Όταν τον Μάρτιο του 2021, άρχισαν να συγκεντρώνονται ρωσικά στρατεύματα στα σύνορα με την Ουκρανία, στο Κίεβο αναρωτιόντουσαν εάν ο Πούτιν προσποιούνταν ή ετοιμαζόταν για πόλεμο. Η CIA είχε φαίνεται την απάντηση σε όλα.
Τον Νοέμβριο, και τις εβδομάδες που ακολούθησαν, η CIA και η MI6 έστειλαν μήνυμα στους Ουκρανούς εταίρους τους: η Ρωσία προετοιμαζόταν για μια εισβολή πλήρους κλίμακας για να ρίξει τον Ουκρανό πρέοδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι και να τον εγκαταστήσει μια κυβέρνηση στο Κίεβο που θα ακολουθούσε τα προτάγματα του Κρεμλίνου.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ των New York Times έρχονται στο φως άγνωστες πτυχές της συνεργασίας της αμερικανικής υπηρεσίας πληροφοριών CIA και των ουκρανικών υπηρεσιών και της διείσδυσης των Αμερικανών πρακτόρων στη γειτονιά της Ρωσίας.
Όπως αναφέρει το αμερικανικό δημοσίευμα οι Ουκρανοί δεν είχαν πειστεί στην αρχή ότι οι Ρώσοι θα εισέβαλαν.
Οι υπηρεσίες πληροφοριών των ΗΠΑ και της Βρετανίας πραγματοποιούσαν υποκλοπές στις οποίες δεν είχαν πρόσβαση οι ουκρανικές υπηρεσίες πληροφοριών, σύμφωνα με Αμερικανούς αξιωματούχους.
«Δεν τραβούν τη “σκανδάλη”, αλλά σίγουρα βοηθάνε στη “στόχευση”»
Ακόμα και η ουκρανική υπηρεσία πληροφοριών –που είχε αναδιοργανωθεί χάρη στους Αμερικανούς- είχε φτιάξει μια λίστα με ονόματα Ουκρανών αξιωματούχων τους οποίους σχεδίαζαν να σκοτώσουν ή να συλλάβουν, οι Ρώσοι καθώς και τους Ουκρανούς που ήλπιζε να εγκαταστήσει το Κρεμλίνο στην εξουσία.
Ο Ζελένσκι και ορισμένοι από τους κορυφαίους συμβούλους του δεν φάνηκαν να πείθονται, ακόμη και όταν ο διευθυντής της CIA Γουίλιαμ Μπερνς έσπευσε στο Κίεβο τον Ιανουάριο του 2022 για να τους ενημερώσει.
Καθώς πλησίαζε η ρωσική εισβολή, η CIA και αξιωματικοί της MI6 πραγματοποίησαν τις τελευταίες επισκέψεις στο Κίεβο με τους Ουκρανούς ομολόγους τους. Ένας από τους αξιωματικούς της M16 διέρρηξε τα ιμάτιά του μπροστά στους Ουκρανούς, από την ανησυχία ότι οι Ρώσοι θα τους σκοτώσουν.
Οι μοναδικοί Αμερικανοί στην Ουκρανία
Όπως και να έχει, η Ουάσινγκτον έδωσε εντολή να εκκενωθεί η χώρα από τους Αμερικανούς και φυσικά από το διπλωματικό προσωπικό. Ωστόσο, κατόπιν προτροπής του Μπερνς, μια μικρή ομάδα πρακτόρων της CIA εξαιρέθηκαν από την ευρύτερη εκκένωση των ΗΠΑ και μεταφέρθηκαν σε ξενοδοχειακό συγκρότημα στη δυτική Ουκρανία. Δεν ήθελαν να εγκαταλείψουν τους συνεργάτες τους.
Μετά την εισβολή της 24ης Φεβρουαρίου 2022, η σχέση της CIA με τους ντόπιους συναδέλφους τους ήταν τόσο ριζωμένη που παρέμειναν σε μια απομακρυσμένη τοποθεσία στη δυτική Ουκρανία όταν η κυβέρνηση Μπάιντεν εκκένωσε το αμερικανικό προσωπικό τις εβδομάδες πριν από την εισβολή της Ρωσίας τον Φεβρουάριο του 2022.
Εκείνη η ομάδα της CIA στο ξενοδοχείο ήταν μοναδική παρουσία της κυβέρνησης των ΗΠΑ σε ουκρανικό έδαφος σύμφωνα με το αμερικανικό δημοσίευμα. Κάθε μέρα στο ξενοδοχείο συναντιόντουσαν με τους Ουκρανούς επαφές τους για να περάσουν πληροφορίες.
Όταν η ρωσική επίθεση στο Κίεβο είχε σταματήσει, o αρχηγός του σταθμού της C.I.A. χάρηκε λέγοντας στους Ουκρανούς ομολόγους του ότι «ρίξατε μπουνιά στα μούτρα των Ρώσων», σύμφωνα με έναν Ουκρανό αξιωματικό που βρισκόταν στο δωμάτιο.
Με 110% χρηματοδότηση της CIA
Ωστόσο, λειτουργούσε άψογα το κεντρικό αρχηγείο των ουκρανικών υπηρεσιών κάπου σε ένα υπόγειο. Εδώ και καιρό η κεντρική βάση της ουκρανικής Κεντρικής Διεύθυνσης Πληροφοριών (HUR) είναι ουσιαστικά δημιούργημα της CIA.
Σύμφωνα με τους New York Times, η βάση χρηματοδοτείται σχεδόν πλήρως, και είναι εν μέρει εξοπλισμένη, από τη CIA. «110%», όπως είπε χαρακτηριστικά ο στρατηγός Serhii Dvoretskiy, ανώτατος διοικητής των μυστικών υπηρεσιών.
Η CIA και η Κεντρική Διεύθυνση Πληροφοριών έχουν κατασκευάσει δύο άλλες μυστικές βάσεις για να παρακολουθούν τις ρωσικές επικοινωνίες, και σε συνδυασμό με τις 12 βάσεις επιχειρησιακής δράσης, η ουκρανική υπηρεσία συλλέγει και παράγει τώρα περισσότερες πληροφορίες από οποιαδήποτε άλλη στιγμή μέχρι τώρα στον πόλεμο – μεγάλο μέρος των οποίων μοιράζεται με τη CIA. «Δεν μπορείτε να λάβετε πληροφορίες όπως αυτή πουθενά – εκτός από εδώ και τώρα», είπε ο στρατηγός Dvoretskiy.
Κατά τη διάρκεια της εισβολής, οι αξιωματικοί μετέφεραν κρίσιμες πληροφορίες, συμπεριλαμβανομένου του πού σχεδίαζε η Ρωσία χτυπήματα και ποια οπλικά συστήματα θα χρησιμοποιούσαν. «Χωρίς αυτούς, δεν θα υπήρχε τρόπος να αντισταθούμε στους Ρώσους ή να τους χτυπήσουμε», είπε ο Ιβάν Μπακάνοφ, ο τότε επικεφαλής της εσωτερικής υπηρεσίας πληροφοριών της Ουκρανίας, S.B.U.
Γροθιά στη μούρη
Ενώ τα προηγούμενα χρόνια, σύμφωνα με το δημοσίευμα, οι Αμερικανοί είχαν θέσει κόκκινες γραμμές ως προς τις δραστηριότητες των Ουκρανών και την ένταση των επιχειρήσεών τους, πλέον αυτό αναιρέθηκε.
Ο Λευκός Οίκος εξουσιοδότησε τις κατασκοπευτικές υπηρεσίες να παρέχουν πληροφορίες για θανατηφόρες επιχειρήσεις κατά των ρωσικών δυνάμεων σε ουκρανικό έδαφος.
Συχνά, στις ενημέρωσεις της η CIA έδινε συγκλονιστικά συγκεκριμένες λεπτομέρειες.
Στις 3 Μαρτίου 2022 η ομάδα της CIA έδωσε μια ακριβή επισκόπηση των ρωσικών σχεδίων για τις επόμενες δύο εβδομάδες. Οι Ρώσοι θα άνοιγαν έναν ανθρωπιστικό διάδρομο έξω από την πολιορκημένη πόλη της Μαριούπολης την ίδια μέρα και στη συνέχεια θα άνοιξαν πυρ εναντίον των Ουκρανών που τον χρησιμοποιούσαν, όπως ισχυρίζονται οι πηγές που επικαλούνται οι New York Times.
Οι Ρώσοι σχεδίαζαν να περικυκλώσουν το στρατηγικό λιμάνι της Οδησσού, σύμφωνα με την C.I.A., αλλά μια καταιγίδα καθυστέρησε την επίθεση και οι Ρώσοι δεν κατέλαβαν ποτέ την πόλη. Στη συνέχεια, στις 10 Μαρτίου, οι Ρώσοι σκόπευαν να βομβαρδίσουν έξι ουκρανικές πόλεις και είχαν ήδη εισαγάγει συντεταγμένες σε πυραύλους κρουζ για αυτά τα χτυπήματα.
Όπως ισχυρίζονται οι Αμερικανοί πράκτορες που μίλησαν στους New York Times, oι Ρώσοι προσπαθούσαν επίσης να δολοφονήσουν κορυφαίους Ουκρανούς αξιωματούχους, συμπεριλαμβανομένου του Ζελένσκι.
Σε τουλάχιστον μία περίπτωση, η CIA μοιράστηκε πληροφορίες με τους Ουκρανούς που βοήθησε να αναχαιτιστεί συνωμοσία εναντίον του προέδρου, σύμφωνα με ανώτερο Ουκρανό αξιωματούχο.
Οι Αμερικανοί επέστρεψαν για να… ξαναφύγουν;
Λίγες εβδομάδες μετά την εισβολή, η ομάδα της CIA που είχε καταφύγει στη δυτική Ουκρανία επέστρεψε στο Κίεβο, στέλνοντας δεκάδες νέους αξιωματικούς για να βοηθήσουν τους Ουκρανούς.
Ένας ανώτερος αξιωματούχος των ΗΠΑ είπε σχετικά με την αξιοσημείωτη παρουσία των πρακτόρων της CIA: «Δεν τραβούν τη “σκανδάλη”, αλλά σίγουρα βοηθάνε στη “στόχευση”».
Πράκτορες της CIA εστάλησαν σε ουκρανικές βάσεις για να εξετάσουν πιθανούς ρωσικούς στόχους που ετοιμάζονταν να χτυπήσουν οι Ουκρανοί, συγκρίνοντας τις πληροφορίες που είχαν οι Ουκρανοί με τις μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ για να διασφαλίσουν ότι ήταν ακριβείς.
Υπενθυμίζεται πως ήδη από πριν την εισβολή, η CIA και η MI6 είχαν εκπαιδεύσει τους Ουκρανούς ομολόγους τους στη στρατολόγηση πηγών και στη δημιουργία μυστικών και κομματικών δικτύων.
Έτσι, όταν καταλήφθηκε η νότια Χερσώνα, από τους Ρώσους τις πρώτες εβδομάδες του πολέμου, αυτά τα αντάρτικα δίκτυα ξεπήδησαν, σύμφωνα με τον πρώην αρχηγό της στρατιωτικής υπηρεσίας πληροφοριών στρατηγό Valeriy Kondratiuk, δολοφονώντας τοπικούς συνεργάτες και βοηθώντας τις ουκρανικές δυνάμεις να στοχεύσουν ρωσικές θέσεις.
Τον Ιούλιο του 2022, Ουκρανοί κατάσκοποι είδαν ρωσικές συνοδείες να προετοιμάζονται να περάσουν μια στρατηγική γέφυρα στον ποταμό Ντνίπρο και ειδοποίησαν την MI6. Βρετανοί και Αμερικανοί πράκτορες επιβεβαίωσαν την πληροφορία, χρησιμοποιώντας δορυφορικές εικόνες σε πραγματικό χρόνο. Η MI6 μετέδωσε την επιβεβαίωση και ο ουκρανικός στρατός άνοιξε πυρ με ρουκέτες, καταστρέφοντας τις νηοπομπές.
Πλέον το ερώτημα για του Ουκρανούς αξιωματικούς είναι αν η CIA θα τους εγκαταλείψει. «Συνέβη στο Αφγανιστάν στο παρελθόν και τώρα θα συμβεί στην Ουκρανία», είπε ένας ανώτερος Ουκρανός αξιωματικός. Υπενθυμίζεται ότι οι Ρεπουμπλικάνοι στη Βουλή σταθμίζουν αν θα κόψουν τη βοήθεια δισεκατομμυρίων δολαρίων προς την Ουκρανία.
Αναφερόμενος στην επίσκεψη του Μπερνς στο Κίεβο την περασμένη εβδομάδα, ένας αξιωματούχος της CIA είπε: «Έχουμε επιδείξει σαφή δέσμευση στην Ουκρανία εδώ και πολλά χρόνια και αυτή η επίσκεψη ήταν ένα άλλο ισχυρό μήνυμα ότι η δέσμευση των ΗΠΑ θα συνεχιστεί».