Αναζήτηση
Δικαίωμα πρόσβασης στα μη κρατικά μη κερδοσκοπικά πανεπιστήμια θα έχουν όσοι έλληνες μαθητές συγκεντρώσουν στις πανελλήνιες τον χαμηλότερο μέσο όρο Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής (ΕΒΕ) των επιστημονικών πεδίων πολλαπλασιαζόμενο με συντελεστή 0,8 – κι αυτό για να υπάρχει καθεστώς ισονομίας ανάμεσα σε δημόσια και μη κρατικά πανεπιστήμια. Η συμμετοχή στις πανελλήνιες των μαθητών που θέλουν να φοιτήσουν στα μη κερδοσκοπικά παραρτήματα ξένων πανεπιστημίων αποτέλεσε και το σημείο που συγκέντρωσε το μεγαλύτερο ενδιαφέρον στην παρουσίαση του νομοσχεδίου των 200 άρθρων για την ενίσχυση του δημόσιου πανεπιστημίου και το πλαίσιο δημιουργίας μη κερδοσκοπικών παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων.
Ο υπουργός Παιδείας Κυριάκος Πιερρακάκης, στην αρχή της ομιλίας του, χαρακτήρισε το νομοσχέδιο «ιστορικό βήμα για την τριτοβάθμια εκπαίδευση».
Σχετικά με τα μη κερδοσκοπικά παραρτήματα ξένων πανεπιστημίων είπε ότι θα αρχίσουν να δέχονται αιτήσεις φοιτητών από τον Σεπτέμβριο του 2025 και ότι θα αποτελούν νομικά πρόσωπα πανεπιστημιακής εκπαίδευσης (ΝΠΠΕ), τα οποία θα είναι ειδικού μη κερδοσκοπικού σκοπού. Ενα ΝΠΠΕ συνδέεται απευθείας με το μητρικό του ίδρυμα (το οποίο θα πρέπει να είναι πανεπιστήμιο αναγνωρισμένο στη χώρα του) και αποτελεί παράρτημά του στην Ελλάδα, ενώ δημιουργείται με απόφαση του υπουργού Παιδείας κατόπιν έγκρισης της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ) και γνώμης του Εθνικού Οργανισμού Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού (ΕΟΠΠΕΠ). Ο φάκελος αίτησης για τη χορήγηση άδειας ενός ΝΠΠΕ θα περιλαμβάνει μια σειρά από στοιχεία και προϋποθέσεις – από κτιριακές και οικονομικές μέχρι ακαδημαϊκές και εκπαιδευτικές. Θα απαιτείται εγγυητική επιστολή 500.000 ευρώ για την άδεια λειτουργίας, ενώ για τα μέλη ΔΕΠ θα προβλέπεται ασυμβίβαστο, δηλαδή δεν θα μπορούν να διδάσκουν ταυτόχρονα σε δημόσια και σε μη κρατικά.
Οι τίτλοι σπουδών σφραγίζονται από το υπουργείο Παιδείας και αποκτούν χαρακτήρα εκτελεστής διοικητικής πράξης, ενώ δεν απαιτείται αναγνώριση του ΔΟΑΤΑΠ. Τα μη κρατικά πανεπιστήμια θα είναι υποχρεωμένα να χορηγούν υποτροφίες σε φοιτητές, οι οποίες θα αντιστοιχούν στο 5% του τζίρου από τα δίδακτρα.
Διπλή πιστοποίηση
Σημαντικό στοιχείο αποτελεί η διπλή πιστοποίηση. Συγκεκριμένα, πρέπει να πληρούνται και θα ελέγχονται από την ΕΘΑΑΕ οι ακόλουθες προϋποθέσεις: το μητρικό εκπαιδευτικό ίδρυμα να είναι αναγνωρισμένο στη χώρα του και πιστοποιημένο για την παροχή προγραμμάτων ανώτατης εκπαίδευσης και τη χορήγηση τίτλων σπουδών, το πρόγραμμα σπουδών που οδηγεί στην απονομή τίτλου να έχει πιστοποιηθεί επίσημα στη χώρα του μητρικού ιδρύματος, ο τίτλος που εκδόθηκε να είναι ίδιος με εκείνον που θα είχε χορηγηθεί εάν η εκπαίδευση είχε πραγματοποιηθεί εξ ολοκλήρου στο κράτος από το οποίο προέρχεται ο τίτλος και ο τίτλος που εκδόθηκε θα προσδίδει στην ημεδαπή τα ίδια δικαιώματα με αυτά που ισχύουν στην επικράτεια του κράτους-μέλους ή του τρίτου κράτους, από το οποίο προέρχεται αυτός.
Μοναδική εξαίρεση στην υποχρέωση ενός ΝΠΠΕ να περιλαμβάνει τουλάχιστον τρεις σχολές αποτελούν εκείνα που το μητρικό ίδρυμα καταλαμβάνει μία από τις πρώτες 20 θέσεις παγκοσμίως σε διεθνή κατάταξη – στις περιπτώσεις αυτές μπορεί να έχει και μια σχολή.
Ο υπουργός ανέφερε ότι βρίσκονται σε εξέλιξη συζητήσεις με γνωστά ξένα πανεπιστήμια τα οποία έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον – μίλησε στο σημείο αυτό και για τη συμβολή της ελληνικής ακαδημαϊκής διασποράς.
«Δεν ανακαλύπτουμε τον τροχό», είπε χαρακτηριστικά κλείνοντας ο κ. Πιερρακάκης, «αλλά σίγουρα τον θέτουμε σε κίνηση».
Πάντως ανοίγει ο δρόμος και για το Εθνικό Απολυτήριο, αφού ερωτηθείς σχετικά ο υπουργός ανέφερε πως «είναι στις προθέσεις μας αλλά όχι τώρα».
Ενίσχυση του δημόσιου πανεπιστημίου
Το πρώτο μέρος του νομοσχεδίου αφορά τα δημόσια πανεπιστήμια, τη χρηματοδότησή τους και τα μέτρα για την ενίσχυση της διεθνοποίησής τους μέσα από προτάσεις που διατυπώθηκαν σε συνεργασία με τους πρυτάνεις.
Ο κ. Πιερρακάκης ανέφερε επίσης μια σειρά από θεσμικές καινοτομίες στα Ανώτατα Ιδρύματα, όπως την απαλλαγή από τη γραφειοκρατία μέσα από ψηφιοποίηση («στόχος είναι να μειωθεί το χαρτί κατά 80% ως την 1/1/2026» είπε χαρακτηριστικά). Μίλησε επίσης για αύξηση τακτικών απολαβών μελών ΔΕΠ από 12% έως 15% και πρόβλεψη μιας πρόσληψης για καθεμία αποχώρηση.
Αναφέρθηκε ακόμα στα μέτρα για την ενδυνάμωση του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης αλλά και για την αυτονόμηση του Ανοικτού Πανεπιστημίου που αποκτά πλέον σύστημα διακυβέρνησης και όργανα διοίκησης των υπόλοιπων δημόσιων πανεπιστημίων.
Κινητοποιήσεις
Την ώρα που γινόταν η παρουσίαση, έξω από το υπουργείο Παιδείας στο Μαρούσι ήταν συγκεντρωμένοι διαδηλωτές με συνθήματα κατά των μη κρατικών πανεπιστημίων. Ηταν μια πρόγευση από το μεγάλο πανελλαδικό εκπαιδευτικό συλλαλητήριο που έχει προγραμματιστεί για σήμερα, για τον ίδιο λόγο, στα Προπύλαια, στη διάρκεια του οποίου, όπως δήλωσε η Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Αττικής, οι αστυνομικοί θα έχουν κάμερες ενσωματωμένες στις στολές τους.
