Περισσότερες από ένα εκατομμύριο αιτήσεις ασύλου, προερχόμενες κυρίως από Σύρους και Αφγανούς, κατατέθηκαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2023, αριθμός ρεκόρ της τελευταίας επταετίας, σύμφωνα με τον Οργανισμό της ΕΕ για το Άσυλο (EUAA).
Ο αριθμός των αιτήσεων για την παροχή προστασίας στις 27 χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, καθώς και στη Νορβηγία και την Σουηδία, χώρες που ανήκουν στη ζώνη Σένγκεν, αυξήθηκε κατά 18% σε σχέση με το 2022, για να φθάσει στο 1,14 εκατομμύριο, αναφέρεται στην έκθεση του ευρωπαϊκού οργανισμού.
Η αύξηση επιβεβαιώνει την τάση που παρατηρήθηκε από το 2020, όταν η Ευρωπαϊκή Ενωση βγήκε από την πανδημία της Covid, κατά την διάρκεια της οποίας οι μετακινήσεις τελούσαν υπό περιορισμούς. Οι αριθμοί προσεγγίζουν εκείνους της περιόδου 2015-2016, όταν 1,3 εκατομμύριο άνθρωποι, ανάμεσά τους πολλοί Σύροι που είχαν διαφύγει από την εμπόλεμη πατρίδα τους, αναζήτησαν καταφύγιο στην Ευρώπη.
Πρώτη η Γερμανία – «Βροχή» αιτήσεων και στην Ελλάδα
Πρώτη στις αιτήσεις ασύλου το 2023 είναι η Γερμανία, που έχει καταγράψει 334.000 αιτήσεις (το 29% περίπου του συνόλου). Ακολουθεί η Γαλλία με 167.000 αιτήσεις, η Ισπανία με 162.000 αιτήσεις και η Ιταλία με 136.000.
Αν και η Γερμανία έχει δεχθεί σχεδόν μία στις τρεις αιτήσεις, η Κύπρος, η Αυστρία και η Ελλάδα έχουν καταγράψει τους μεγαλύτερους αριθμούς αιτήσεων αναλογικά σε σχέση με τον πληθυσμό τους.
Σύροι και Αφγανοί οι περισσότεροι
Στο σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι Σύροι έχουν καταθέσει 181.000 αιτήσεις. Ακολουθούν οι Αφγανοί με 114.000, αν και ο αριθμός τους είναι μειωμένος κατά 11% σε σχέση με το 2022. Οι Τούρκοι έχουν καταθέσει 101.000 αιτήσεις, αυξημένοι κατά 82% σε σχέση με το 2022, τις περισσότερες στην Γερμανία.
Ακολουθούν οι αιτήσεις από υπηκόους της Βενεζουέλας (68.000) και της Κολομβίας (63.000).
Σύμφωνα με τον EUAA, προς το τέλος του 2023 σημειώθηκε αύξηση των αιτήσεων από Παλαιστινίους, λόγω του πολέμου στη Γάζα. Το 2023, ο αριθμός των αιτήσεων έφτασε σχεδόν τις 11.600, δύο τρίτα υψηλότερος από το 2022.
Λόγω των υψηλών αριθμών αιτήσεων ασύλου, ο αριθμός υποθέσεων που εκκρεμούν σε πρώτο βαθμό αυξήθηκε κατά 39% το 2023, στις 883.000. Παράλληλα, ωστόσο, οι χώρες ΕΕ+ εργάζονται για την παροχή προσωρινής προστασίας σε πάνω από 4,4 εκατομμύρια Ουκρανούς που εγκατέλειψαν τη χώρα τους λόγω της ρωσικής εισβολής.
Πρέπει να σημειωθεί πως δεν εγκρίνονται όλες οι αιτήσεις που υποβάλλονται στην ΕΕ. Συνδέονται κατά πολύ με την εθνικότητα. Το ποσοστό αναγνώρισης το 2023 ήταν στο 43%, που είναι το υψηλότερο από το 2016.
Οι Σύροι και οι Αφγανοί λαμβάνουν προστασία σε ποσοστό 80% και 61% των αιτήσεων αντίστοιχα, αλλά υπό διαφορετικό καθεστώς. Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι Σύροι απολαμβάνουν επικουρικής προστασίας που τους επιτρέπει να παραμείνουν στη χώρα, αλλά με περισσότερα εμπόδια για την απόκτηση της υπηκοότητας ή μόνιμης άδεια παραμονής.
Οι Αφγανοί λαμβάνουν συνήθως το καθεστώς του πρόσφυγα, λόγω των διώξεων που εφαρμόζουν οι Ταλιμπάν που βρίσκονται στην εξουσία από τον Αύγουστο του 2021.
Επιπλέον, από το 2019, το ποσοστό αναγνώρισης για τους Τούρκους υπηκόους έχει μειωθεί σημαντικά στο 25%.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
