Στην τελική ευθεία της συζήτησης για τους γάμους ομόφυλων ζευγαριών, και ενώ περισσεύει το πάθος από διάφορους παραδοσιοκράτες, δεν υπάρχουν πολλά πράγματα να πει κανείς. Η ελληνική κοινωνία, που υπήρξε βαθιά πουριτανική, μοιάζει να βγαίνει από το βαθύ παρελθόν που, και αναφορικά με τη σεξουαλικότητα, το χαρακτήριζαν η υποκρισία, ο φόβος, το κουκούλωμα, η ενοχή και η βία κατά της διαφορετικότητας. Οχι μόνο συγκρινόμενη με άλλες κοινωνίες του δυτικού κόσμου, περισσότερο ελεύθερες και περισσότερο απενοχοποιημένες, αλλά και αναμετρώμενη με τον εαυτό της: ο κοινωνικός αποκλεισμός λόγω της σεξουαλικής προτίμησης των ανθρώπων δεν συμβαδίζει με τον βαθμό ελευθερίας που η κοινωνία μας έχει κατακτήσει.

Την πραγματικότητα αυτή αποδέχεται και η ελληνική Βουλή, που αναμένεται να υπερψηφίσει το νομοσχέδιο για τους γάμους ομόφυλων ζευγαριών. Είναι η επισφράγιση των αλλαγών στην ελληνική κοινωνία. Περίπου είκοσι χώρες ήδη έχουν κυρώσει τον γάμο ομοφύλων στην Ευρωπαϊκή Ενωση και η Ελλάδα θα είναι, από αύριο, η επόμενη. Τίποτα δεν μπορεί να σταματήσει την εξέλιξη, ούτε ο συντηρητισμός όσων από όλο το πολιτικό φάσμα εκφράζουν τις επιφυλάξεις τους.

Προσωπικά, δεν θεωρώ τον συντηρητικό σκεπτικισμό κάτι μεμπτό (δεν συμπεριλαμβάνω σε αυτό την ομοφοβική ακροδεξιά κυρίως αλλά όχι μόνο χυδαιότητα). Ο συντηρητισμός είναι ένας τρόπος προσέγγισης της ζωής, και οι συντηρητικοί δεν μπορεί να είναι αποσυνάγωγοι του κόσμου μας. Κάθε επαναστατική αλλαγή διαταράσσει βεβαιότητες, δημιουργεί ανασφάλειες, προκαλεί πολιτισμικά χάσματα – και οι κοινωνίες πηγαίνουν μπροστά όταν διαλύουν τις εύλογες επιφυλάξεις όσων ειλικρινά τις καταθέτουν. Ο κόσμος αλλάζει με συγκρούσεις, πολλές από τις οποίες  είναι εσωτερικές, των ίδιων των ανθρώπων με τις βεβαιότητές τους.

Κινδυνεύει η οικογένεια αν ψηφιστεί ο γάμος των ομόφυλων ζευγαριών; Ας παραδεχτούμε ότι η οικογένεια την οποία είχαν περί πολλού οι συντηρητικοί τον προηγούμενο αιώνα δεν υπάρχει πια. Δεν τη συντηρούν ούτε ο (όποιος) πνευματικός δεσμός, ούτε οι αξίες που (λέγεται ότι) έκαναν βαθιά τη συγκρότησή της, ούτε οι κοινωνικές συνθήκες.

Η χρεοκοπία της μετριέται καθημερινά στο αστυνομικό δελτίο. Ούτε τα φύλα είναι ό,τι ήταν – δεκαετίες χειραφέτησης και σεξουαλικής απελευθέρωσης έχουν απομακρύνει προκαταλήψεις και ενοχές, έχουν αλλάξει τις σχέσεις εξουσίας. Στη νέα συνθήκη, οι κοινωνίες μας αναθεωρούν τους κανόνες της συμβίωσης και είναι υποχρεωμένες από τα πράγματα να διευρύνουν τις αντιλήψεις περί οικογένειας, ευνοώντας προφανώς την αγάπη και τον αλληλοσεβασμό. Κι αυτά δεν βρίσκονται στη μηχανική αναπαραγωγή ενός ήδη χρεοκοπημένου μοντέλου σχέσεων.

Με άλλα λόγια, ας θεωρήσουμε τον προβληματισμό για τις αλλαγές συστατικό της δημοκρατίας και κατάκτηση. Οι κοινωνίες προχωρούν με διαφωνίες και συναινέσεις – κι είναι κατάκτηση να συζητούμε για κατάργηση των διακρίσεων λόγω της σεξουαλικής επιλογής. Τα φιλελεύθερα συντάγματα του δυτικού κόσμου, άλλωστε, μιλούν για ισότητα και ελευθερία – και η διεύρυνση του δικαιώματος στον γάμο και σε όσα προκύπτουν από τη σύμβαση του γάμου και σε ομόφυλα ζευγάρια είναι η αποδοχή μιας πραγματικότητας που πλέον δεν την αποστρεφόμαστε και δεν την κρύβουμε.

Η ισότητα στον γάμο, όμως, αποδυναμώνει και τα κινήματα της ταυτότητας. Οι οριοθετήσεις και οι διακρίσεις λόγω της σεξουαλικής επιλογής δεν ταιριάζουν στην κοινωνία μας – όπως δεν της ταιριάζουν και τα γκέτο. Η ελευθερία στη διαφορετικότητα και τα ίσα δικαιώματα για όλους απορρέουν από την ιδιότητα του πολίτη σε μια δημοκρατία και είναι συστατικά στοιχεία μιας ελεύθερης πολιτείας. Αυτής που διεκδικούμε.

Τελευταία Νέα