Πριν 80 χρόνια στην Ελλάδα έγινε εμφύλιος πόλεμος· πριν περάσουν 20 χρόνια από τη λήξη του, έγινε δικτατορία – η οποία καταλύθηκε το 1974 με ανομολόγητη στρατιωτική ήττα που έφερε την καταστροφή της Κύπρου. Τριάντα πέντε χρόνια μετά την καταστροφή, το 2010, το ελληνικό κράτος χρεοκόπησε.
Μέσα σε δύο και κάτι γενιές πολιτικών είχαμε εμφύλιο, δικτατορία, ήττα σε πόλεμο, χρεοκοπία – δεν υπάρχει τίποτα χειρότερο να προκαλέσει το πολιτικό σύστημα οποιουδήποτε κράτους. Όμως ο πρωθυπουργός κατέθεσε στο συνέδριο της Καθημερινής για το τελευταίο από τα συμβάντα –του οποίου η μεταπολίτευση ήταν ευτυχές παραπροϊόν– τη βεβαιότητά του ότι «το πολιτικό σύστηµα δεν είναι γενεσιουργός αιτία των προβληµάτων της χώρας»!
Μάλλον ο κύριος Μητσοτάκης αναφερόταν στους θεσμούς: η χώρα διαθέτει «ισχυρή δημοκρατία με ισχυρά θεσμικά αντίβαρα», είπε – δεν ισχύει, δεν υπάρχουν ισχυρά αντίβαρα στην εξουσία του πρωθυπουργού: έχει δεδομένη τη στήριξη του κοινοβουλίου (αλλιώς δεν θα ήταν πρωθυπουργός), ο ίδιος (δια του υπουργικού συμβουλίου) διορίζει την ηγεσία της δικαιοσύνης. Ισχυρά θεσμικά αντίβαρα υπάρχουν στην προεδρική δημοκρατία των ΗΠΑ και της Γαλλίας, όχι στην πρωθυπουργικοκεντρική Ελλάδα.
Ουδείς ενδιαφέρεται για αυτά, θεωρούνται «γραμμένα στην πέτρα». Άρα το θέμα είναι η χρήση αυτών των κολοβών θεσμών. Επ’ αυτού, ισχύει οπωσδήποτε η τοποθέτηση του πρωθυπουργού ότι η χώρα σήμερα «έχει την καλύτερη δημοκρατία από συστάσεως ελληνικού κράτους».
Η προηγούμενη όμως φράση του πρωθυπουργού μου θύμισε τον Γεώργιο Ράλλη και το βιβλιαράκι που εξέδωσε μεσούσης της δικτατορίας (Η Αλήθεια για τους Έλληνες Πολιτικούς) στο οποίο υπερασπίζεται «τα επιτεύγματα των πολιτικών ανδρών της νεωτέρας ιστορίας μας». Ο μακαρίτης Γεώργιος Ράλλης δεν θεωρούσε το πολιτικό σύστημα υπεύθυνο για τη δικτατορία. Ήταν ατύχημα, έφταιγαν οι χουντικοί, που έπεσαν από τον ουρανό, δεν ήσαν γέννημα-θρέμμα του συστήματος.
Για την αδυναμία «να εκμεταλλευτούμε [οικονομικά] σημαντικές ευκαιρίες προόδου, όπως η ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση», που εντόπισε ως βασικό πρόβλημα της χώρας, ο κύριος Μητσοτάκης φταίει άραγε κάποιος άλλος από το πολιτικό σύστημα που οδήγησε τη χώρα στη χρεοκοπία;
Ίσως εννοούσε ότι το πολιτικό σύστημα πρέπει να ενσκήψει στα θέματα της οικονομίας, στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών, σωστό – είναι δυνατόν να επιτευχθεί αυτό σε σύστημα τόσο πολωμένο, τόσο διχαστικό, τόσο συμφεροντολογικό; Σε σύστημα που η εξουσία νοιάζεται –και καταφέρνει– να διαφυλάξει τους «δικούς μας» και όχι να αποδοθούν ευθύνες;
Η υπεράσπιση του πολιτικού συστήματος απέναντι σε εχθρούς που το συκοφαντούν είναι απαραίτητη, αναγκαία. Πρέπει όμως και οι ίδιοι οι πολιτικοί να μην πριονίζουν το ψηλό κλαδί πάνω στο οποίο τους έχουμε βάλει.