Το νησί Καουάι στη Χαβάη είναι γνωστό ως επίγειος παράδεισος στη μέση του πουθενά. Πλέον, βρίσκεται στο επίκεντρο μιας μεγάλης διαμάχης μετά την κατασκευή ενός γιγαντιαίου συγκροτήματος, συμπεριλαμβανομένου ενός καταφυγίου, από τον Μαρκ Ζάκερμπεργκ, CEO της Meta.

Το 2014, ο αμερικανός επιχειρηματίας άρχισε να αποκτά γη στο Καουάι αξίας 156 εκατομμυρίων ευρώ. Αυτή η τεράστια αγορά ήταν μόνο η αρχή ενός φαραωνικού έργου που μεγαλώνει σε φιλοδοξίες και κλίμακα. Περιλαμβάνει και ένα υπόγειο καταφύγιο, χτισμένο λες και περιμένει βομβαρδισμό, που τροποποιεί σημαντικά το τοπίο του νησιού.

Ηδη έχουν δημιουργηθεί πολλές εντάσεις σε μια κοινότητα που πάντα χαρακτηριζόταν από την ηρεμία και την κοινωνική της συνοχή. Με πληθυσμό 73.000 κατοίκων, η τοπική κοινωνία γνώρισε δραστική αλλαγή στην καθημερινότητά της, που επιδεινώθηκε από την εμπιστευτικότητα που επιβάλλεται στους εκατοντάδες εργαζομένους στο έργο.

Παγκόσμια κατακραυγή

Η κατασκευή αντιμετώπισε παγκόσμια κατακραυγή, κάτι που αποτυπώθηκε και σε καταγγελία στο Change.org με ένα εκατομμύριο υπογραφές κατά της «αποικιοκρατίας» του Ζάκερμπεργκ. Το κείμενο επικρίνει τη στάση του τελευταίου απέναντι στους ιθαγενείς της Χαβάης και τη θέση τους στο νησί.

Το συγκρότημα καλύπτει έκταση 5.000 στρεμμάτων, με ένα σχέδιο που περιλαμβάνει πολλά κτίρια, ένα υπόγειο καταφύγιο και μια πόρτα υψίστης ασφαλείας. Αποτελείται από δύο κύρια αρχοντικά με περισσότερα από 30 δωμάτια και μπάνια, ανελκυστήρες, γραφεία και κουζίνα. Διαθέτει ένα τρίτο κτίριο με γυμναστήριο, σάουνα, τζακούζι, σπα, πισίνα και γήπεδο τένις. Επιπλέον, έντεκα δεντρόσπιτα έχουν τοποθετηθεί έξω από το σπίτι, σε ένα κοντινό δάσος, που συνδέονται με σχοινιά – γέφυρες. Το υπόγειο καταφύγιο έκτασης 500 τετραγωνικών μέτρων, με χώρο διαβίωσης, διαθέτει μηχανοστάσιο και καταπακτή διαφυγής.

Το έργο στο Καουάι εγείρει ερωτήματα σχετικά με την ισορροπία μεταξύ πολυτέλειας, προσωπικής ασφάλειας και επιπτώσεων στις τοπικές κοινωνίες.

Δώρισε εκατομμύρια

Ο Ζάκερμπεργκ έχει γίνει βέβαια και ένας σημαντικός ευεργέτης στο νησί, δωρίζοντας εκατομμύρια για διάφορους σκοπούς. Επιπλέον, μαζί με τη σύζυγό του Πρίσιλα Τσαν, υποσχέθηκε να δωρίσει το μεγαλύτερο μέρος της περιουσίας του μέσω της Πρωτοβουλίας Chan Zuckerberg, εστιάζοντας σε τομείς όπως η εκπαίδευση, η υγεία και η επιστημονική ανάπτυξη. Ωστόσο, αυτό έχει εγείρει υποψίες για τις προθέσεις του και τον πραγματικό αντίκτυπο των πράξεών του στην κοινότητα.

Από την ιδιότητα του μεγάλου φιλάνθρωπου προκύπτουν πολιτικές διασυνδέσεις και απορίες. Ηδη, το ζεύγος Ζάκερμπεργκ έχει δημιουργήσει άριστες σχέσεις με τον δήμαρχο του Καουάι Derek Kawakami, με τον οποίο συναντάται και συζητά τη χρηματοδότηση τοπικών πρωτοβουλιών. Τον Μάρτιο του 2021, βοήθησε στην επανέναρξη ενός προγράμματος θέσεων εργασίας στην κομητεία με δωρεά 4,2 εκατομμυρίων δολαρίων, ενώ πρόσφερε και 3,5 εκατομμύρια δολάρια σε τοπικό έργο για την Covid-19. Τον κατηγορούν για δωροδοκία στις Αρχές του νησιού, αλλά το αφτί του δεν ιδρώνει. Το ακίνητο, γνωστό ως Koolau Ranch, θα κοστίσει περισσότερα από 270 εκατομμύρια δολάρια, συμπεριλαμβανομένου του κόστους κατασκευής και γης, καθιστώντας το ένα από τα πιο ακριβά στον κόσμο.

Τεράστιοι τοίχοι

Αν και ο «Mr Meta» συχνά δεν φαίνεται τόσο παθιασμένος με την προστασία των δεδομένων των χρηστών του, είναι γνωστό ότι καταβάλλει κάθε προσπάθεια για να προστατεύσει το προσωπικό του απόρρητο – και το Koolau Ranch δεν αποτελεί εξαίρεση. Το συγκρότημα περιβάλλεται από έναν τοίχο ύψους δύο μέτρων. Φρουροί παρακολουθούν την πύλη και περιπολούν τις κοντινές παραλίες με ATV.

Κανείς από αυτούς που εργάζονται σε αυτό το εργοτάξιο δεν επιτρέπεται να μιλήσει. Από ξυλουργούς μέχρι ηλεκτρολόγους, ζωγράφους και φρουρούς ασφαλείας – όλοι δεσμεύονται από μια αυστηρή ρήτρα εμπιστευτικότητας. Ηδη πολλοί απολύθηκαν επειδή ανήρτησαν υλικό για το έργο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Βλέπε, άκου, σώπα. Αλλιώς έχει… ban.