Αναζήτηση
Θέμα χρόνου ήταν να εντοπιστούν κρούσματα ιλαράς και στη χώρα μας, μετά την επιδημική έξαρση που καταγράφεται σε άλλες χώρες της Ευρώπης, με τις υγειονομικές αρχές εντός των συνόρων να βρίσκονται σε αυξημένη επαγρύπνηση. Σύμφωνα με πληροφορίες, έως και χθες είχαν επιβεβαιωθεί συνολικά πέντε περιπτώσεις που αφορούν ενηλίκους που ζουν στην Ελλάδα, με τους ειδικούς να εκτιμούν ότι υπάρχει υψηλός κίνδυνος εμφάνισης επιπλέον κρουσμάτων.
Πιο συγκεκριμένα, οι τέσσερις περιπτώσεις μόλυνσης εντοπίστηκαν στην Κρήτη και ακόμη μία στη Θεσσαλονίκη. Σημείο-«κλειδί», δε, αποτελεί το γεγονός πως τα δύο πρώτα κρούσματα που εντοπίστηκαν συσχετίστηκαν με πρόσφατο ταξίδι σε χώρες όπου ενδημεί η ιλαρά – δηλαδή στη Ρουμανία και στη Ρωσία.
Παράλληλα όμως προβληματισμό προκαλεί το γεγονός πως δύο ακόμα περιστατικά αφορούν υγειονομικό προσωπικό (σε νοσοκομείο της Κρήτης), γεγονός που δείχνει ότι ο βαθμός ετοιμότητας εντός του ΕΣΥ θα πρέπει να είναι υψηλός ώστε να μην ανακύψει ντόμινο μολύνσεων. Και αυτό διότι η μέχρι πρότινος «ξεχασμένη» νόσος εκδηλώνεται αρχικά με πυρετό (η εκδήλωση εξανθήματος ακολουθεί ύστερα από περίπου τέσσερις ημέρες), με αποτέλεσμα να μην εγείρονται υποψίες και συνεπακόλουθα να μη λαμβάνονται τα απαραίτητα μέτρα προφύλαξης.
Υπό τις εξελίξεις αυτές έχει ήδη συσταθεί – με απόφαση της αναπληρώτριας υπουργού Υγείας, Ειρήνης Αγαπηδάκη, και με πρωτοβουλία του καθηγητή και προέδρου του ΕΟΔΥ, Χρήστου Χατζηχριστοδούλου – ομάδα εργασίας για την ενίσχυση της εμβολιαστικής κάλυψης του πληθυσμού και την αντιμετώπιση των κρουσμάτων ιλαράς.
Η εν λόγω Επιτροπή, υπό τον συντονισμό της καθηγήτριας Παιδιατρικής Λοιμωξιολογίας και μέλους της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, Βασιλικής Παπαευαγγέλου, συσκέπτεται τακτικά με στόχο την προστασία της δημόσιας υγείας.
«Κλειδί» το εμβόλιο
«Βασικό μας μέλημα είναι να ενισχύσουμε τον εμβολιασμό έναντι της ιλαράς σε επίπεδο χώρας με έμφαση στην ολοκλήρωσή του με δεύτερη δόση στα παιδιά ηλικίας δύο-τριών ετών» δηλώνει στα «ΝΕΑ» ο κ. Χατζηχριστοδούλου.
Είναι εντούτοις σημαντικό να σημειωθεί πως σύμφωνα με τα αποτελέσματα οροεπιδημιολογικής μελέτης αποτύπωσης της ανοσίας έναντι της ιλαράς το διάστημα 2020-2021, η ανοσία του ελληνικού πληθυσμού κρίνεται ικανοποιητική, αφού το 89,8% των συμμετεχόντων στη μελέτη είχαν αντισώματα έναντι της ιλαράς (προστασία από τη νόσο), είτε μέσω παρελθούσας νόσησης ή μέσω εμβολιασμού.
Από τα ίδια όμως αποτελέσματα προέκυψε πως υπάρχουν γεωγραφικές ανισότητες σε ό,τι αφορά τα ποσοστά εμβολιαστικής κάλυψης, χαρτογραφώντας τις περιοχές που πρέπει να στοχεύσουν οι σχετικές δράσεις ενημέρωσης. Επιπρόσθετα, ο ΕΟΔΥ έχει παραγγείλει εμβόλια ιλαράς – ερυθράς – παρωτίτιδας και σε συνεργασία με τη ΜΚΟ «Υγεία για Ολους» προχωρά στη διενέργεια μαζικού εμβολιασμού σε καταυλισμούς Ρομά με τη συνδρομή των ΚΟΜΥ. Το ίδιο σχέδιο του Οργανισμού, σύμφωνα με τον κ. Χατζηχριστοδούλου, εστιάζει και στην ενημέρωση των ταξιδιωτών ώστε να ολοκληρώνουν τον εμβολιασμό έναντι της ιλαράς πριν από το ταξίδι τους, ιδιαίτερα αν πρόκειται να ταξιδέψουν σε χώρες με έξαρση κρουσμάτων, σε συνεργασία με τα ταξιδιωτικά γραφεία τουρισμού.
Η τελευταία έξαρση
Για την Ιστορία, η τελευταία επιδημική έξαρση ιλαράς στη χώρα μας σημειώθηκε το 2017-2018 με περισσότερα από 3.200 κρούσματα, ενώ τα έτη 2022 και το 2023 δεν αναφέρθηκε κανένα κρούσμα. Σήμανε όμως συναγερμός όταν άρχισαν να πληθαίνουν οι αναφορές για έξαρση κρουσμάτων ιλαράς στη Ρουμανία με περισσότερα από 3.000 δηλωθέντα κρούσματα, στη Γαλλία, στο Ηνωμένο Βασίλειο και στην Αυστρία.
Οπως αναφέρουν σε σχετικό τους άρθρο η καθηγήτρια Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής της Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ Θεοδώρα Ψαλτοπούλου και η βιολόγος Παναγιώτα Ζαχαράκη, «ο αριθμός R της ιλαράς (ο μέσος αριθμός ατόμων που θα μολύνει κάποιος με τον ιό) από 15 ή περισσότερους ξεπερνά ακόμα και τις πιο ανεξέλεγκτες παραλλαγές του SARS-CoV-2. Λόγω αυτής της μολυσματικότητας, δεν ήταν ποτέ απολύτως δυνατό να επιτευχθεί η εκρίζωση, αλλά πολλές χώρες έχουν κηρυχθεί απαλλαγμένες από την ιλαρά από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ)».
Συνεπώς, πριν από τη δυνατότητα του εμβολιασμού, 2,6 εκατομμύρια μικρά παιδιά κάθε χρόνο έχαναν τη ζωή τους και εκατομμύρια άλλα ζούσαν με κώφωση ή εγκεφαλική βλάβη. «Οι επιπλοκές της ιλαράς κυμαίνονται από σχετικά ήπιες, όπως διάρροια, έως πιο σημαντικές, όπως πνευμονία, φλεγμονή του μέσου ωτός και εγκεφαλίτιδα (σπανιότερα, υποξεία σκληρυντική πανεγκεφαλίτιδα), έλκος του κερατοειδούς, με δημιουργία ουλών.
Στον απόηχο της επιτυχούς εξάλειψης της ευλογιάς στη δεκαετία του 1970, μια παρόμοια παγκόσμια προσπάθεια εμβολιασμού συνέτριψε τη θνησιμότητα από ιλαρά από 2,6 εκατομμύρια το 1980 σε 73.000 έως το 2014» προσθέτουν οι ειδικοί στο ίδιο άρθρο.
