Ετοιμος να προχωρήσει σε σαρωτικές αλλαγές, τόσο στην πολιτική όσο και στη στρατιωτική ηγεσία, εμφανίζεται ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Με τον τρόπο αυτόν θα επιχειρήσει να κάνει μια «επανεκκίνηση» δύο χρόνια μετά την εισβολή που δέχθηκε η χώρα του από τη Ρωσία και σε μια χρονική στιγμή που, όπως σημειώνει ρεπορτάζ των «New York Times», «στο πεδίο της μάχης οι ουκρανικές δυνάμεις βρίσκονται πιθανώς στο πιο δυσμενές σημείο μετά το καλοκαίρι του 2022».
«Θα πρόκειται χωρίς αμφιβολία για μια επανεκκίνηση, χρειάζεται μια νέα αρχή» είπε την Κυριακή το βράδυ ο Ζελένσκι στην ιταλική Rai News, επιβεβαιώνοντας ότι δεν θα αντικαταστήσει μόνο τον δημοφιλή διοικητή των ενόπλων δυνάμεων της χώρας, τον στρατηγό Ζαλούζνι, αλλά και ανώτατους κυβερνητικούς αξιωματούχους.
«Εχω κάτι σοβαρό στο μυαλό μου, που δεν αφορά έναν άνθρωπο, αλλά ηγετικά στελέχη της χώρας».
Ο ουκρανός πρόεδρος υπογράμμισε, επίσης, ότι για να κερδηθεί ο πόλεμος «πρέπει όλοι να ωθούμε προς την ίδια κατεύθυνση, δεν μπορούμε να αποθαρρυνόμαστε, οφείλουμε να διαθέτουμε την αναγκαία και θετική ενέργεια, κάθε αρνητική προδιάθεση να την αφήνουμε πίσω μας. Δεν μπορούμε να υποκύψουμε σε τάσεις παράδοσης».
Ο Ζαλούζνι δεν σχολίασε τις δηλώσεις του Ζελένσκι, ανήρτησε όμως στη σελίδα του στο Facebook δύο σέλφι με τον επιτελάρχη του. «Εχουμε έναν πολύ δύσκολο δρόμο μπροστά μας, αλλά μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι δεν θα αισθανθούμε ποτέ ντροπή» έγραψε.
Η αφορμή για τη σύγκρουση
Αφορμή για τη σύγκρουση του Ζελένσκι με τον Ζαλούζνι ήταν άρθρο του τελευταίου στον «Economist», όπου ισχυρίστηκε πρακτικά πως με βάση τα σημερινά δεδομένα και τους συσχετισμούς, ο πόλεμος παρουσιάζει «στασιμότητα» και καμία από τις δύο πλευρές δεν θα καταφέρει να τον κερδίσει.
Στις προχθεσινές του δηλώσεις, όμως, ο Ζελένσκι φάνηκε να συμφωνεί με τον στρατηγό του. «Είναι γεγονός ότι υπάρχει στασιμότητα», είπε, «που οφείλεται στις καθυστερήσεις στον εξοπλισμό. Και καθυστερήσεις σημαίνουν λάθη».
Οι δύο άνδρες διαφώνησαν στη συνέχεια αναφορικά με την επιστράτευση μισού εκατομμυρίου Ουκρανών, έτσι ώστε να καλυφθούν τα μεγάλα κενά στις τάξεις του στρατεύματος.
Ηταν ένα αίτημα που πρόβαλλε επίμονα ο Ζαλούζνι, το οποίο ο Ζελένσκι έδειξε να αντιμετωπίζει εξαρχής με επιφυλακτικότητα, συνυπολογίζοντας το πολιτικό κόστος – με τη σχετική πρόταση να συζητείται αυτές τις μέρες στο κοινοβούλιο της χώρας, σε ιδιαιτέρως «θερμό» κλίμα.
Σε συνάντησή τους την περασμένη Δευτέρα ο Ζελένσκι φέρεται να πρότεινε στον Ζαλούζνι άλλες θέσεις – σύμφωνα με τους «Financial Times», του επικεφαλής του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας και Αμυνας ή του πρέσβη στο Λονδίνο – τις οποίες όμως εκείνος αρνήθηκε.
Σαφείς αιχμές
Ο στρατηγός επανήλθε με άρθρο του στο αμερικανικό CNN την Πέμπτη 1η Φεβρουαρίου.
Σε αυτό, ανάμεσα στα άλλα – και με σαφείς αιχμές προς τον Ζελένσκι – τονίζει πως «είμαστε υποχρεωμένοι να αναγνωρίσουμε το σημαντικό πλεονέκτημα που απολαμβάνει ο εχθρός στην κινητοποίηση ανθρώπινων πόρων, σε σύγκριση με την ανικανότητα των κρατικών θεσμών στην Ουκρανία να βελτιώσουν το επίπεδο του έμψυχου υλικού των ενόπλων μας δυνάμεων, χωρίς τη χρήση αντιδημοφιλών μέτρων».
Παραμένει άγνωστο ποιος θα αντικαταστήσει τον Ζαλούζνι. Τα ονόματα που έχουν κυκλοφορήσει είναι του αντιστράτηγου Ολεξάντρ Σίρσκι, διοικητή των χερσαίων δυνάμεων, και του υποστράτηγου Κιρίλο Μπουντάνοφ, επικεφαλής της στρατιωτικής αντικατασκοπείας.
Η Ουάσιγκτον παρακολουθεί προσεκτικά τις εξελίξεις, τηρώντας αποστάσεις. «Αποτελεί κυρίαρχο δικαίωμα της Ουκρανίας και του προέδρου της να κάνει τις επιλογές του αναφορικά με το προσωπικό.
Είμαστε καθαροί πως δεν πρόκειται να εμπλακούμε σε αυτή τη συγκεκριμένη απόφαση» σχολίασε ο σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας Τζέικ Σάλιβαν.
Αναμφίβολα, πάντως, πολλά εξαρτώνται και από τη στάση της Ουάσιγκτον, εκτός των άλλων, επειδή για την Ουκρανία αποτελεί εξαιρετικά κρίσιμο ζήτημα το ξεμπλοκάρισμα του έκτακτου πακέτου βοήθειας ύψους 60 δισ. δολαρίων, που οι Ρεπουμπλικανοί έχουν «παγώσει» στο Κογκρέσο.