Τη πολυαναμενόμενη αντεπίθεση πέρυσι απέτυχε. Η Ρωσία ανακατέλαβε την Avdiivka , το μεγαλύτερο πολεμικό της κέρδος εδώ και εννέα μήνες. Ο Πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι αναγκάστηκε να αναγνωρίσει αθόρυβα τη νέα στρατιωτική πραγματικότητα. Η στρατηγική της κυβέρνησης Μπάιντεν είναι τώρα να διατηρήσει την ουκρανική άμυνα μέχρι μετά τις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ, με την ελπίδα να εξαντλήσει τις ρωσικές δυνάμεις σε έναν μακρύ πόλεμο φθοράς.
Αυτή η στρατηγική φαίνεται αρκετά λογική, αλλά περιέχει μια πολύ σημαντική επίπτωση και ένα δυνητικά καταστροφικό ελάττωμα, που δεν αντιμετωπίζονται ακόμη σοβαρά στις δημόσιες συζητήσεις στη Δύση ή στην Ουκρανία.
Το συμπέρασμα ότι η Ουκρανία στέκεται επ’ αόριστον σε άμυνα -ακόμα κι αν το κάνει με επιτυχία- είναι ότι χάνονται τα εδάφη που κατέχονται αυτή τη στιγμή από τη Ρωσία. Η Ρωσία δεν θα συμφωνήσει ποτέ στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων να παραδώσει γη που κατάφερε να κρατήσει στο πεδίο της μάχης, σύμφωνα με το περιοδικό ΤΙΜΕ.
Αυτό δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να ζητηθεί από την Ουκρανία να παραδώσει επίσημα αυτά τα εδάφη, γιατί αυτό θα ήταν αδύνατο για οποιαδήποτε ουκρανική κυβέρνηση. Σημαίνει όμως ότι —όπως πρότεινε ο Ζελένσκι στις αρχές του πολέμου σχετικά με την Κριμαία και το ανατολικό Ντονμπάς—το εδαφικό ζήτημα θα πρέπει να τεθεί στο ράφι για μελλοντικές συνομιλίες.
Όπως γνωρίζουμε από την Κύπρο, η οποία είναι μοιρασμένη μεταξύ της διεθνώς αναγνωρισμένης Ελληνικής Δημοκρατίας της Κύπρου και της Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου από το 1974, τέτοιες διαπραγματεύσεις μπορούν να συνεχιστούν για δεκαετίες χωρίς λύση ή ανανέωση της σύγκρουσης.
Μια κατάσταση στην οποία η Ουκρανία διατηρεί την ανεξαρτησία της, την ελευθερία της να αναπτύσσεται ως δυτική δημοκρατία και το 82% της νόμιμης επικράτειάς της (συμπεριλαμβανομένων όλων των βασικών ιστορικών εδαφών της) θα είχε θεωρηθεί από τις προηγούμενες γενιές Ουκρανών ως πραγματική νίκη, αν και όχι πλήρης.
«Όπως διαπίστωσα στην Ουκρανία πέρυσι, πολλοί Ουκρανοί κατ’ ιδίαν ήταν έτοιμοι να δεχτούν την απώλεια ορισμένων εδαφών ως τίμημα ειρήνης εάν η Ουκρανία αποτύγχανε να τους κερδίσει ξανά στο πεδίο της μάχης και εάν η εναλλακτική ήταν χρόνια αιματηρού πολέμου με ελάχιστες προοπτικές επιτυχίας . Η κυβέρνηση Μπάιντεν πρέπει να συμμετάσχει και στην Αμερική» γράφει ο αρθρογράφος.
Ελπίδες για μια νίκη
Ωστόσο, οι υποστηρικτές της πλήρους ουκρανικής νίκης έχουν δεσμευτεί με ελπίδες που κυμαίνονται από το υπερβολικά αισιόδοξο έως το μαγικό. Στο μαγικό τέλος του φάσματος βρίσκεται η ιδέα , που διατυπώθηκε μεταξύ άλλων από τον απόστρατο στρατηγό του αμερικανικού στρατού Μπεν Χότζες, ότι η Ρωσία μπορεί να νικηθεί, ακόμη και να εκδιωχθεί από την Κριμαία, από βομβαρδισμούς με πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς.
Αυτό είναι ανοησία. Οι Ουκρανοί έχουν σημειώσει μερικές αξιοσημείωτες επιτυχίες εναντίον του ρωσικού στόλου της Μαύρης Θάλασσας, αλλά για να πάρουν πίσω την Κριμαία θα πρέπει να είναι σε θέση να ξεκινήσουν μια τεράστια αμφίβια απόβαση, μια εξαιρετικά δύσκολη επιχείρηση πολύ πέρα από τις δυνατότητές τους όσον αφορά τα πλοία και τους άνδρες. Οι επιθέσεις σε ρωσικές υποδομές είναι αιχμές δεδομένου του μεγέθους και των πόρων της Ρωσίας.
Πιο ρεαλιστική είναι η πρόταση ότι με το να στέκονται σε άμυνα φέτος, οι Ουκρανοί μπορούν να προκαλέσουν τέτοιες απώλειες στους Ρώσους που —αν εφοδιαστούν με περισσότερα δυτικά όπλα— μπορούν να αντεπιτεθούν με επιτυχία το 2025. Ωστόσο, αυτό εξαρτάται από το ότι οι Ρώσοι θα παίξουν το παιχνίδι όπως Το Κίεβο και η Ουάσιγκτον θέλουν να το παίξουν.
Αλλαγή στρατηγικής από την Ρωσία
Η ρωσική στρατηγική αυτή τη στιγμή φαίνεται να είναι διαφορετική. Έχουν παρασύρει τους Ουκρανούς σε παρατεταμένες μάχες για μικρές ποσότητες εδάφους όπως η Avdiivka, όπου βασίστηκαν στη ρωσική ανωτερότητα στο πυροβολικό και τα πυρομαχικά για να τους καταστρέψουν μέσω συνεχών βομβαρδισμών . Ρίχνουν τρεις οβίδες σε κάθε έναν Ουκρανό . και χάρη εν μέρει στη βοήθεια του Ιράν, η Ρωσία μπόρεσε τώρα να αναπτύξει πολύ μεγάλο αριθμό drones .
Για να έχουν οι Ουκρανοί μια ευκαιρία, η στρατιωτική ιστορία υποδηλώνει ότι θα χρειάζονταν πλεονέκτημα 3 προς 2 σε ανθρώπινο δυναμικό και πολύ περισσότερη δύναμη πυρός. Η Ουκρανία απολάμβανε αυτά τα πλεονεκτήματα τον πρώτο χρόνο του πολέμου, αλλά τώρα ανήκουν στη Ρωσία και είναι πολύ δύσκολο να δούμε πώς μπορεί η Ουκρανία να τα ανακτήσει.
Η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει απόλυτο δίκιο να προειδοποιεί ότι χωρίς περαιτέρω μαζική στρατιωτική βοήθεια, η ουκρανική αντίσταση είναι πιθανό να καταρρεύσει φέτος. Αλλά οι Αμερικανοί αξιωματούχοι πρέπει επίσης να αναγνωρίσουν ότι ακόμη και αν αυτή η βοήθεια συνεχιστεί, δεν υπάρχει ρεαλιστική πιθανότητα για συνολική νίκη της Ουκρανίας το επόμενο έτος ή το επόμενο έτος. Ακόμα κι αν οι Ουκρανοί μπορέσουν να δημιουργήσουν τις δυνάμεις τους, η Ρωσία μπορεί να εμβαθύνει ακόμη περισσότερο την άμυνά της.