Για ένα πράγμα δεν θέλει να μιλάει ο Μίχαελ Κρέτσμερ: για την άνοδο του ακροδεξιού κόμματος AfD στη Σαξονία. Λογικό, καθώς ο χριστιανοδημοκράτης πολιτικός είναι από το 2017 πρωθυπουργός στο ομόσπονδο κράτος της Ανατολικής Γερμανίας. Αλλά με τις δημοσκοπήσεις να εμφανίζουν το AfD εδώ και μήνες σταθερά πρώτο κόμμα, ήταν αδύνατο να το αποφύγει στη συνάντηση με τους ξένους ανταποκριτές στην έδρα του πρωθυπουργού στη Δρέσδη, στο επιβλητικό κτίριο δίπλα στον Ελβα που έχει ακόμα την επιγραφή «Βασιλικό Υπουργείο Εσωτερικών».
Ο πρωθυπουργός του «Ελεύθερου Κράτους» της Σαξονίας προτιμά να μιλάει για την πορεία του κρατιδίου της πρώην κομμουνιστικής Λαοκρατικής Δημοκρατίας της Γερμανίας που αξιοποίησε τις ευκαιρίες ανάπτυξης μετά την επανένωση της Γερμανίας το 1990. Αν στα πρώτα χρόνια η ανάπτυξη τροφοδοτούνταν πολιτικά με τις προσπάθειες του τότε καγκελάριου Χέλμουτ Κολ να πείσει τη Γαλλία για επενδύσεις π.χ. της TOTAL, σήμερα οι επενδύσεις γίνονται για το συγκριτικό πλεονέκτημα που έχει η Σαξονία στον ευρωπαϊκό ανταγωνισμό, εξηγεί ο Κρέτσμερ.
Σίλικον Σάξονι
Απόδειξη, η Infineon που επέλεξε τη Δρέσδη για επένδυση πέντε δισεκατομμυρίων σε μονάδα κατασκευής ημιαγωγών. Η «Smart Power Fab» θα έχει έτοιμα τα πρώτα chips το φθινόπωρο του 2026 και θα μειώσει σημαντικά την εξάρτηση της Ευρώπης στον νευραλγικό τομέα των ημιαγωγών. Είναι η μεγαλύτερη επένδυση στην ιστορία της Infineon που μαζί με μία σειρά άλλες εταιρείες του κλάδου έχουν μετατρέψει τη Δρέσδη και τη Σαξονία σε «Silicon Saxony».
Είναι ετεροχρονισμένη υλοποίηση της υπόσχεσης Κολ για «ανθούσες περιοχές» της Ανατολικής Γερμανίας. «Η Σαξονία έχει τις οικονομικές δυνατότητες να συνεχίσει να στηρίζει τις επενδύσεις στο μέλλον της χώρας», λέει ο Κρέτσμερ, παραπέμποντας στη διαχείριση των κυβερνήσεων που είχαν πάντα τη σφραγίδα του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος, CDU. Η αυτοδύναμη ανάπτυξη είναι μία σημαντική διαφορά με την περίοδο της πρώτης 25ετίας μετά την επανένωση, συμπληρώνει. Είναι πλέον «γερμανική κανονικότητα».
Η ευθύνη της κυβέρνησης
Ωστόσο, πολιτικά εκείνο που ανθεί στη Σαξονία είναι η ακροδεξιά AfD. Είναι και αυτό «γερμανική κανονικότητα»; «Το μεγαλύτερο κόμμα είναι το CDU, είμαι επικεφαλής μιας κυβέρνησης συνασπισμού με τους Σοσιαλδημοκράτες SPD και τους Πράσινους, που διαφέρει σημαντικά στη λειτουργία και την αποτελεσματικότητα της ομοσπονδιακής κυβέρνησης στο Βερολίνο», απαντά ο Κρέτσμερ στην ερώτηση των «ΝΕΩΝ». Ο χριστιανοδημοκράτης πρωθυπουργός μεταθέτει στην «κοκκινο-κιτρινο-πράσινη» κυβέρνηση του καγκελάριου Ολαφ Σολτς την αποκλειστική ευθύνη για την εκτίναξη της ακροδεξιάς «Εναλλακτική για τη Γερμανία», στηλιτεύοντας τις παλινωδίες και τις συνεχείς τριβές μεταξύ των κυβερνητικών εταίρων.
Οσο δίκιο και να έχει ο Κρέτσμερ για την εικόνα της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, αυτή είναι η μισή αλήθεια. Στις προηγούμενες εκλογές το AfD ήταν δεύτερο με 27%. Η εθνικο-λαϊκιστική Ακροδεξιά έχει ρίζες στη Σαξονία και την Ανατολική Γερμανία, είναι πολύ πιο κοντά στις πολιτικές συμπεριφορές των άλλων πρώην κομμουνιστικών κρατών της Ανατολικής Ευρώπης, παρά στη Δυτική Ομοσπονδιακή Γερμανία. Η Δρέσδη ήταν η πόλη όπου ιδρύθηκε το εξτρεμιστικό μόρφωμα PEGIDA το 2014 που ενσωματώθηκε εν πολλοίς στο ακροδεξιό κόμμα AfD. Ανατολικογερμανικός ήταν ο νεοναζιστικός πυρήνας NSU που δολοφονούσε επί μία δεκαετία σε όλη τη Γερμανία τούρκους μετανάστες καθώς και έναν έλληνα. Στη Σαξονία με 4 εκατομμύρια κατοίκους, αλλά ελάχιστους μετανάστες, ο χριστιανοδημοκράτης Μίχαελ Κρέτσμερ είχε σηκώσει μπαϊράκι κατά της μεταναστευτικής πολιτικής που εφάρμοσε η επίσης χριστιανοδημοκράτης καγκελάριος, Ανγκελα Μέρκελ.
Τι δίνουν οι δημοσκοπήσεις
Στο μεταξύ το AfD δεν έχει μόνον ρίζες αλλά και βάσιμες ελπίδες να είναι το πρώτο κόμμα στις βουλευτικές εκλογές που θα διεξαχθούν την 1η Σεπτεμβρίου στη Σαξονία, σε βαθμό μάλιστα η ηγεσία του AfD να μοιράζει ήδη υπουργικές καρέκλες στη Δρέσδη. Οι δημοσκοπήσεις δίνουν στο AfD 34%, με δεύτερο το CDU του Κρέτσμερ με 30,9% και ακολουθούν οι Πράσινοι και οι Σοσιαλδημοκράτες από 7%, το νέο κόμμα της αποσχισθείσας από την Αριστερά, Σάρα Βάγκενκνεχτ με 6,2% και η Αριστερά με 5,7%.
«Η λύση είναι να αντιμετωπιστούν τα δύο βασικά προβλήματα που οδηγούν στην άνοδο του AfD, το μεταναστευτικό-άσυλο και το ενεργειακό» λέει ο Κρέτσμερ, επικρίνοντας την κυβέρνηση του Βερολίνου ότι δεν κατάφερε να διαμορφώσει για αυτά μία ευρεία κοινωνική συμμαχία. Δηλώνει κατηγορηματικά ότι δεν θα συνεργαστεί με το AfD μετά τις εκλογές. Αλλά ούτε και με τους Πράσινους θέλει να συνεχίσει την κυβερνητική συνεργασία.
Πολλές επιλογές με πρώτο το AfD δεν θα έχει. Μένει το σενάριο κυβέρνησης μειοψηφίας με ad hoc πλειοψηφίες, και με το AfD. Ετσι θα μπορούσε η Σαξονία να γίνει ο δοκιμαστικός σωλήνας για το πείραμα μετεξέλιξης του AfD, από επικίνδυνο για τη δημοκρατία κόμμα που παρακολουθείται σήμερα από την Υπηρεσία Προστασίας του Συντάγματος, σε συστημικό κόμμα, διευρύνοντας προοπτικά τις δυνητικές κυβερνητικές συμμαχίες του συντηρητικού CDU.