Τον γύρο του διαδικτύου έχουν κάνει βίντεο που δείχνουν ομάδες ημίγυμνων ανδρών να βρίσκονται σε πολικές θερμοκρασίες και να αναγκάζονται να επιστρέψουν από τα σύνορα της Σερβίας στη Βόρεια Μακεδονία.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τον Guardian, δύο βίντεο που παρουσιάστηκαν στη βρετανική εφημερίδα από τη MKO Legis, δείχνουν μια σειρά ημίγυμνων ανδρών σε ένα τμήμα δρόμου κοντά στα σύνορα Σερβίας-Βόρειας Μακεδονίας.
Δύο οι καταχρηστικές επαναπροωθήσεις μέσα σε μία μέρα
Η Μη Κυβερνητική Οργάνωση αναφέρει ότι τα βίντεο τραβήχτηκαν από έναν ντόπιο κοντά στο χωριό Lojane, κοντά στα σερβικά σύνορα, και τους παραδόθηκαν στις 10 Φεβρουαρίου. Ο Guardian δεν έχει επαληθεύσει ανεξάρτητα τα βίντεο.
Η ΜΚΟ ισχυρίζεται ότι το περιστατικό ήταν το δεύτερο από δύο καταχρηστικές και «εξευτελιστικές» επαναπροωθήσεις μέσα σε ένα 24ωρο, όταν, όπως υποστηρίζει, περισσότεροι από 50 άνθρωποι αναγκάστηκαν από τις σερβικές αρχές, να μείνουν ημίγυμνοι, πριν αναγκαστούν να επιστρέψουν στη Βόρεια Μακεδονία. Το προσωπικό της κατάφερε αργότερα να μιλήσει με τους άνδρες, οι οποίοι αυτοπροσδιορίστηκαν ως Σύροι.
Τι ανέφερε ο πρόεδρος της ΜΚΟ
Ο Jasmin Redjepi, πρόεδρος της Legis, δήλωσε ότι οι «ενοχλητικές και εξευτελιστικές» επαναπροωθήσεις έγιναν λίγο μετά τη σύνοδο κορυφής για τη συνεργασία ΕΕ-Σερβίας στα σύνορα, με στόχο την ενίσχυση των σερβικών συνόρων κατά των επιχειρήσεων λαθρεμπορίας ανθρώπων. «Αυτά τα περιστατικά συμβαίνουν όταν η ΕΕ προετοιμάζει περιορισμούς για τους μετανάστες στη διαδρομή, και στην προκειμένη περίπτωση λίγες ημέρες μετά από μια σύνοδο κορυφής για τη συνεργασία ΕΕ-Σερβίας στα σύνορα. Τότε βλέπουμε τον άμεσο αντίκτυπο και τις συνέπειες», δήλωσε ο Redjepi.
Αν και έχουν υπάρξει αναφορές για απογύμνωση μεταναστών από τα ρούχα τους σε άλλα ευρωπαϊκά σύνορα, η Redjepi λέει ότι είναι η πρώτη φορά που αναφέρεται κάτι τέτοιο στα σύνορα μεταξύ Σερβίας και Βόρειας Μακεδονίας. Η Redjepi ζήτησε «να διεξαχθεί έρευνα από τα γραφείο του Διαμεσολαβητή της Βόρειας Μακεδονίας και της Σερβίας και να επιτραπεί σε παρατηρητές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων να παρακολουθούν τις αστυνομικές επιχειρήσεις, διασφαλίζοντας ότι η βία και η απανθρωποποίηση δεν θα μπορούν να συνεχιστούν στο σκοτάδι.»
«Επείγον πανευρωπαϊκό πρόβλημα» τα pushbacks
Η Dunja Mijatović, επίτροπος για τα ανθρώπινα δικαιώματα στο Συμβούλιο της Ευρώπης, δήλωσε: «Πρόσφατες αναφορές για φερόμενες απωθήσεις από Σέρβους αστυνομικούς στα σύνορα με τη Βόρεια Μακεδονία, που χαρακτηρίζονται από κακομεταχείριση και εξευτελιστική μεταχείριση και ληστεία μεταναστών, ενδεχομένως και εκείνων που προσπαθούν να ζητήσουν άσυλο, απαιτούν άμεση και αποτελεσματική διερεύνηση από τις κρατικές αρχές».
«Τα περιστατικά αυτά δεν είναι μόνο ανησυχητικά, αλλά και ενδεικτικά μιας ευρύτερης, ανησυχητικής τάσης μεταξύ των κρατών μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης», δήλωσε η ίδια. «Οι ενέργειες αυτές φαίνεται να παραβιάζουν την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα ανθρώπινα δικαιώματα, η οποία απαγορεύει την επαναπροώθηση και τις συλλογικές απελάσεις, καθώς και άλλα διεθνή πρότυπα που απαιτούν τη διασφάλιση γνήσιας και αποτελεσματικής πρόσβασης στο άσυλο για όσους το ζητούν».
Ακόμη, η Mijatović δήλωσε ότι η κακομεταχείριση που φαίνεται να συμβαίνει στα σύνορα της Βόρειας Μακεδονίας είναι ενδεικτική της κακομεταχείρισης ευάλωτων ανθρώπων στα σύνορα σε όλη την Ευρώπη, χαρακτηρίζοντας το διαδεδομένο φαινόμενο των παράνομων επαναπροωθήσεων «επείγον πανευρωπαϊκό πρόβλημα.» Πρόσθεσε δε ότι «Αυτό που έχω παρατηρήσει και έχω προειδοποιήσει είναι ότι οι μετανάστες έχουν υποβληθεί σε μεταχείριση που μπορεί να συνιστά εξευτελιστική μεταχείριση ή βασανιστήρια σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες εδώ και χρόνια, κατά σαφή παραβίαση των υποχρεώσεων των κρατών για τα ανθρώπινα δικαιώματα», είπε.
Σημειώνεται ότι σε έκθεση μίας βελγικής ΜΚΟ που δημοσιεύτηκε στις 11.11.11, εκτιμάται ότι το 2023 σημειώθηκαν περισσότερες από 346.000 αναγκαστικές επαναπροωθήσεις στα εξωτερικά σύνορα της Ευρώπης.