Σπάνια στον κινηματογράφο οι χαρακτήρες περνούν από μια τέτοια γκάμα εμφανίσεων. Αλλά, επίσης, σπάνια οι χαρακτήρες ταξιδεύουν από ενήλικη γυναίκα σε νήπιο και πάλι σε ενήλικη γυναίκα μέσα σε δύο ώρες και 21 λεπτά.
Τα κοστούμια ταιριάζουν βήμα προς βήμα με την Μπέλα, την οποία υποδύεται με αφοσίωση η Έμμα Στόουν στο «Poor Things» του Γιώργου Λάνθιμου, ακολουθώντας μια ξέφρενη πορεία από τη βρεφική ηλικία στην ενηλικίωση μέσω φορεμάτων μπέιμπι-ντολ, χαρούμενων, φουσκωτών βολάν, τεράστιων μανικιών και ξεχασμένων ή πεταμένων παντελονιών, προτού περάσει σε «λογικά», προστατευτικά πανωφόρια και σε πιο αυστηρές μονοχρωμίες φοιτητών ιατρικής.
«Το στυλ της αντικατοπτρίζει το σημείο στο οποίο βρίσκεται στην εξέλιξή της», λέει η Waddington στο BBC Culture για αυτό που αποκαλεί «στυλ Μπέλα», μια αισθητική που την έχει επίσης προτείνει για Όσκαρ.
«Αυτό ήταν που κατεύθυνε τις εμφανίσεις της». Το αποτέλεσμα έχει χαρακτηριστεί ως «Η εποχή της αθωότητας συναντά τον σουρεαλισμό και την υψηλή ραπτική», ή το βικτοριανό steampunk, και παρέχει μια οπτική αφήγηση μέσα από την οποία μπορούμε να κατανοήσουμε τον χαρακτήρα της Μπέλα.
Αδιάφορο μανίκι; Δεν νομίζω
Ας ξεκινήσουμε από το τέλος. Όταν η Μπέλα, μια γυναίκα που έχει φτάσει ξανά στην ενηλικίωση, ολοκληρώνει το ταξίδι, κάθεται ικανοποιημένη στον ολόφρεσκο και απελευθερωμένο κόσμο που επιτέλους κατάφερε να φτιάξει για τον εαυτό της.
Πρόκειται για μια ουτοπική σκηνή. Θέλει να γίνει γιατρός και διαβάζει ένα ιατρικό κείμενο. Ο βίαιος πρώην σύζυγός της έχει υποστεί μεταμόσχευση, έχοντας πλέον τον εγκέφαλο μιας κατσίκας στο σώμα του και βόσκει και περιστασιακά κλαψουρίζει στο γκαζόν.
Φοράει ένα πλεκτό κρεμ με λαιμόκοψη και παντελόνι στο χρώμα του ταμπάκο. Είναι ένα ρούχο που ταιριάζει σε αυτόν τον γενναίο νέο κόσμο στον οποίο κάθεται τώρα, μελετώντας και πίνοντας τζιν. Ενήλικη και διακριτική, αλλά ακόμα με λίγη φινέτσα στο μανίκι – η Μπέλα Μπάξτερ, ακόμα και «ολοκληρωμένη», δεν πρόκειται να φορέσει ένα αδιάφορο μανίκι.
Δεν θα μπορούσε να απέχει περισσότερο από τα ρούχα που έχουν προηγηθεί – έχουν φύγει τα φρου φρου από τα προηγούμενα κοστούμια της Μπέλα, έχουν φύγει τα φουσκωτά υφάσματα, έχουν φύγει τα παστέλ χρώματα – και «μιλάει» για το ταξίδι που κάνει η Μπέλα σε όλη τη διάρκεια της ταινίας.
«Υπάρχει αυτό το χάος, κάπως υπέροχο»
Όταν συναντάμε για πρώτη φορά την Μπέλα, έχει αναζωογονηθεί από τον αλλοπρόσαλλο επιστήμονα Γκόντγουιν που υποδύεται ο Γουίλεμ Ντεφόε, και ο εγκέφαλός της ως ενήλικας έχει αντικατασταθεί από τον εγκέφαλο του αγέννητου εμβρύου της.
Τα κοστούμια ταιριάζουν με τη νέα της πραγματικότητα: όλο μωρουδιακά καπιτονέ, βολάν και seersucker, η Μπέλα είναι συχνά ξυπόλητη και φοράει μόνο το εσώρουχο της στο κάτω μέρος, ενώ το πάνω μέρος είναι γεμάτο με αφράτες σιλουέτες.
Συχνά είναι μερικώς ντυμένη. «Αν ντύσεις σωστά ένα μικρό παιδί για έναν γάμο ή ένα πάρτι, τα ρούχα δεν μένουν ανέπαφα για πολύ καιρό και πολύ γρήγορα ξηλώνονται», λέει η Waddington για τη σκέψη της. Στις πρώτες σκηνές της ταινίας, ο χαρακτήρας της Μπέλα έχει ντυθεί μεν από την καμαριέρα, την κυρία Πριμ, αλλά «μέχρι τα μέσα του πρωινού θα ξεκολλούσαν μερικά κομμάτια εξαιτίας της φύσης του παιχνιδιού της».
Καθώς το μυαλό της Μπέλα αναπτύσσεται, τα κοστούμια της αλλάζουν. Βγαίνοντας στον κόσμο στο επόμενο κεφάλαιο της ταινίας, και σε ένα ταξίδι στη Λισαβόνα με τον καψούρη άντρα-παιδί Duncan Wedderburn, τον οποίο υποδύεται ο Μαρκ Ράφαλο, η Μπέλα ντύνεται για πρώτη φορά μόνη της.
Το αποτέλεσμα είναι διαβολικό και συναρπαστικό. Σε μια βόλτα στη Λισαβόνα, για να «καταβροχθίσει» το pastel de nata και τον κόσμο γενικότερα, φοράει ένα μπλε σακάκι και ένα μεταξένιο, κίτρινο σορτσάκι.
«Προσπαθούσα να συλλάβω κάτι από τη δυσαρμονία που προκύπτει όταν τα παιδιά ντύνονται με τα ρούχα ενός μεγάλου». Εμπνεύστηκε από φωτογραφίες της ίδιας και της αδελφής της που της θύμισαν ντύνονταν ως παιδιά: «υπάρχει αυτό το χάος, κάπως υπέροχο, που μοιάζει λίγο λάθος, και προσπαθούσα να δημιουργήσω κάτι από αυτό».
«Η απαλότητα του συκωτιού»
Αυτή η οπτική βρίσκει σύμφωνη την Deborah Jermyn, μελετήτρια κινηματογράφου και τηλεόρασης στο Πανεπιστήμιο του Roehampton. «Δεν έχει την καθοδήγηση μέσα από τον καταπιεστικό οικιακό χώρο στον οποίο βρισκόταν με μια οικονόμο και αυτή την πολύ πατριαρχική φιγούρα, και γίνεται πραγματικά παιχνιδιάρικο, εκκεντρικό».
Η εκκολαπτόμενη, ανθισμένη σεξουαλικότητά της εκφράζεται μέσω ζωηρών κοστουμιών που ξεχειλίζουν από ροζ φουσκωτά βολάν, ένα από τα οποία πήρε το παρατσούκλι «μπλούζα για την κλειτορίδα» και ένα άλλο «μπλούζα για τον κόλπο».
Η Waddington ήθελε τα πάντα να μοιάζουν οργανικά, αλλά όχι με έναν «σέξι» τρόπο, αντίθετα ήταν εμπνευσμένη από μέρη του σώματος, πνεύμονες και όργανα και σκόπευε να δώσει μια «αίσθηση του ζωντανού και της αναπνοής του σώματος, αναφερόμενη στις υφές που υπάρχουν μέσα στο ανθρώπινο σώμα, όπως την σπογγώδη υφή του λίπους ή την απαλότητα του συκωτιού», αλλά και κοχύλια, κοράλλια και άλλα θαλάσσια πλάσματα.
«Αντιστεκόταν λίγο στο γάμο»
Καθώς η Μπέλα εισέρχεται στη σκηνή της ταινίας που διαδραματίζεται σε έναν οίκο ανοχής, τα κοστούμια της εκτρέπονται για μια στιγμή από «σπλαχνικά» και υφασμάτινα σε συντηρητικά πανωφόρια – το λεγόμενο «παλτό προφυλακτικού» μοιάζει το τέλειο εξωτερικό ένδυμα για την άφιξή της σε ένα σημείο όπου σκοπεύει να χρησιμοποιήσει το σώμα της για εξερεύνηση και οικονομικές συναλλαγές, αλλά όχι για τεκνοποίηση.
Η Μπέλα είναι πλέον απένταρη και το ντύσιμό της γίνεται πιο λειτουργικό.
Προς το τέλος της ταινίας, όταν η Μπέλα επιστρέφει στο σπίτι της και σχεδιάζει να παντρευτεί τον Μαξ – έναν απελπισμένο φοιτητή ιατρικής που είναι ευγενικός μαζί της αλλά και ελαττωματικός, όπως όλοι οι άνδρες της ταινίας – το φόρεμα που επιλέγει να φορέσει για να παντρευτεί έχει μανίκια που είναι μεγαλοπρεπή αλλά λεπτά και ημιδιαφανή.
Μπορείτε να δείτε τη δομή που θυμίζει κλουβί στο εσωτερικό τους, αλλά μοιάζουν περισσότερο με την υφή του φτερού εντόμου παρά με φυλακή. «Όλοι αυτοί οι άντρες προσπαθούν με κάποιον τρόπο να την παγιδεύσουν», λέει η Waddington, η οποία προσωπικά πάντα «αντιστεκόταν λίγο στο γάμο… λίγο τρομοκρατημένη με την ιδέα του να την παραδώσουν στα σκαλιά της εκκλησίας».
Πηγή: BBC