήρκεσαν έξι ώρες. «Στο τέλος τούς είπα: Δεν πρόκειται να απαντήσω σε άλλες ερωτήσεις. Σκοτώστε με ή φέρτε μου έναν γιατρό».
Το ίδιο απόγευμα μεταφέρθηκε σε ένα στρατιωτικό νοσοκομείο, ενώ δεν πέρασαν 24 ώρες προτού επιτραπεί στον ειρηνιστή, όπως ο ίδιος περιγράφει τον εαυτό του, να επιστρέψει στο σπίτι του, όπου ένοπλοι αστυνομικοί τον συνέλαβαν σχεδόν αμέσως, με βάση ένταλμα που είχε εκδοθεί.
Τις επόμενες 12 μέρες τις πέρασε στο ιατρικό παράρτημα των κεντρικών φυλακών του Βελιγραδίου, όπου του απαγγέλθηκε κατηγορία «υποκίνησης φυλετικού, εθνικού και θρησκευτικού μίσους». Υπενθυμίζεται πως ο KLA χαρακτηρίζεται τρομοκρατική οργάνωση στη Σερβία.
Για τον Αλεξάντερ Βούλιν, πάντως, τον πρώην επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών ο οποίος είναι ο μόνος που έχει μιλήσει δημοσίως για το συγκεκριμένο περιστατικό και παραδέχθηκε πως διέταξε τη σύλληψή του, οι ενέργειες του Σαντούλοβιτς υπέρ του Κοσόβου άξιζαν πολύ μεγαλύτερη τιμωρία.
Οπως είπε στο Novosti, όμως, οι πράκτορες της ΒΙΑ δεν άσκησαν εις βάρος του φυσική βία.
Οι απεσταλμένοι της Δύσης που ζητούν την απελευθέρωση του Σαντούλοβιτς – διπλωμάτες των ΗΠΑ είναι ανάμεσα σε αυτούς που τον έχουν επισκεφθεί στη βίλα του – παραδέχθηκαν πως αναγκάστηκαν να ψάξουν πολύ βαθιά στα αρχεία τους για να ανακαλύψουν ποιος ήταν, ενώ δεν τους άρεσαν όλα όσα βρήκαν.
Ομως, στο φόντο των κλιμακούμενων εντάσεων στην περιοχή και της ρωσικής εμπλοκής στα Βαλκάνια, η προσπάθεια να παρουσιαστεί ως «πέμπτη φάλαγγα» ενισχύει τους φόβους για την υποβάθμιση της δημοκρατίας στη Σερβία.