Με σύντομη τοποθέτηση on camera από τον Κυριάκο Μητσοτάκη ξεκίνησε στο Μέγαρο Μαξίμου η σύσκεψη με τους 15 εκπροσώπους των μπλόκων από Θεσσαλία, Μακεδονία, Στερεά Ελλάδα και Πελοπόννησο. Θα ακολουθήσει δεύτερη σύσκεψη της κυβέρνησης με το προεδρείο της Εθνικής Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΘΕΑΣ), που είναι θεσμικό σχήμα, το διάδοχο της ΠΑΣΕΓΕΣ.
«Πρόθεσή μου να σας ακούσω όλους. Θα σας παρουσιάσω τις προτάσεις μας» είπε ο Μητσοτάκης. «Είμαστε εδώ για να βρούμε λύσεις. Μπορούμε να συναντηθούμε σε έναν κοινό τόπο που θα λαμβάνει υπόψη τους δικαιολογημένους προβληματισμούς σας» πρόσθεσε. Και επανέλαβε ότι είναι «περιορισμένα» τα δημοσιονομικά περιθώρια. «Ξέρετε ότι πολλοί κλάδοι πάντα έχουν αιτήματα και προσδοκίες. Κάθε απόφαση της κυβέρνησης πρέπει να λαμβάνει υπόψη την κοινωνική δικαιοσύνη» σημείωσε ο πρωθυπουργός.
Από την πλευρά των αγροτών ειπώθηκε ότι εφόσον υπάρχει καλή πρόθεση και αναγνωρίζονται τα δίκαια αιτήματα η κυβέρνηση μπορεί να βρει δημοσιονομικό χώρο.
Οι εν εξελίξει συζητήσεις είναι καθοριστικές καθώς η έκβασή τους θα κρίνουν τελικά το… κλίμα της επόμενης μέρας και συγκεκριμένα το αν θα καταγραφεί αποκλιμάκωση ή αν θα ανέβει η ένταση των αγροτικών κινητοποιήσεων, διευρύνοντας τις αποστάσεις μεταξύ των δύο πλευρών. Εξάλλου όσα ακούσουν οι αγρότες από τους κυβερνητικούς θα μεταφερθούν σήμερα και αύριο στις γενικές συνελεύσεις στα μπλόκα, προκειμένου να ληφθούν νέες αποφάσεις.
Από τον δρόμο στο χωράφι
Είναι σαφές ότι η κυβέρνηση θέλει να δει αλλαγή εικόνας ανά την επικράτεια το συντομότερο, από το πρωί της Παρασκευής, με τα τρακτέρ να μετακινούνται από τους δρόμους στα χωράφια. Εξ ου και βάζει στο τραπέζι μεταξύ άλλων το αγροτικό ρεύμα (με περαιτέρω μείωση στην κιλοβατώρα για μείωση του ενεργειακού κόστους) και το αγροτικό πετρέλαιο (με εμπροσθοβαρή και σε δόσεις επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης).
Η κυβέρνηση αγωνιά να αποφύγει το αδιέξοδο, πόσω μάλλον μια ανοιχτή αντιπαράθεση με τους αγρότες, οι οποίοι πέρασαν πριν από λίγη ώρα την πύλη του Μαξίμου αποφασισμένοι να ζητήσουν άμεσες «λύσεις» και συγκεκριμένα «χρονοδιαγράμματα». Οι προειδοποιήσεις τους, όπως εκπέμπονταν τα προηγούμενα 24ωρα, είναι σαφείς: εάν δεν καλυφθούν από τις απαντήσεις τις κυβέρνησης θα προχωρήσουν σε πιο μαχητικές διαμαρτυρίες.
«Με τις καλύτερες διαθέσεις»
Το μήνυμα των εκπροσώπων των αγροτών, λίγο πριν από την έναρξη του διαλόγου, ήταν πάντως ότι προσέρχονται με «τις καλύτερες διαθέσεις», ενώ όλο το προηγούμενο διάστημα οι διαμαρτυρόμενοι απέφυγαν ακρότητες, προσπαθώντας να προβάλλουν τα πραγματικά προβλήματά τους και να κρατήσουν με το μέρος τους την πλειονότητα της κοινωνίας. «Δεν πάμε για καφέ με τον πρωθυπουργό, θέλουμε ρεαλιστικές λύσεις στις μεγάλες δυσκολίες μας» έλεγαν.
Όμως και οι υπουργοί, προσερχόμενοι στη συνάντηση, εμφανίστηκαν αισιόδοξοι ότι θα βρεθεί κοινός τόπος με τους αγρότες, όσο και αν το Μαξίμου βρίσκεται μπροστά σε μια απαιτητική άσκηση ισορροπίας. Από τη μία ο πρωθυπουργός έχει διαμηνύσει ότι «θα ξύσουμε τον πάτο του βαρελιού» αλλά ότι δεν μπορεί να τιναχτεί στον αέρα ο προϋπολογισμός, ζητώντας διάλογο διαρκείας με ανοιχτούς δρόμους και επιστρατεύοντας το μήνυμα της «κοινωνικής δικαιοσύνης». Από την άλλη οι αγρότες θεωρούν «ρεαλιστικά» και «εφικτά» τα αιτήματά τους ενώ θέλουν ειδική συζήτηση για τα προβλήματα του διαλυμένου θεσσαλικού κάμπου.
Ποιοι συζητούν
Στις συζητήσεις συμμετέχουν εννέα κυβερνητικά στελέχη: όλοι οι εξ απορρήτων του πρωθυπουργού στο Μαξίμου, δηλαδή οι υπουργοί Επικρατείας Σταύρος Παπασταύρου, Μάκης Βορίδης και Άκης Σκέρτσος, ο υφυπουργός και διευθυντής του πρωθυπουργικού γραφείου Γιάννης Μπρατάκος και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης.
Επίσης, οι συναρμόδιοι υπουργοί – υφυπουργοί για το αγροτικό ζήτημα Λευτέρης Αυγενάκης, Θεόδωρος Σκυλακάκης (για το ενεργειακό σκέλος), Θάνος Πετραλιάς (ο οποίος κρατά το «ταμείο»), Χρήστος Τριαντόπουλος (για το σκέλος των αποζημιώσεων και ειδικότερα της Θεσσαλίας). Παρών είναι και ο πρόεδρος του ΕΛΓΑ Ανδρέας Λυκουρέντζος.
Πέρα από τις ανακοινώσεις της κυβέρνησης για άμεσες παρεμβάσεις, επιδιώκεται διάλογος σε θέματα στα οποία καταγράφεται συναντίληψη μεταξύ των δύο πλευρών: διορθώσεις στην ΚΑΠ (ένα θέμα – προβολή στο μέλλον καθώς ουσιαστικές παρεμβάσεις αναμένονται το 2025), έλεγχοι και πρόστιμα για τις «ελληνοποιήσεις» προϊόντων, συμφωνία για τον νέο κανονισμό του ΕΛΓΑ και άλλες μεσο-μακροπρόθεσμες ενέργειες.
«Θα κάνουμε το καλύτερο δυνατό για να ικανοποιήσουμε ένα πολύ μεγάλο μέρος των αιτημάτων. Ήδη έχουν γίνει σημαντικά βήματα και επαναλαμβάνω ότι έχουμε συγκεκριμένα δημοσιονομικά περιθώρια» είπε ο Μαρινάκης (Πρώτο Πρόγραμμα) μερικές ώρες πριν από το διπλό ραντεβού με τον αγροτικό κόσμο. Ο ίδιος τόνισε ότι θα ακούσεις τους αγρότες και έπειτα θα κάνει ανακοινώσεις. «Αντιλαμβανόμαστε» πρόσθεσε «ότι υπάρχει μια δυσκολία ως προς το αυξημένο κόστος παραγωγής», επιβεβαιώνοντας ότι όλη η προσπάθεια για περαιτέρω μέτρα αφορά το ρεύμα και το πετρέλαιο.