Η πρόταση του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν για κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία προκειμένου να παγώσει ο πόλεμος απορρίφθηκε από τις Ηνωμένες Πολιτείες, μετά από επαφές μεταξύ μεσαζόντων, δήλωσαν σε αποκλειστικό ρεπορτάζ του Reuters τρεις ρωσικές πηγές με γνώση των συζητήσεων.
Η αποτυχία της προσέγγισης του Πούτιν εγκαινιάζει το τρίτο έτος της πιο θανατηφόρας σύγκρουσης στην Ευρώπη από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και δείχνει πόση απόσταση χωρίζει τις δύο μεγαλύτερες πυρηνικές δυνάμεις του κόσμου.
Αμερικανική πηγή διέψευσε ότι υπήρξε οποιαδήποτε επίσημη επαφή και δήλωσε ότι η Ουάσινγκτον δεν θα συμμετάσχει σε συνομιλίες που δεν αφορούν την Ουκρανία. Ο Πούτιν έστειλε μηνύματα στην Ουάσινγκτον το 2023 δημοσίως και ιδιωτικά μέσω μεσαζόντων, μεταξύ άλλων μέσω των Αράβων εταίρων της Μόσχας στη Μέση Ανατολή και άλλων, ότι ήταν έτοιμος να εξετάσει το ενδεχόμενο κατάπαυσης του πυρός στην Ουκρανία, ανέφεραν οι ρωσικές πηγές.
Ο Πούτιν πρότεινε να τερματιστεί η σύγκρουση στις σημερινές γραμμές και δεν ήταν πρόθυμος να παραχωρήσει οποιοδήποτε από τα ουκρανικά εδάφη που ελέγχονται από τη Ρωσία.
Η πρόταση έγινε απευθείας στις ΗΠΑ – Οι ΗΠΑ αρνήθηκαν την πιθανότητα κατάπαυση του πυρός χωρίς συναπόφαση της Ουκρανίας
«Οι επαφές με τους Αμερικανούς κατέληξαν στο κενό», δήλωσε στο Reuters ανώτερη ρωσική πηγή με γνώση των συζητήσεων στα τέλη του 2023 και στις αρχές του 2024, υπό τον όρο της ανωνυμίας λόγω της ευαισθησίας της κατάστασης. Μια δεύτερη ρωσική πηγή με γνώση των επαφών δήλωσε στο Reuters ότι οι Αμερικανοί είπαν στη Μόσχα, μέσω των μεσαζόντων, ότι δεν θα συζητούσαν μια πιθανή κατάπαυση του πυρός χωρίς τη συμμετοχή της Ουκρανίας και έτσι οι επαφές κατέληξαν σε αποτυχία.
Μια τρίτη πηγή με γνώση των συζητήσεων δήλωσε: «Όλα κατέρρευσαν με τους Αμερικανούς». Η πηγή είπε ότι οι Αμερικανοί δεν ήθελαν να πιέσουν την Ουκρανία. Η έκταση των επαφών – και η αποτυχία τους – δεν έχει αναφερθεί προηγουμένως.
Έρχεται την ώρα που ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν πιέζει εδώ και μήνες το Κογκρέσο να εγκρίνει περισσότερη βοήθεια για την Ουκρανία, αλλά έχει αντιμετωπίσει αντιδράσεις από συμμάχους του επικρατέστερου υποψήφιου για την προεδρία των Ρεπουμπλικανών Ντόναλντ Τραμπ. Το Κρεμλίνο, ο Λευκός Οίκος, το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών και η Κεντρική Υπηρεσία Πληροφοριών (CIA) αρνήθηκαν να σχολιάσουν.
Η Ουάσινγκτον αναφέρει πως δεν υπάρχει ανεπίσημος δίαυλος επικοινωνίας με την Μόσχα
Ο Πούτιν έστειλε χιλιάδες στρατιώτες στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, προκαλώντας έναν πόλεμο πλήρους κλίμακας μετά από οκτώ χρόνια συγκρούσεων στην ανατολική Ουκρανία μεταξύ των ουκρανικών δυνάμεων από τη μία πλευρά και των φιλορώσων Ουκρανών και των Ρώσων πληρεξουσίων από την άλλη.
Η Ουκρανία λέει ότι μάχεται για την ύπαρξή της και η Δύση θεωρεί την εισβολή του Πούτιν ως μια αυτοκρατορικού τύπου αρπαγή γης που αμφισβητεί τη διεθνή τάξη μετά τον Ψυχρό Πόλεμο.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι λέει ότι δεν θα δεχτεί ποτέ τον έλεγχο της Ρωσίας επί ουκρανικών εδαφών. Έχει θέσει εκτός νόμου κάθε επαφή με τη Ρωσία. Αμερικανός αξιωματούχος, που μίλησε στην Ουάσινγκτον υπό τον όρο της ανωνυμίας, δήλωσε ότι οι ΗΠΑ δεν έχουν εμπλακεί σε καμία παρασκηνιακή συζήτηση με τη Ρωσία και ότι η Ουάσινγκτον ήταν συνεπής στο να μην συζητά πίσω από την πλάτη της Ουκρανίας.
Αλλά…ανεπίσημα, υπάρχει ανεπίσημος διάυλος επικοινωνίας με την Μόσχα ή υπήρχε
Ο Αμερικανός αξιωματούχος δήλωσε ότι φαίνεται να έχουν γίνει ανεπίσημες συζητήσεις «Track II» μεταξύ Ρώσων που δεν ανήκουν στην κυβέρνηση, αλλά ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν συμμετείχαν σε αυτές.
Ο Αμερικανός αξιωματούχος είπε ότι η πρόταση του Πούτιν, με βάση όσα έχουν αναφερθεί δημοσίως, ήταν αμετάβλητη από τις προηγούμενες απαιτήσεις της Ρωσίας να κρατήσει το ουκρανικό έδαφος.
Ο αξιωματούχος άφησε να εννοηθεί ότι φαίνεται να υπάρχει απογοήτευση στη Μόσχα για το γεγονός ότι η Ουάσινγκτον είχε επανειλημμένα αρνηθεί να την αποδεχθεί. Ο Πούτιν δήλωσε την περασμένη εβδομάδα στον αμερικανό παρουσιαστή Τάκερ Κάρλσον ότι η Ρωσία είναι έτοιμη για «διάλογο».
«Επίσημες» και ανεπίσημες επικοινωνίες για την επίλυση του πολέμου
Οι μεσάζοντες συναντήθηκαν στην Τουρκία στα τέλη του 2023, σύμφωνα με τρεις ρωσικές πηγές. Μια τέταρτη διπλωματική πηγή δήλωσε ότι υπήρξαν ανεπίσημες επαφές Ρωσίας-ΗΠΑ μέσω μεσαζόντων με πρωτοβουλία της Ρωσίας, αλλά φαίνεται ότι δεν κατέληξαν σε τίποτα. Ο Αμερικανός αξιωματούχος δήλωσε ότι δεν γνώριζε για ανεπίσημες επαφές μέσω μεσαζόντων. Σύμφωνα με τρεις ρωσικές πηγές, το σήμα (σ.σ. επίσημη πρόταση σε στρατιωτικό κανάλι) του Πούτιν μεταβιβάστηκε στην Ουάσιγκτον, όπου συναντήθηκαν κορυφαίοι Αμερικανοί αξιωματούχοι, μεταξύ των οποίων ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου Τζέικ Σάλιβαν, ο διευθυντής της CIA Μπιλ Μπερνς και ο υπ.Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν.
Η ιδέα ήταν ότι ο Σάλιβαν θα μιλούσε με τον σύμβουλο εξωτερικής πολιτικής του Πούτιν, τον Γιούρι Ουσακόφ, και θα καθόριζε τα επόμενα βήματα, ανέφερε μία από τις ρωσικές πηγές. Αλλά όταν ήρθε το τηλεφώνημα τον Ιανουάριο, ο Σάλιβαν είπε στον Ουσακόφ ότι η Ουάσινγκτον ήταν πρόθυμη να μιλήσει για άλλες πτυχές της σχέσης, αλλά δεν θα μιλούσε για κατάπαυση του πυρός χωρίς την Ουκρανία, δήλωσε μία από τις ρωσικές πηγές. Ο Αμερικανός αξιωματούχος αρνήθηκε να αναφερθεί σε λεπτομέρειες σχετικά με τα υποτιθέμενα τηλεφωνήματα του Σάλιβαν ή αν πραγματοποιήθηκε μια τέτοια συζήτηση με τον Ουσακόφ.
Συνεχίζει την μάχη η Ρωσία πιθανό να αποκλείσει τις ΗΠΑ από συνομιλητή για τον Ρωσοουκρανικό πόλεμο
Μία από τις ρωσικές πηγές εξέφρασε την απογοήτευσή της προς τις Ηνωμένες Πολιτείες για την επιμονή της Ουάσινγκτον να μην ωθήσει την Ουκρανία προς συνομιλίες, δεδομένου ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες βοηθούν στη χρηματοδότηση του πολέμου. «Ο Πούτιν είπε: Ήξερα ότι δεν θα έκαναν τίποτα, δήλωσε άλλη από τις ρωσικές πηγές. «Έκοψαν τη ρίζα των επαφών που χρειάστηκαν δύο μήνες για να δημιουργηθούν» (* Εννοεί τις επαφές τύπου START II από ανεπίσημο δίαυλο, τέτοιου είδοιυς συνομιλίες προϋποθέτουν εμπιστοσύνη).
Μια άλλη ρωσική πηγή δήλωσε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν φαίνεται να πιστεύουν ότι ο Πούτιν ήταν ειλικρινής. «Οι Αμερικανοί δεν πίστευαν ότι ο Πούτιν ήταν ειλικρινής για μια κατάπαυση του πυρός – αλλά ήταν και είναι – είναι έτοιμος να συζητήσει μια κατάπαυση του πυρός. Αλλά εξίσου ο Πούτιν είναι επίσης έτοιμος να πολεμήσει για όσο χρειαστεί – και η Ρωσία μπορεί να πολεμήσει για όσο χρειαστεί», δήλωσε η ρωσική πηγή.
Το Κρεμλίνο βλέπει λίγο νόημα σε περαιτέρω επαφές με τις Ηνωμένες Πολιτείες για το θέμα, είπαν οι ρωσικές πηγές, οπότε ο πόλεμος θα συνεχιστεί.