Αυτές τις μέρες εξελίσσεται στον ΣΥΡΙΖΑ μια κρίση σε δόσεις: οι φωτιές που άναψε ο Στέφανος Κασσελάκης με το ερωτηματολόγιο που έδωσε στη δημοσιότητα, στο οποίο τα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ καλούνταν να αποφασίσουν για την επανίδρυση του κόμματος, δεν έσβησαν στη μαραθώνια έκτακτη συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας που έγινε με την απουσία του.
Για την ακρίβεια, φούντωσαν ακόμα περισσότερο, όταν αντί να συνδεθεί μέσω zoom στη συνεδρίαση, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ επέλεξε να στείλει μια επιστολή που απευθυνόταν επιθετικά στα στελέχη που συμμετέχουν στο όργανο: «Απηύθυνα προς τα μέλη του κόμματος – μέσω του isyriza – ένα ερωτηματολόγιο συμβουλευτικού χαρακτήρα, για μια σειρά θεμάτων που αφορούν από την εικόνα και τα σύμβολα έως τη λειτουργία του κόμματός μας», ανέφερε σ’ αυτήν ο Κασσελάκης, επισημαίνοντας πως τα αποτελέσματα δεν θα δημοσιοποιηθούν. «Σταματήστε να κυνηγάτε χίμαιρες, να τροφοδοτείτε σενάρια συνωμοσιολογίας πως δήθεν θα φτιάξω ΙΧ κόμμα, γιατί απογοητεύουμε τον κόσμο μας. ΙΧ κόμμα που ακούει τα μέλη του δεν υπάρχει. ΙΧ είναι το κόμμα που θέλει τα μέλη του χειροκροτητές στην ήττα», σχολίασε, αποδίδοντας στα μέλη της ΠΓ τις διαρροές που γίνονται από τις συνεδριάσεις και ξεκαθαρίζοντας πως θα συνεχίσει να ακούει τη γνώμη των μελών.
Η επιστολή αυτή θα μπορούσε να είναι η καθοριστική στιγμή για το μέλλον του ΣΥΡΙΖΑ – όσοι έδωσαν το «παρών» στη συνεδρίαση τη χαρακτήρισαν «προσβλητική», δεδομένο που έφερε προ των πυλών τόσο το ενδεχόμενο σύγκλησης της Κεντρικής Επιτροπής όσο και αναβολής του συνεδρίου. Και τα δύο, λένε οι πληροφορίες, τέθηκαν επί τάπητος. Για το πρώτο, η σχετική προετοιμασία είχε γίνει –χρειάζονταν με βάση το καταστατικό 75 υπογραφές από μέλη της ΚΕ που φέρεται ότι είχαν βρεθεί. Το δεύτερο σύντομα αποσύρθηκε από το τραπέζι, καθώς θεωρήθηκε πως μια τέτοια κίνηση θα ήταν καταστροφική για το κόμμα.
Σκληρά λόγια κατά του προέδρου
Οσο περνούσε η ώρα και εξελισσόταν η συνεδρίαση, έγινε σαφές πως το ετερόκλητο μέτωπο που είχε συγκροτηθεί για τη συγκέντρωση των 17 υπογραφών που έφεραν την έκτακτη συνεδρίαση της ΠΓ αποδοκίμαζε μεν τη στάση Κασσελάκη, όμως δεν ήταν προετοιμασμένο για το επόμενο βήμα – δηλαδή μια Κεντρική Επιτροπή σε συγκρουσιακή λογική ανάμεσα στα στελέχη και τον πρόεδρο. Τα λόγια που ακούστηκαν για τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ ήταν στην καλύτερη περίπτωση ιδιαίτερα αυστηρά. Κάποιοι μίλησαν πολύ σκληρά για τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ: «Δυστυχώς δεν είναι παρών για να του πω ότι η επιστολή επιστρέφεται», είπε η Ολγα Γεροβασίλη, η πρώτη που αντέδρασε στο ερωτηματολόγιο και ήταν εκείνη που είχε βάλει στον δημόσιο διάλογο το ζήτημα της Κεντρικής Επιτροπής.
Σε σκληρό τόνο ήταν οι τοποθετήσεις τόσο του Νίκου Παππά όσο και του Γιώργου Τσίπρα, δύο στελεχών που στήριξαν τον Κασσελάκη. Για ένα συνέδριο «που αναβλήθηκε ήδη προτού ξεκινήσει» έκανε λόγο ο Γιάννης Ραγκούσης, μιλώντας για το ερωτηματολόγιο και σχολιάζοντας πως αυτό που εξελίσσεται είναι ένα πρώιμο blame game που αφορά το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών. Από τους 17 υπογράφοντες, ωστόσο, υπήρξαν και εκείνοι που ήταν επικριτικοί μεν, αλλά σε ηπιότερους τόνους σε σχέση με τους υπόλοιπους απέναντι στην ηγεσία – ανάμεσά τους ο Παύλος Πολάκης, ο οποίος πάντως ξεκίνησε την παρέμβασή του λέγοντας «Είμαι σε δύσκολη θέση για τον είχα στηρίξει», αλλά και στελέχη όπως ο Πάνος Ρήγας, ο Νίκος Σκορίνης και η Μαρία Κουβέλη. Στο τέλος της συνεδρίασης, η παραπομπή σε Κεντρική Επιτροπή δεν τέθηκε σε ψηφοφορία.
Αυτό που όντως συνέβη είναι εξίσου πρωτόγνωρο, αν και λιγότερο οριακά συγκρουσιακό: στην ανακοίνωση-απόφασή του, το ανώτατο καθοδηγητικό όργανο του ΣΥΡΙΖΑ απάντησε στους ισχυρισμούς του προέδρου του, με τα στελέχη του να λένε πως «σε αυτόν τον αγώνα οι χίμαιρες και τα σενάρια συνωμοσιολογίας δεν πρέπει και ούτε αφορούν κανέναν στον ΣΥΡΙΖΑ», πως «είμαστε κόμμα μελών, όχι κόμμα στελεχών και βεβαίως όχι ένα αρχηγικό κόμμα» και πως «δίνουμε τον λόγο στα μέλη με τρόπο οργανωμένο. Για να αξιολογηθεί η δουλειά όλων μας. Για να επιβεβαιώσουμε την ευρεία φυσιογνωμία και ταυτότητά μας. Συσπειρώνουμε πολίτες από την Αριστερά ως το προοδευτικό Κέντρο. Δεν διχάζουμε».
Ανοιχτή η σύγκλιση της Κεντρικής Επιτροπής
Η ουσιαστική συζήτηση ανάμεσα στον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ και στα στελέχη του κόμματος αναβλήθηκε για σήμερα, όπου τα ζητήματα που έχουν προκύψει θα τεθούν εκ νέου επί τάπητος με τον Κασσελάκη παρόντα. Η πιθανότητα σύγκλησης μιας έκτακτης συνεδρίασης της Κεντρικής Επιτροπής δεν έχει φύγει από το τραπέζι της συζήτησης – ωστόσο όλα δείχνουν πως η χρήση του συγκεκριμένου χαρτιού εξαρτάται από τη στάση και το ύφος που θα κρατήσει ο Κασσελάκης, ώστε οι σχέσεις των δύο πλευρών να μη φτάσουν στα άκρα. Και έφτασαν πολύ κοντά στα συγκεκριμένα άκρα και χθες, με τα στελέχη να επιλέγουν να μην οξύνουν περισσότερο τα πνεύματα, ενώ ο πρόεδρος του κόμματος βρίσκεται εκτός Ελλάδας.
Χαρακτηριστικό της δύσκολης συνθήκης στην οποία βρισκόταν πάντως χθες η νεοπροεδρική πλευρά ήταν πως η γραμματέας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, Θεοδώρα Τζάκρη, που στήριξε δημόσια την επιλογή του ερωτηματολογίου και έκανε λόγο για «αρχηγίσκους» δεν εμφανίστηκε στη συνεδρίαση, ενώ όσοι εντός του οργάνου δεν είχαν υπογράψει τη σύγκληση της ΠΓ, ουσιαστικά στηρίζοντας τον Κασσελάκη, επέλεξαν να μη λάβουν τον λόγο στη συνεδρίαση.
«Δεν θα δημοσιοποιηθούν οι απαντήσεις»
Το ιδεολογικό ζήτημα που αναπόφευκτα θα προκύψει μεταξύ των διάφορων πλευρών εντός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, σε κάθε περίπτωση, φάνηκε και στη συζήτηση που είχε ο Κασσελάκης χθες το βράδυ στο LSE με τον Κέβιν Φεδερστόουν. Το ερωτηματολόγιο, όπως ανέφερε ο Κασσελάκης στην επιστολή του στην Πολιτική Γραμματεία, αλλά σχολίασε και στην εκδήλωση στο LSE, αποτελεί «χρήσιμο περιεχόμενο», το οποίο θα επεξεργαστεί σε μακρά διαδικασία και διά της θεσμικής οδού, αποκαλύπτοντας τα δεδομένα και τις απαντήσεις ιδιωτικά, στα όργανα του κόμματος, τη σωστή στιγμή, αλλά δεν θα δημοσιοποιηθεί – είναι διαφορετική διαδικασία, είπε, το ερωτηματολόγιο και η συζήτηση που αυτό αφορά με το συνέδριο θέσεων που ξεκινάει την Πέμπτη.