Ρήγμα στο τείχος ανοσίας που παρέχουν τα εμβόλια στο σύνολο του πληθυσμού και όχι μόνο των ατόμων που εμβολιάζονται διαπιστώνουν οι λοιμωξιολόγοι με αφορμή τις επιδημίες ιλαράς που παρατηρούνται τα τελευταία χρόνια.

Η αμφισβήτηση των εμβολίων για λοιμώξεις που μπορούν να προληφθούν, δημιουργούν τεράστιο πρόβλημα Δημόσιας Υγείας, γεγονός που φαίνεται από την έξαρση κρουσμάτων ιλαράς, κοκκύτη και διφθερίτιδας στην Ευρώπη τα τελευταία χρόνια.

Στο πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί, αναφέρθηκε ο πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Λοιμωξιολογίας, καθηγητής Σωτήρης Τσιόδρας, με αφορμή την έναρξη του τριήμερου 23ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Λοιμώξεων, στη διάρκεια του οποία θα παρουσιαστούν οι τελευταίες εξελίξεις της λοιμωξιολογίας.

Από τη συνέντευξη Τύπου της Ελληνικής Εταιρείας Λοιμώξεων

Ο κ. Τσιόδρας, υπογράμμισε πως από την αρχή του έτους μέχρι σήμερα, έχουν καταγραφεί 19 κρούσματα ιλαράς, κυρίως στην Αττική και την Κρήτη. Στη μεγάλη πλειοψηφία πρόκειται για άτομα Ελληνικής υπηκοότητας από το γενικό πληθυσμό κυρίως στην ηλικιακή ομάδα 40-55 ετών, που δεν έχουν ανοσία στην ιλαρά, μεταξύ των οποίων και επαγγελματίες υγείας που είναι ανεμβολίαστοι ή ατελώς εμβολιασμένοι.

Τα στοιχεία είναι λίγο διαφορετικά σε σχέση με την επιδημία του 2017-2018 με πάνω από 3.000 άτομα που αφορούσε κυρίως μικρά παιδιά από κοινότητες Ρομά, καθώς και άτομα 25-44 ετών από το γενικό πληθυσμό που ήταν επίνοσα στην ιλαρά, μεταξύ των οποίων και επαγγελματίες υγείας που ήταν ανεμβολίαστοι ή ατελώς εμβολιασμένοι.

«Δεν δικαιολογούμαστε το 2024 να έχουμε επιδημίες ιλαράς. Ένα μολυσμένο άτομο με ιλαρά μολύνει 12-18 άτομα που είναι ανεμβολίαστα. 30% κάνουν επιπλοκές όπως πνευμονία, ωτίτιδα, αφυδάτωση. Η αμφισβήτηση των εμβολιασμών αναμένεται να έχει γενικότερες συνέπειες για την συνολική εμβολιαστική προσπάθεια και την Δημόσια Υγεία», είπε χαρακτηριστικά ο καθηγητής.

Ο κ. Τσιόδρας χαρακτήρισε τραγικό παράδειγμα την επάνοδο μετά από πολλά χρόνια στην Ευρώπη επιδημιών από ιλαρά, κοκκύτη και διφθερίτιδα.

Ανέφερε πως πέρυσι παρατηρήθηκε σημαντική αύξηση στον αριθμό των επιδημιών ιλαράς σε παγκόσμιο επίπεδο μεταξύ των οποίων και 40 από τις 53 χώρες της Ευρώπης και 10 τουλάχιστον από τις χώρες της ΕΕ. και των θανάτων.

Σε πρόσφατη παγκόσμια ανάλυση από τον ΠΟΥ και το Αμερικανικό CDC, διαπιστώθηκε ότι  57 εκατομμύρια  άνθρωποι γλύτωσαν την ζωή τους την εικοσαετία 2000-2022.

Πανδημία

Στην ίδια κατεύθυνση σε ότι αφορά την πανδημία του κορονοϊού, σημείωσε πως «Η χαμηλή αποδοχή του εμβολιασμού για την νόσο COVID-19 οφείλεται σε παραπληροφόρηση σχετικά με την ασφάλεια των εμβολίων, χωρίς να γίνεται αναφορά στο τεράστιο όφελος για την υγεία του πληθυσμού, που εκτιμάται σε εκατομμύρια ζωές ετησίως σε παγκόσμιο επίπεδο».

Η πορεία της πανδημίας COVID-19, με νέα στελέχη του ιού SARS-CoV-2 που παρουσιάζουν ανοσιακή διαφυγή επηρέασε την τελευταία χρονιά βασικούς τομείς της νοσηρότητας και θνητότητας που σχετίζονται με τις λοιμώξεις, ιδιαίτερα σε ηλικιωμένα άτομα. Η χρήση των αντι-ιικών φαρμάκων για την νόσο COVID-19 είχε ικανοποιητική αποδοχή και οδήγησε σε σημαντικό όφελος τους Έλληνες πολίτες, όπως αποδείχθηκε από την πρόσφατα δημοσιευμένη εμπειρία με δεδομένα από την πατρίδα μας. Αναλύσαμε πάνω από 23.000 ασθενείς και είδαμε σημαντικότατο όφελος με τα αντιικά της τάξης του 70%  μείωση του κινδύνου νοσηλείας και θανάτου. H επίδραση της νιρματρελβίρης/ριτοναβίρης ήταν πιο σημαντική σε ηλικιωμένους ασθενείς.

Αναπνευστικές λοιμώξεις

Το τελευταίο έτος καταγράφηκαν πολλαπλές επιδημίες άλλων ιογενών νοσημάτων του αναπνευστικού όπως η γρίπη και ο αναπνευστικός συγκυτιακός ιός που επηρεάζουν σοβαρά και μικρότερες ηλικίες, καθώς και άλλων βακτηριακών νοσημάτων όπως αυτά από πυογόνο στρεπτόκοκκο.

Όπως τόνισε, η συνεχής επιτήρηση των λοιμώξεων με μοριακές και άλλες νεότερες μεθόδους οδηγεί στην καλύτερη κατανόηση της επιδημιολογίας και την εφαρμογή των κατάλληλων θεραπευτικών και προληπτικών μέτρων σε συνεργασία με τους φορείς Δημόσιας Υγείας, τους θεράποντες ιατρούς και το κοινό.

Τα μέτρα πρόληψης μεταξύ των οποίων και ο εμβολιασμός είναι η καλύτερη πολιτική υγείας για την αποφυγή των λοιμώξεων.

HIV λοίμωξη

Αναφερόμενος σε έναν άλλο τομέα πρόληψης, επεσήμανε πως μέλη της Εταιρείας Λοιμώξεων, ασχολήθηκαν ενεργά με τις διαδικασίες για την υλοποίηση του προγράμματος PreP για την HIV λοίμωξη.

Ανθεκτικά μικρόβια αυξάνουν τη θνησιμότητα

Σ’ ένα νοσοκομειακό περιβάλλον που κατακλύζεται από υπέργηρους ασθενείς με πολλαπλές συννοσηρότητες και σύνθετα προβλήματα, οι λοιμωξιολόγοι υπολόγισαν σε μελέτες τους πως στο 70% περίπου των ενδονοσκομειακών ασθενών χορηγούνται αντιβιοτικά.

Η ορθολογική χρήση όχι μόνο των αντιμικροβιακών, αλλά και των νεότερων μοριακών διαγνωστικών και απεικονιστικών τεχνικών είναι καταλυτικής σημασίας, μειώνει την αντοχή μειώνει τις λάθος διαγνώσεις και την άσκοπη χορήγηση αντιμικροβιακών.

Επιπρόσθετα, το πρόβλημα των πολυανθεκτικών παθογόνων παραμένει πάντα επίκαιρο και είναι ένα από τα σημαντικότερα θέματα Δημόσιας Υγείας που σχετίζεται με μεγάλη ενδονοσκομειακή θνητότητα με δεδομένα που παρουσιάστηκαν σήμερα στο συνέδριο.

Η κλιματική αλλαγή φέρνει τροπικές νόσους

Η κλιματική αλλαγή είναι ένας σημαντικός τομέας με τον οποίο θα ασχοληθεί το συνέδριο.

Το 2023 ήταν το θερμότερο έτος στον κόσμο έως σήμερα και καταγράφηκαν πολλαπλά ακραία καιρικά φαινόμενα και στην Ελλάδα. Ο ιός του Δάγκειου πυρετού, ο ιός του Δ. Νείλου, η ελονοσία, η λεπτοσπείρωση αποτελούν μερικές από τις υπαρκτές απειλές που σχετίζονται με λοιμώξεις και στη χώρα μας.

Κάθε χρόνο την τελευταία δεκαετία έχουμε εισαγόμενα κρούσματα νοσημάτων που μεταδίδονται με κουνούπια του γένους Aedes τα κουνούπια τίγρης, όπως Δάγκειου πυρετού ο οποίος οδήγησε σε επιδημίες στην Νότια Ευρώπη το 2023 και στην Ελλάδα με εισαγόμενα περιστατικά από ασθενείς που είχαν ταξιδέψει πρόσφατα σε ενδημικές χώρες.

Διεθνείς συνεργασίες

Στόχος της εταιρείας Λοιμώξεων στο άμεσο μέλλον είναι η δημιουργία Πανελλαδικών ομάδων εργασίας για εξειδικευμένα θέματα λοιμώξεων, που θα οδηγήσει σε περαιτέρω ανάπτυξη του έργου σε σχέση με την Ελληνική πραγματικότητα. Πρόκειται για μια  αναγκαία εθνική προσπάθεια η οποία θα βάλει τις προϋποθέσεις για περαιτέρω διεθνείς συνεργασίες στον Ευρωπαϊκό και τον υπόλοιπο διεθνή χώρο.

Στη διάρκεια του συνεδρίου η διακεκριμένη Ελληνίδα καθηγήτρια βιοηθικής κα Έφη Βαγενά, θα αναφερθεί στα ηθικά διλήμματα για την αντιμετώπιση μεταδοτικών νοσημάτων, ενώ θα αναπτυχθούν επίσης θέματα που αφορούν

  • την γενετική στην υπηρεσία του λοιμωξιολόγου και
  • την θεραπευτική αντιμετώπιση των λοιμώξεων χωρίς αντιβιοτικά, αλλά και
  • την τεχνητή νοημοσύνη και τις εφαρμογές της χρήσης της στην καθημερινή πρακτική των λοιμώξεων.