Συνήθως γιγαντοοθόνη στήνεται στην πλατεία του Τροκαντερό, στο Παρίσι, για να παρακολουθήσει ο κόσμος κάποιον κρίσιμο τελικό ποδοσφαίρου ή άλλη αθλητική διοργάνωση υψηλού επιπέδου. Χθες το απόγευμα στήθηκε για να παρακολουθήσει ένα γεγονός εντελώς διαφορετικής φύσης: την ψηφοφορία, στο Ανάκτορο των Βερσαλλιών, σε κοινή σύνοδο βουλευτών και γερουσιαστών, επί πρότασης συνταγματικής αναθεώρησης για τη ρητή και απερίφραστη εγγραφή του δικαιώματος στην άμβλωση στο γαλλικό Σύνταγμα. Η Εθνοσυνέλευση και η Γερουσία είχαν ήδη εγκρίνει, σε ξεχωριστές ψηφοφορίες, με πολύ μεγάλη πλειοψηφία (493 ψήφους υπέρ έναντι 30 κατά η πρώτη, 267 ψήφους υπέρ έναντι 50 κατά η δεύτερη) το σχετικό νομοσχέδιο. Θεωρούνταν λοιπόν εκ των προτέρων δεδομένη η έγκρισή του, στις Βερσαλλίες, από τα τρία πέμπτα των ψηφισάντων, απαραίτητη προϋπόθεση για την τροποποίηση του Συντάγματος.
Και πράγματι, υπερψηφίστηκε με 780 ψήφους έναντι 72. Αγωνία, με άλλα λόγια, δεν υπήρχε. Ηταν όμως μια σημαντική στιγμή για τις γυναίκες όλου του κόσμου, ένα «ιστορικό γεγονός», σε μια περίοδο που το δικαίωμα στην άμβλωση αμφισβητείται και υποχωρεί σε πολλές χώρες. Θα επιστεγαστεί την Παρασκευή, Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, με μια ειδική τελετή.
Η νομιμοποίηση
Η άμβλωση νομιμοποιήθηκε στη Γαλλία το 1975, χάρη στον αγώνα που έδωσε η τότε υπουργός Υγείας του Ζισκάρ ντ’ Εστέν, η σπουδαία Σιμόν Βέιλ. Και δύσκολα θα μπορούσε να πει κανείς πως το δικαίωμα στην άμβλωση κινδυνεύει σήμερα στη συγκεκριμένη χώρα. Οπως δήλωσε όμως χαρακτηριστικά χθες στις Βερσαλλίες ο γάλλος πρωθυπουργός Γκαμπριέλ Ατάλ, ανοίγοντας την κοινή σύνοδο, «οι ελευθερίες μας απειλούνται εγγενώς. Είναι εγγενώς εύθραυστες, εγγενώς στο έλεος εκείνων που αποφασίζουν. Και όταν κάποιος θέλει να πλήξει τις ελευθερίες ενός λαού, πάντα από εκείνες των γυναικών ξεκινάει». Η απόφαση που έλαβε τον Ιούνιο του 2022 το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ, χάρη στους τρεις δικαστές που διόρισε σε αυτό ο Ντόναλντ Τραμπ, να καταργήσει το ομοσπονδιακό δικαίωμα στην άμβλωση, ανατρέποντας την ιστορική απόφαση Roe v. Wade, σόκαρε τη γαλλική κοινή γνώμη και τους γάλλους βουλευτές, οδηγώντας στις πρώτες νομοθετικές πρωτοβουλίες, υπό την ώθηση της Αριστεράς και των φεμινιστικών οργανώσεων.
Τι λένε οι δημοσκοπήσεις
Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν πως η εγγραφή του δικαιώματος στην άμβλωση στο Σύνταγμα υποστηρίζεται από το 80% των Γάλλων. Χρειάστηκε βέβαια καιρός για να επιβληθεί στο πολιτικό τοπίο, για να περάσει από το στάδιο των νομοθετικών σε εκείνο των κυβερνητικών πρωτοβουλιών, για να ανακοινώσει (τον Μάρτιο του 2023) τη σχετική πρόθεσή του ο Εμανουέλ Μακρόν, για να καταλήξει Εθνοσυνέλευση και Γερουσία (όπου οι Ρεπουμπλικανοί πρόβαλαν αρχικά μεγάλη αντίσταση) σε ένα κοινό αποδεκτό κείμενο, στις 24 ακριβώς λέξεις (20 στα ελληνικά…) που θα εγγραφούν στο άρθρο 34 του γαλλικού Συντάγματος, τροποποιώντας την 17η παράγραφό του: «Ο νόμος ορίζει τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες ασκείται η εγγυημένη ελευθερία της γυναίκας να προσφεύγει στην εκούσια διακοπή κύησης».
Η πρώτη συνταγματική ρύθμιση
Είναι, όπως λέει η Λία Χόκτορ από το αμερικανικό Center for Reproductive Rights, «η πρώτη ρητή και ευρεία συνταγματική ρύθμιση για το θέμα, όχι μόνο στην Ευρώπη αλλά σε ολόκληρο τον κόσμο». «Απευθύνουμε κυρίως ένα μήνυμα προς όλες τις γυναίκες: το σώμα σας σάς ανήκει και κανείς δεν έχει δικαίωμα να το διαθέτει αντί για εσάς» δήλωσε χθες από τις Βερσαλλίες ο Γκαμπριέλ Ατάλ απευθυνόμενος στις Γαλλίδες.
«Λέω σε όλες τις γυναίκες, εντός και εκτός των συνόρων μας, ότι η εποχή ενός κόσμου ελπίδας ξεκινάει» πρόσθεσε. Η ανακοίνωση του αποτελέσματος της ψηφοφορίας από την πρόεδρο της Εθνοσυνέλευσης Γιαέλ Μπρον-Πιβέ, την πρώτη γυναίκα που προεδρεύει ποτέ σε κοινή σύνοδο Εθνοσυνέλευσης – Γερουσίας, έγινε δεκτή με παρατεταμένα χειροκροτήματα. «Σας ευχαριστώ, ευχαριστώ για εκείνες» είπε η Μπρον-Πιβέ στους γάλλους βουλευτές και γερουσιαστές. «Γαλλική υπερηφάνεια, οικουμενικό μήνυμα» αντέδρασε, μέσω του X, ο Εμανουέλ Μακρόν.
