Η ΝΔ, η νεολαία και το μέτωπο των ΑΕΙ

Οι μέρες που διανύουμε στο πολιτικό σκηνικό είναι ημέρες σταθμίσεων της κυβέρνησης στα τρέχοντα μέτωπα του αγροτικού και των μη κρατικών ΑΕΙ. Ζημιές και οφέλη σκανάρονται με το βλέμμα όλων όχι απλώς στη φθορά του Μαξίμου μα και στις επιδόσεις στις ευρωκάλπες της 9ης Ιούνη. Και τα δύο είναι στο μικροσκόπιο του Μεγάρου Μαξίμου για διαφορετικούς λόγους. Ο φόβος είναι η διάρκειά τους ή ακόμη και μια ασθενής ή μη συγκόλληση των δύο.

Κάτι που θα διαμόρφωνε ακόμη και όρους ενός ενιαίου κοινωνικού μετώπου που θα είχε βαθύ αποτύπωμα και στις εκλογικές και πολιτικές μετατοπίσεις. Στο Μαξίμου – που σκανάρουν σταθερά τα ειδικά εκλογικά κοινά – θυμούνται πως μια πρώτη κάμψη του Αλέξη Τσίπρα επί κυβερνητικών ημερών του επήλθε με το αγροτικό μέτωπο. Και τότε σε συνδυασμό με το κίνημα της γραβάτας των ελεύθερων επαγγελματιών και επιστημόνων που διαμόρφωσαν όρους αθροίσματος επιμέρους ρευμάτων δυσαρέσκειας με τη γνωστή έκβαση του 2019.

Η νεολαία όμως και το δυναμικό κομμάτι της που σήμερα εναντιώνεται στη μεταρρύθμιση για τα ΑΕΙ, είναι κάτι πολύ ειδικό και διαφορετικό. Και βάσει των exit polls των καλπών του Μάη και του Ιούνη του 2023, η ΝΔ είχε δεσμούς, επιρροή στα νεανικά κομμάτια (όπως σε εκείνο των 17-24). Και αυτό είχε τη δική του σημασία αφού ως τότε η ανάλυση από τον ΣΥΡΙΖΑ από άλλες δυνάμεις της Αριστεράς ήταν πως η εν λόγω κατηγορία έστρεφε την πλάτη στην κεντροδεξιά παράταξη. Πράγμα που τελικώς δεν ίσχυε.

Σήμερα βέβαια τα δεδομένα μετακινούνται και κάτω από την πίεση των γεγονότων. Την προηγούμενη τετραετία ο Μητσοτάκης δεν είχε δρομολογήσει κάτι που να ερχόταν σε μετωπική με ένα μέρος της νεολαίας. Οι αντιδράσεις της τελευταίας μπορεί να ήταν υπαρκτές αλλά παροχετεύονταν σε άλλα μέτωπα που δεν ήταν ακριβώς εκείνη πρωταγωνίστρια (όπως οι καλλιτέχνες).

Τα δύο σκέλη της στρατηγικής του Μαξίμου

Σήμερα το μέτωπο των ΑΕΙ, των καταλήψεων, των συλλαλητηρίων που θα έχουμε και την εβδομάδα που μπαίνει είναι μία εκ των δοκιμασιών ή και πονοκεφάλων που έχει το Μέγαρο Μαξίμου. Και σε στενή συνάρτηση με το μέγεθος της διείσδυσης που έχει – και θέλει να έχει – στις εν λόγω ηλικιακές κατηγορίες.

Η επιθετική τακτική της κυβέρνησης για τα ΑΕΙ πάντως – σε αντίθεση με την πιο προσεκτική τακτική για τους αγρότες – δομείται σε δύο δεδομένα. To πρώτο είναι μια εκτίμηση πως η συζήτηση για τα μη κρατικά ΑΕΙ γίνεται σε ένα εντελώς διαφορετικό περιβάλλον από άλλες εποχές, όπως για παράδειγμα από τις ημέρες του 2006-2007 όπου υπήρχε ένα μεγάλο φοιτητικό κίνημα. Τώρα εκτιμούν πολλοί που έχουν γνώση των τάσεων, πως η κοινωνία δεν έχει μια σειρά «αγκυλώσεων» στο θέμα των ιδιωτικών ΑΕΙ. Και το βλέπει πιο απενοχοποιημένα. Επίσης, το δεύτερο δεδομένο λέει πως ακόμη κι αν η κυβέρνηση προχωρήσει σε μια σύγκρουση με τους φοιτητές, έχει στο μέρος της, τις πιο μεσαίες ηλικίες των γονιών τους που είναι και πιο καθοριστικές για τις κάλπες. «Μπορεί να χάσει τους φοιτητές, όχι όμως τους γονείς τους ή το σκληρό κεντρώο κομμάτι που δεν θέλει αναταραχές», λέει γνώστης των κοινωνικών ρευμάτων.

Το ΤikTok και ο νόμος για τα ομόφυλα ζευγάρια

Οπως και να ‘χει το τρέχον μέτωπο των ΑΕΙ – με αιχμή το πιο συγκρουσιακό κομμάτι των νέων φοιτητών – ανασυνθέτει επιρροές και διεισδύσεις και δεν είναι το ίδιο με εκείνο που εξέδιδαν τα exit polls των εκλογών του Μάη και του Ιούνη του 2023. Εδώ πολλοί ειδικοί της επικοινωνίας θεωρούν πως ένα μέρος της απήχησης στα νεανικά στρώματα οφείλεται ακόμη από μεριάς Μαξίμου στις πιο ειδικές στρατηγικές που εκπονούνται – όπως αυτά που θέλουν να γίνουν στην κοινωνική στέγη και περιγράφηκαν χθες στη Βουλή. Αλλά και οφείλονται στην ίδια την επικοινωνιακή στρατηγική του Κυριάκου Μητσοτάκη μέσω του TikTok αλλά και της ιεράρχησης του νομοσχεδίου για τα ομόφυλα ζευγάρια και την ισότητα στον γάμο (εδώ η κατηγορία των 17-24 φαίνεται φιλική και θετική στην εν λόγω τομή θεωρώντας την αυτονόητα φιλελεύθερη).

Στάση επιφύλαξης

Οι πιο προσεκτικοί του κυβερνητικού επιτελείου βέβαια, κρατούν μια στάση επιφύλαξης για το πώς θα εξελιχθεί η όλη αναμέτρηση. Μπορεί στις στεγνές σταθμίσεις να μη συνάγεται ακόμη ένα συμπέρασμα για απομειούμενη επιρροή της κυβέρνησης, ένα μέτωπο όμως με διάρκεια μπορεί να είναι καταλύτης πολλών επιμέρους μετώπων που υπάρχουν στην κοινωνία (στέγη, ακρίβεια κ.λπ.).

Η ΝΔ προφανώς και ως κόμμα, πέραν της κυβερνώσας της έκφρασης, δεν έχει παραιτηθεί από τη σταθερή προσπάθεια διαλόγου και επιρροής των νέων. Διατηρεί μια κραταιά φοιτητική παράταξη και μια μεγάλη πολιτική οργάνωση νεολαίας ενώ προσεγγίζει τις νεότερες ηλικίες με μια στρατηγική νέας επιχειρηματικότητας και άλλων τρόπων. Εδώ δεν υποτιμάται το brain drain ως τάση που πρέπει να ανασχεθεί, η νέα γλώσσα των κοινωνικών δικτύων (κάναμε αναφορά πριν στο ΤikTok του Μητσοτάκη), νέες τάσεις ή και προβλήματα όπως η έξαρση της βίας ή η ανεργία και ο κοινωνικός αποκλεισμός.

Η κυβέρνηση δεν υποτιμά τη δυναμική των νέων. Οριοθετεί το μέτωπο στα ΑΕΙ στο πεδίο της νομιμότητας. Και ένα μέρος της ηγεμονίας της θα εξαρτηθεί από το πώς θα εξελιχθούν οι εβδομάδες.