Το ρεπορτάζ είχε τον πολλά υποσχόμενο τίτλο «Ολη η ανατριχιαστική πρώτη ομιλία του Βασίλη Σπανούλη στους διεθνείς». Ο Σπανούλης υπήρξε ένας τρομερός μπασκετμπολίστας – στα μάτια μου ίσως ο μόνος που θα μπορούσε να φορέσει τα παπούτσια του Νίκου Γκάλη. Μολονότι το καλύτερό του ματς στην Εθνική θα είναι πάντα αυτό στη Σαϊτάμα κόντρα στους Αμερικανούς στο Παγκόσμιο της Ιαπωνίας το 2006, εντούτοις εγώ προτιμώ να θυμάμαι πως η Εθνική μας κατέκτησε κυρίως χάρη στις δικές του εμφανίσεις το τελευταίο της μετάλλιο, το χάλκινο στο Πανευρωπαϊκό της Πολωνίας το 2009. Εχει επίσης προδιαγραφές για να γίνει ένας σπουδαίος προπονητής, αν και φοβάμαι πως κομμάτι βιάστηκε να αναλάβει την Εθνική Ελλάδος. Δεν θυμάμαι ωστόσο ποτέ ως παίκτης να λέει πράγματα που έχουν προκαλέσει συζητήσεις, πόσω μάλλον ανατριχίλες. Ο τίτλος τράβηξε το ενδιαφέρον μου και έσπευσα να δω τι ήταν το συναρπαστικό.
Ανατριχίλες
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, το πρώτο – ειδικά – μέρος της ομιλίας του ομοσπονδιακού συγκλόνισε τους παίκτες. «Για εμένα το πιο σημαντικό στην εθνική ομάδα είναι οι σχέσεις που θα έχετε μεταξύ σας, είναι ο σεβασμός που θα έχετε μεταξύ σας, είναι η αγάπη για να φοράτε αυτή τη φανέλα. Η εθνική ομάδα είναι πάνω από συλλόγους, είναι πάνω από μία επιτυχία ή μία αποτυχία με την ομάδα σας. Οταν ερχόμαστε στην εθνική ομάδα είναι τεράστια τιμή, τεράστια αναγνώριση κι ένα πολύ μεγάλο, αλλά καλό, βάρος στις πλάτες μας. Πρέπει να κάνετε τα νέα παιδιά να ασχοληθούν με το μπάσκετ όπως έκανε η δική μας η γενιά κι εσείς παίζετε τώρα μπάσκετ, όπως έκαναν οι προηγούμενες γενιές για εμάς, που μεγαλώσαμε με τον Γκάλη, τον Γιαννάκη, τον Φασούλα και τον Χριστοδούλου. Ετσι κι εσείς πρέπει να καταλάβετε ότι πρέπει να κάνετε τα επόμενα παιδιά να παίξουν μπάσκετ. Κι αυτό είναι ένα μεγάλο βάρος, αλλά και μία μεγάλη παρακαταθήκη που πρέπει να αφήσουμε όλοι στο μπάσκετ. Η επιτυχία με την εθνική ομάδα δεν έχει καμία σχέση με μία επιτυχία που θα έχουμε με τον σύλλογο. Για εμένα τουλάχιστον» είπε ο Σπανούλης. Και συνέχισε: «Το έχω ζήσει αυτό που σας περιγράφω. Δυστυχώς όμως αυτή η ομάδα δεν έχει καταφέρει, δεν έχουμε καταφέρει, να φέρουμε μία επιτυχία, όπως σας αξίζει. Διότι αυτή η ομάδα έχει πάρα πολύ καλό υλικό και σας αξίζει, και μας αξίζει σε όλους να έχουμε μία μεγάλη επιτυχία. Αλλά αυτό θα έρθει μόνο αν γίνουν τα προηγούμενα που σας είπα. Να είμαστε οικογένεια, να σκεφτόμαστε μόνο την ομάδα. Είμαστε όλοι κάτω από την ομάδα, κι εγώ, για την εθνική ομάδα της χώρας μας. Ολοι ανυπομονούν να σας δουν, όλοι ανατριχιάζουν με τον εθνικό ύμνο. Αν δεν το νιώσεις αυτό, αν δεν ανατριχιάζεις όταν ακούς τον εθνικό ύμνο, δεν μπορείς να καταλάβεις τι σημαίνει εθνική ομάδα» τόνισε. Ομολογώ ότι δεν το βρήκα συγκλονιστικό όλο αυτό. Οσο για τις ανατριχίλες στην ανάκρουση του εθνικού ύμνου παραδέχομαι πως σκέφτηκα τον Τόμας Γουόκαπ και χαμογέλασα. Ωστόσο, όπως μαθαίνω από ανθρώπους που ήταν μπροστά στην ομιλία του Σπανούλη, οι παίκτες όντως έδειξαν ένα είδος ενθουσιασμού έπειτα από όσα άκουσαν.
Τα απλά
Είναι δυνατόν επαγγελματίες αθλητές να πορώνονται όταν ακούνε μάλλον κοινότοπα πράγματα του είδους «η εθνική ομάδα είναι τιμή» και «πρέπει να σέβεστε τη φανέλα της για να φτάσετε σε μια επιτυχία» κτλ. κτλ.; Κι όμως είναι. Οι αθλητές, τουλάχιστον οι Ελληνες, αγαπάνε κυρίως τα απλά. Ο προπονητής που τους κερδίζει είναι αυτός που δεν τους γεμίζει το κεφάλι με υπερβολές και που μιλά κατευθείαν στην καρδιά τους. Οι πιο πολλοί απεχθάνονται την υπερανάλυση, βαριούνται ακόμα και τους δημοσιογράφους που είναι υπερβολικά αναλυτικοί, χαίρονται να μιλάνε με τον προπονητή τους την ίδια απλή γλώσσα. Θεωρούν μάλιστα τους προπονητές που το παρακάνουν με το βίντεο και τον πίνακα εξαιρετικά νάρκισσους κι όχι απλά πληκτικούς. Ο Αντώνης Νικοπολίδης μού έλεγε πρόσφατα πως ο Οτο Ρεχάγκελ είχε έναν γερμανό συνεργάτη αναλυτή που δεν τον είχε αφήσει ποτέ να μιλήσει στους παίκτες του. Μιλούσε για τους αντιπάλους συνήθως μόνο μαζί του και του έλεγε πολλά. Από τα πολλά ο Ρεχάγκελ κρατούσε όσα πίστευε πως οι παίκτες του θα εμπεδώσουν. Λίγα δηλαδή, πολύ λίγα.
Ενδιαφέρον
Εγώ στην περίφημη ανατριχιαστική ομιλία του Σπανούλη βρήκα πιο ενδιαφέρον το δεύτερο μέρος της, αυτό στο οποίο ο ομοσπονδιακός μας δεν μίλησε για ανατριχίλες και παρακαταθήκες. «Το χειρότερο που μπορώ να δω σε αυτή την ομάδα είναι κάποιον παίκτη με μούτρα. Το χειρότερο που μπορώ να ακούσω είναι οι ερωτήσεις “πόσο παίζω”, “γιατί δεν έπαιξα”, “γιατί σούταρε ο ένας και γιατί σούταρε ο άλλος”. Εχουν περάσει από την Εθνική πολλοί μεγάλοι παίκτες που θυσίασαν τον εαυτό τους μόνο και μόνο για την εμφάνιση της εθνικής ομάδας. Εχουν περάσει παίκτες που έχουν αλλάξει θέση μόνο και μόνο για να παίζουν στην εθνική ομάδα. Εχουν περάσει παίκτες που σε ένα τουρνουά δεν έπαιξαν καθόλου, ενώ στις ομάδες τους ήταν ηγέτες. Εκατσαν ήσυχοι για την εθνική ομάδα. Αν αυτό δεν το καταλάβετε, να ξέρετε πως δεν θα τα πάμε καλά γιατί είναι το μοναδικό πρόβλημα που μπορώ να έχω εγώ μαζί σας. Ολα τα άλλα προβλήματα, μέσα από τη δουλειά και μέσα από τις ανθρώπινες σχέσεις και τον σεβασμό, θα καταφέρουμε να τα λύσουμε» τόνισε. Αυτή την περιγραφή των προβλημάτων που μπορεί να προκύψουν τη βρήκα πραγματικά εξαιρετική γιατί φωτογραφίζει την καθημερινότητα, όχι της Εθνικής του μπάσκετ, αλλά αυτή κάθε ομάδας. Αυτό που από την πρώτη μέρα τόνισε ο Σπανούλης είναι πως αν εντός μιας ομάδας δεν πάνε στην άκρη οι μικροεγωισμοί δεν μπορεί να γίνει προκοπή. Και βρήκα πολύ ενδιαφέρον ότι στην πρώτη κλήση των διεθνών τους εξήγησε πως δεν θα ασχοληθεί για να τους λύσει προβλήματα που αφορούν τη δική τους συμπεριφορά, δηλαδή προβλήματα που δεν είναι σίγουρα δικά του.
Μυστικό
Δεν ξέρω αν όντως οι διεθνείς μας επιθυμούν να γίνουν σύμβολα για τα νέα παιδιά όπως ο προπονητής Σπανούλης τούς ζήτησε. Ελπίζω όμως αληθινά να κατάλαβαν την αναφορά στα ζητήματα των συμπεριφορών. Διότι οι συμπεριφορές και οι σχέσεις, πιο πολύ από τους εμψυχωτικούς λόγους, είναι το μυστικό της επιτυχίας μιας καλής ομάδας.
