Οι ψηφιακοί εθισμοί δεν αναγνωρίζονται επί του παρόντος από το NHS ή τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, οπότε πού μπορείτε να στραφείτε όταν νιώσετε ότι χρειαζεστε βοήθεια;
Το BBC μίλησε με τρία άτομα σε ένα πρόγραμμα 12 βημάτων για εθισμένους στο διαδίκτυο.
«Ήταν καλύτερο από το να βγεις έξω, ήταν καλύτερο από το να μιλήσεις στη μαμά και τον μπαμπά, ήταν καλύτερο από το να ζωγραφίζεις»
Σε ένα μικρό δωμάτιο στο κοινοτικό κέντρο της Δυτικής Οξφόρδης, η 19χρονη Σοφία περιγράφει την καταστροφική, δεκαετή σχέση της με την τεχνολογία.
Γεννημένη σε μια παραγκούπολη στην Ανατολική Ασία, η Σοφία ενώθηκε με τους γονείς της στο Ηνωμένο Βασίλειο ως μικρό παιδί. Τα πρώτα της χρόνια στο Oxfordshire ήταν μοναχικά και είπε ότι οι συσκευές της ήταν σαν φίλοι.
Είπε: «Δεν είχα μάθει αγγλικά ακόμα τόσο καλά και ήμουν μόνη και εξοστρακισμένη. Ήταν αυτό το τέλειο πράγμα, θα μπορούσε να είναι οτιδήποτε χρειαζόμουν εκείνη τη στιγμή, θα μπορούσε να είναι μια παρηγοριά αν ένιωθα μόνη».
Η 15χρονη Σοφία είπε ότι εγκατέλειψε τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αλλά οι καταναγκασμοί δεν υποχώρησαν.
Με όνειρα να βγάλει την οικογένειά της από τη φτώχεια, είπε ότι άρχισε να καταναλώνει μανιωδώς (bingeing) 16 ώρες την ημέρα σε περιεχόμενο αυτοβοήθειας, παρακολουθώντας περισσότερα από 10.000 βίντεο που σχετίζονται με τη δημιουργία χρημάτων και τη βελτίωση του εαυτού της.
«Οι σχέσεις μου ήταν χάλια. Δεν έχω αναμνήσεις από τα εφηβικά μου χρόνια, οι σπουδές μου πήγαιναν χάλια και είχα αυτοκτονικές τάσεις», είπε.
Τα 12 βήματα
Το 2023, η Sophia αναζήτησε βοήθεια στο Internet and Technology Addicts Anonymous (ITAA), ένα πρόγραμμα αποκατάστασης που βασίζεται στο μοντέλο των 12 βημάτων που χρησιμοποιούν οι Ανώνυμοι Αλκοολικοί.
Ιδρυμένη το 2017, η ITAA αυτοαποκαλείται «αυτο-υποστηριζόμενη κοινότητα ατόμων», όπου μέλη από όλο τον κόσμο αλληλοβοηθούνται μέσω χορηγιών one-on-one, προσωπικών συναντήσεων και διαδικτυακών.
Οι τύποι ψηφιακού εθισμού που αντιμετωπίζει περιλαμβάνουν μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ροή βίντεο, διαδικτυακές ειδήσεις, ιστότοπους γνωριμιών, πορνογραφία, παιχνίδια, διαδικτυακή έρευνα.
Υπάρχουν μόνο δύο ομάδες προσωπικής υποστήριξης στο Ηνωμένο Βασίλειο – το Λονδίνο και η Οξφόρδη – με μια τρίτη να σχηματιστεί σύντομα στο Μάντσεστερ.
Στην Οξφόρδη, η Sophia και δύο άλλα μέλη της ITAA, η Abby και η Maggie, μοιράστηκαν πώς η χρήση τους στο διαδίκτυο επηρέασε τη ζωή τους.
«Το “ναρκωτικό” της επιλογής μου»
Η Άμπι είπε ότι εθίστηκε στις online «υπηρεσίες» όταν πήγε στο πανεπιστήμιο, βλέποντας βίντεο όλη μέρα και νύχτα, ξεχνώντας να φάει ή να κοιμηθεί. «Τα άπλυτα πιάτα θα έμεναν στοιβαγμένα για εβδομάδες», είπε.
Η Maggie είπε ότι το Διαδίκτυο ήταν το «ναρκωτικό της επιλογής» της και ότι το άγχος μιας νέας δουλειάς την οδήγησε σε ολοένα και περισσότερο bingeing με περιεχόμενο βίντεο.
Ο καθηγητής Andrew Przybylski, ο οποίος μελετά την ανθρώπινη συμπεριφορά και τεχνολογία στο Ινστιτούτο Διαδικτύου της Οξφόρδης, είπε ότι θα ήθελε οι υπηρεσίες υγείας να αντιμετωπίζουν τους λόγους πίσω από τις ψυχαναγκαστικές συμπεριφορές, αντί να δημιουργήσουν μια νέα διάγνωση «ψηφιακού εθισμού».
Το Priory, ο μεγαλύτερος ιδιωτικός πάροχος υπηρεσιών ψυχικής υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου, είπε στο BBC ότι οι έρευνες στις ιδιωτικές υπηρεσίες εθισμού τους σχετικά με τα παιχνίδια, το διαδίκτυο ή τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τον τζόγο και τους εθισμούς με πορνό υπερδιπλασιάστηκαν μεταξύ 2020 και 2023.
Η Sophia, η Abby και η Maggie βρίσκονται τώρα σε διάφορα στάδια ανάρρωσης και λένε ότι οι συναντήσεις της ITAA, τόσο διαδικτυακές όσο και αυτοπροσώπως, άλλαξαν τη ζωή τους.
«Θυμάμαι ότι έκλαιγα τόσο πολύ στο μεγαλύτερο μέρος της συνάντησης», είπε η Άμπι.
«Επειδή μοιράζονταν την ιστορία μου, υπήρχαν άνθρωποι σαν εμένα και δεν είχα ξανακούσει κάποιον να μοιράζεται αυτές τις παρόμοιες εμπειρίες»
Ως μέρος του 12ου βήματος της ITAA, το οποίο αναφέρει «μεταφέρετε αυτό το μήνυμα στους εθισμένους στο διαδίκτυο και την τεχνολογία», η Abby και η Maggie σχημάτισαν μια προσωπική ομάδα υποστήριξης στην Οξφόρδη.
«Είναι κάτι διαφορετικό από κοντά», είπε η Σοφία. «Δεν μπορείς να το αντικαταστήσεις ποτέ».
Η Άμπι απέχει πλέον από τοποθεσίες βίντεο και την τηλεόραση, η Μάγκι χρησιμοποιεί υπολογιστές βιβλιοθήκης για διαδικτυακή πρόσβαση και ο χορηγός της Σοφίας την κρατά υπό έλεγχο όταν χρειάζεται να χρησιμοποιήσει το Διαδίκτυο.
«Πρέπει να εξασκούμαι κάθε μέρα, να διατηρώ την πνευματική μου φυσική κατάσταση», είπε η Μάγκι.
«Επειδή αν ζούσα στη μέση μιας ερήμου ή στην Αρκτική, όταν με πιάσει μια παρόρμηση θα έβρισκα τρόπο να το χρησιμοποιήσω».