Το αυξανόμενο εμπόριο της Ρωσίας με την Κίνα βοήθησε την οικονομία της να αντέξει τις δυτικές κυρώσεις. Τώρα η Μόσχα ετοιμάζεται να ξοδέψει δισεκατομμύρια για να αναβαθμίσει τους τεράστιους ανατολικούς σιδηροδρόμους της για να επιταχύνει την αναπτυσσόμενη συνεργασία με τον μεγάλο γείτονά της, όπως αναφέρει σε ανάλυσή του το Bloomberg.
Ο Βλαντιμίρ Πούτιν περιέγραψε τα σχέδια που ετοιμάζει για την αύξηση της ετήσιας μεταφορικής ικανότητας στους δύο μεγαλύτερους σιδηρόδρομους της Ρωσίας, τον Υπερσιβηρικό και τον κύριο άξονα Βαϊκάλης – Αμούρ, σε 210 εκατομμύρια τόνους έως το 2030, μιλώντας στο πλαίσιο της Ομοσπονδιακής Συνέλευσης στις 29 Φεβρουαρίου ενόψει των προεδρικών εκλογών της επόμενης εβδομάδας. Οι σιδηροδρομικές γραμμές διακίνησαν περίπου 150,5 εκατομμύρια τόνους εμπορευμάτων το 2023, σύμφωνα με την εφημερίδα Kommersant.
Τα 14.000 χιλιόμετρα σιδηροδρομικών γραμμών, γνωστά και ως Ανατολικό Πολύγωνο, αποτελούν ζωτική αρτηρία για το εξωτερικό εμπόριο της Ρωσίας, συνδέοντας τις δυτικές περιοχές της με τον Ειρηνικό Ωκεανό και την Κίνα. Ωστόσο, τα δρομολόγια εδώ και πολύ καιρό αντιμετωπίζουν πλήθος υλικοτεχνικών προβλημάτων και επί του παρόντος λειτουργούν κάτω από την ονομαστική τους ικανότητα, παρά την άνθηση του εμπορίου με την Ασία. Οι σιδηρόδρομοι το 2023 διακίνησαν περίπου 13% λιγότερα αγαθά από την δηλωμένη ικανότητά τους, ανέφερε η Kommersant στις 28 Φεβρουαρίου, επικαλούμενη έγγραφα του υπουργείου Μεταφορών.
Όλα τα παραπάνω υπογραμμίζουν τις σοβαρές προκλήσεις που αντιμετωπίζει σε επίπεδο υποδομών η Ρωσία καθώς συνεχίζει να αναπροσανατολίζει την οικονομία της προς την Ασία και μακριά από την Ευρώπη στον απόηχο των κυρώσεων για την εισβολή της στην Ουκρανία.
Η ανάπτυξη του «Ανατολικού Πολυγώνου»
Δεδομένης της αυξανόμενης συνεργασίας μεταξύ Κίνας και Ρωσίας, «η σημασία της ανάπτυξης του Ανατολικού Πολυγώνου συνεχίζει να αυξάνεται», δήλωσε η Αναστάσια Πιατακόβα, λέκτορας στην Ανώτατη Οικονομική Σχολή του Εθνικού Ερευνητικού Πανεπιστημίου. «Οι σιδηροδρομικές μεταφορές παραμένουν ένας από τους πιο βολικούς τρόπους μεταφοράς ορισμένων τύπων φορτίου, συμπεριλαμβανομένου του άνθρακα».
Ακόμη και πριν ο Πούτιν στείλει στρατεύματα στην Ουκρανία, οι εγχώριες μεταφορικές εταιρείες αντιμετώπιζαν εμπόδια στη σιδηροδρομική διαδρομή καθώς μετέφεραν αγαθά και εμπορεύματα όπως ο άνθρακας στην Ασία. Οι ελλείψεις στις υποδομές, οι καθυστερήσεις στη φόρτωση και οι εμπορικές ανισορροπίες συμβάλλουν σε σημεία συμφόρησης που περιορίζουν τις ποσότητες που αποστέλλονται. Ο πόλεμος έχει επίσης επιδεινώσει την κυκλοφορία κατά μήκος των συνδέσεων, με τον στρατό να χρησιμοποιεί τις γραμμές για να μεταφέρει προς το μέτωπο άρματα μάχης και πυραύλους, ενώ η αύξηση του εμπορίου μεταξύ Ρωσίας και Κίνας μετά τις ευρωπαϊκές κυρώσεις έχει ενισχύσει επιπλέον τη ζήτηση.
Στο παρελθόν, η Ρωσία «”αποκοιμήθηκε” λίγο, δεν έκανε κάτι στην ώρα της», είπε ο Πούτιν κατά την ομιλία του. «Τώρα πρέπει να καλύψουμε τη διαφορά και θα επανορθώσουμε».
Η Ρωσία έχει ήδη ξοδέψει δισεκατομμύρια δολάρια για να διπλασιάσει σχεδόν τη μεταφορική ικανότητα των σιδηροδρομικών γραμμών σε 180 εκατομμύρια τόνους φέτος από 97,8 εκατομμύρια τόνους το 2013. Ωστόσο, η τρέχουσα ζήτηση είναι διπλάσια από ό,τι μπορεί να αντέξει η σιδηροδρομική γραμμή, επισήμανε η κρατική Rossiyskaya Gazeta τον Φεβρουάριο, επικαλούμενη κυβερνητικά στοιχεία.
Μόνο φέτος, η Ρωσία σχεδιάζει να δαπανήσει 366 δισεκατομμύρια ρούβλια (4 δισεκατομμύρια δολάρια) για τη βελτίωση της υποδομής του Ανατολικού Πολυγώνου. Οι λεπτομέρειες των πρόσθετων επενδύσεων που ανακοίνωσε ο Πούτιν αναμένεται να εγκριθούν τον Μάρτιο, δήλωσε στους δημοσιογράφους τον περασμένο μήνα ο αναπληρωτής υπουργός Μεταφορών Βαλεντίν Ιβάνοφ, σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων Tass. Αυτό το έργο μπορεί να συνεχιστεί μέχρι το 2032 και απαιτεί 2,7 τρισεκατομμύρια ρούβλια επενδύσεων για να αυξηθεί η χωρητικότητα των σιδηροδρομικών γραμμών σε 255 εκατομμύρια τόνους ετησίως, σύμφωνα με τον Ιβάνοφ.
Η ζήτηση για αποστολές εμπορευμάτων στο Ανατολικό Πολύγωνο προβλέπεται να είναι 552,5 εκατομμύρια τόνοι μέχρι εκείνη τη στιγμή, είπε η Πιατακόβα.
Τα περισσότερα από τα τρέχοντα ζητήματα δεν είναι καινούργια – υπάρχουν εδώ και χρόνια, είπαν ανώνυμα αρκετοί άνθρωποι που δραστηριοποιούνται στις μεγαλύτερες ομάδες εμπορευμάτων που χρησιμοποιούν τους σιδηρόδρομους. Δεν είναι μόνο η ανεπαρκής υποδομή, αλλά και αυτό που αποστέλλεται που δημιουργεί τα σημεία συμφόρησης.
Τα τρένα μεταφέρουν άνθρακα και άλλα εμπορεύματα προς τα ανατολικά, ενώ φέρνουν καταναλωτικά αγαθά προς τα δυτικά. Αυτές οι αποστολές απαιτούν διαφορετικούς τύπους σιδηροδρομικών αυτοκινήτων βαγονιών και εμπορευματοκιβωτίων, γεγονός που αυξάνει τους χρόνους αναμονής και στα δύο άκρα για φόρτωση, σύμφωνα με τις πηγές. Η ίδια σιδηροδρομική γραμμή χρησιμοποιείται επίσης για τις αποστολές εσωτερικού και από τα επιβατικά τρένα, κάτι που ενισχύει την κίνηση.
Επεκτείνεται η χωρητικότητα των ανατολικών σιδηροδρόμων
Το εμπόριο μεταξύ Ρωσίας και Κίνας έφτασε το ρεκόρ των 240 δισεκατομμυρίων δολαρίων το 2023. Ο ανατολικός γείτονας της Ρωσίας έχει γίνει ο προμηθευτής των πάντων, από ρούχα μέχρι μηχανήματα και αυτοκίνητα μετά την φυγή δυτικών βιομηχανιών στον απόηχο της εισβολής. Ταυτόχρονα, η Ρωσία ενίσχυσε τις εξαγωγές εμπορευμάτων όπως ο άνθρακας και το αλουμίνιο στην Κίνα, καθώς η Ευρώπη αποφεύγει τις ρωσικές εταιρείες μετάλλων και εξόρυξης, ακόμη και όταν δεν τους επιβάλλονται κυρώσεις.
Η επένδυση για την κατασκευή δύο νέων σιδηροδρομικών συνδέσεων με την Κίνα έως το 2030 αναμένεται να συζητηθεί αυτό και το επόμενο έτος, σύμφωνα με μια κυβερνητική στρατηγική για την ανάπτυξη της Σιβηρίας. Μέχρι στιγμής οι χώρες, που μοιράζονται 4.208 χιλιόμετρα κοινών συνόρων, έχουν μόνο τέσσερις σιδηροδρομικές συνοριακές διελεύσεις.
Ωστόσο, υπάρχουν ενδείξεις ότι η κινεζική οικονομία επιβραδύνεται, δήλωσε ο Αλεξάντερ Γκαμπούεβ, διευθυντής του Carnegie Russia Eurasia Center. Αυτό θα έδινε στη Ρωσία χρόνο να επεκτείνει τις υποδομές της. Εάν η πρόβλεψη του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας αποδειχθεί ακριβής, η ζήτηση της Κίνας για άνθρακα μπορεί να κορυφωθεί το 2025 και να αρχίσει να εξασθενεί τα επόμενα χρόνια, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε υποχρησιμοποίηση της νέας σιδηροδρομικής χωρητικότητας, πρόσθεσε Αλεξ Ισάκοβ του Bloomberg Economics.
Το εμπόριο Ρωσίας-Κίνας σε επίπεδο ρεκόρ το 2023
Αφού η Δύση επέβαλε περιορισμούς στις αποστολές ρωσικού πετρελαίου, ορισμένες εταιρείες συνέχισαν να μεταφέρουν το εμπόρευμα σιδηροδρομικώς, αυξάνοντας τη ζήτηση. Το υπουργείο Ενέργειας δίνει προτεραιότητα στη μεταφορά πετρελαίου και προϊόντων πετρελαίου με σιδηρόδρομο, παρόμοια με αυτή που απολαμβάνουν οι εξαγωγές άνθρακα, αφού ορισμένα διυλιστήρια κατήγγειλαν ότι οι Ρωσικοί Σιδηρόδρομοι δεν δέχονταν το εμπόρευμα για αποστολές, ανέφερε ο ιστότοπος ειδήσεων RBC αυτόν τον μήνα.
Η διαδρομή αυτή είναι κλειδί για το εμπόριο σε όλη την περιοχή και τα σημεία συμφόρησης κατά μήκος της γραμμής μπορούν να επηρεάσουν ακόμη και τους γείτονες της Ρωσίας. Η βιομηχανία του Καζακστάν, Polymetal International, αντιμετώπισε καθυστερήσεις στις αποστολές συμπυκνώματος χρυσού σε πελάτες της. Μέρος αυτού του μετάλλου εξάγεται στην Κίνα μέσω των Ρωσικών Σιδηροδρόμων, οι οποίοι αντιμετωπίζουν προβλήματα χωρητικότητας, όπως δήλωσαν τα στελέχη της εταιρείας τον Ιανουάριο.
Όπου είναι δυνατόν, τα εμπορεύματα συχνά επαναφορτώνονται σε φορτηγά στη Σιβηρία και στη συνέχεια μεταφέρονται οδικώς στην Κίνα, σύμφωνα με πηγές του Bloomberg…
Πηγή: ΟΤ