Υπάρχει η ιδεολογία. Ενας κεντροδεξιός πρωθυπουργός προφανώς και θα υποστηρίξει μια κεντροδεξιά πολιτικό για την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, πολύ περισσότερο που η πολιτικός αυτή θεωρείται γενικά (αλλά όχι οικουμενικά) επιτυχημένη. Και, επιπλέον, έχει κάνει διακοπές στο σπίτι του πρωθυπουργού αυτού στα Χανιά, κάτι που παρεμπιπτόντως δεν πέρασε απαρατήρητο στις Βρυξέλλες.
Υπάρχει και η πολιτική. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν υποστηρίζει απλώς την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για μια δεύτερη θητεία. Διατύπωσε επισήμως τη συγκεκριμένη πρόταση μαζί με τον πολωνό ομόλογό του Ντόναλντ Τουσκ.
Συνυπέγραψαν κοινή επιστολή. Το ερώτημα λοιπόν, όπως το έθεσε ένας αξιωματούχος της ΕΕ στο Politico, είναι τι ανταμοιβή (κάποιος άλλος θα έλεγε ανταλλάγματα) θα πάρουν οι δύο αυτοί πρωθυπουργοί στο επόμενο Σώμα των Επιτρόπων.
Ταξίδι στο Κάιρο
Mια πρόγευση της «αναβάθμισης» του Μητσοτάκη πήραμε χθες το μεσημέρι, με την ανακοίνωση της εκπροσώπου της Κομισιόν ότι ο έλληνας Πρωθυπουργός θα επισκεφθεί στις 17 Μαρτίου το Κάιρο μαζί με τη φον ντερ Λάιεν και τους ομολόγους του της Ιταλίας Τζόρτζια Μελόνι και του Βελγίου Αλέξαντερ ντε Κρόο.
Η επίσκεψη θα γίνει «στο πλαίσιο των συζητήσεων για ενισχυμένη εταιρική σχέση μεταξύ ΕΕ και Αιγύπτου» και στο μενού θα είναι προφανώς το Μεταναστευτικό. Αλλά η ιστορία μας ξεκινά αρκετά νωρίτερα.
Ο έλληνας Πρωθυπουργός, λένε ξένα δημοσιεύματα, έκανε πολύ καλή δουλειά, ένα πραγματικό «θαύμα», με την οικονομία. Ακολουθεί επίσης πιστά την ευρωπαϊκή γραμμή στο Ουκρανικό, πρωτοπορώντας μάλιστα μερικές φορές όπως έδειξε και το ταξίδι που πραγματοποίησε αυτή την εβδομάδα στην Οδησσό. Εχει βέβαια κάποια θέματα με τις υποκλοπές, τις επαναπροωθήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα, ενώ κακό έκανε και η εμμονή με την υπόθεση Μπελέρη.
Ομως αυτά μπορούν να μπουν κάτω από το χαλί. Το ερώτημα λοιπόν είναι πόσο βάσιμο είναι ένα σενάριο που αναφέρει ότι ο Μητσοτάκης θα μπορούσε να «χτυπήσει» μια υψηλή ευρωπαϊκή θέση, όπως για παράδειγμα την προεδρία της Κομισιόν.
Το σενάριο αυτό υποχώρησε όταν φάνηκε ότι η Ούρσουλα θα διεκδικούσε δεύτερη θητεία, επανήλθε όμως όταν σημειώθηκαν σημαντικές διαρροές στην ανακήρυξή της ως υποψήφιας του ΕΛΚ. Αν λοιπόν η σημερινή πρόεδρος δεν μπορέσει να αποσπάσει τις αναγκαίες ψήφους για την επανεκλογή της, λέει αυτό το σενάριο, ίσως να κληθεί να καλύψει το κενό είτε ο Μητσοτάκης είτε ο πρωθυπουργός της Κροατίας.
Μα θα εγκαταλείψει ξαφνικά ο αρχηγός της ΝΔ την ελληνική πολιτική σκηνή στη μέση της θητείας του για να ξενιτευτεί; Δεν ακούγεται πολύ πειστικό. Η τωρινή «εικονική» υποψηφιότητά του όμως θα αυξήσει τις πιθανότητες να τα καταφέρει την επόμενη φορά, το 2029. Ε, την τρίτη του θητεία δεν χρειάζεται να την ολοκληρώσει…
Ιντριγκες και παζάρια
Ας αλλάξουμε λοιπόν πρόσωπο – κι ας κατεβάσουμε τον πήχη. Ενα άλλο πόστο που θα ενδιέφερε την Ελλάδα θα ήταν η υπό σύσταση θέση του επιτρόπου Αμυνας. Τη θέση αυτή θα την ήθελε όμως και ο έμπειρος υπουργός Εξωτερικών της Πολωνίας Ράντοσλαβ Σικόρσκι.
Σοβαρή υποψηφιότητα θέτουν επίσης οι χώρες της Βαλτικής, που διαμαρτύρονται ότι αντιμετωπίζονται από τις Βρυξέλλες σαν φτωχοί συγγενείς και θα ήθελαν να στείλουν ένα ηχηρό μήνυμα στον Πούτιν.
Υπάρχει τέλος ο αστάθμητος παράγων της Γαλλίας, που περιμένει κι αυτή ένα βαρύ αντάλλαγμα για τη στήριξη της φον ντερ Λάιεν. Τα πράγματα περιπλέκονται εδώ από την ψυχρότητα που λέγεται ότι χαρακτηρίζει εσχάτως τις σχέσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Εμανουέλ Μακρόν. Ο τελευταίος, λένε ορισμένες πληροφορίες από το Παρίσι, δεν προτίθεται να επισκεφθεί την Ελλάδα τον ερχόμενο μήνα, όπου θα παρίστατο στην τελετή Αφής της Ολυμπιακής Φλόγας και θα λάμβανε μέρος σε διεθνή διάσκεψη για τους ωκεανούς.
Αν όχι την Αμυνα, τι; Αυτό που μένει, και αποτελεί στην πραγματικότητα την πιο ρεαλιστική προοπτική, είναι η αναβάθμιση του έλληνα επιτρόπου. Κάποιος θα αναρωτιόταν: κι άλλο; Ο Μαργαρίτης Σχοινάς είναι ήδη αντιπρόεδρος της Κομισιόν και έχει επιφορτιστεί με το βαρύ έργο της «προώθησης του ευρωπαϊκού τρόπου ζωής». Κι όμως. Σύμφωνα με υψηλή πηγή των Βρυξελλών, κάτι τέτοιο μπορεί να συμβεί αν πληρωθούν τρεις προϋποθέσεις.
Πρώτον, η φον ντερ Λάιεν να εκλεγεί πρόεδρος. Δεύτερον, ο Σχοινάς, που θεωρείται «ευνοούμενός» της, να προταθεί από τον Πρωθυπουργό για δεύτερη θητεία, κάτι που δεν έχει συμβεί ως τώρα με κανέναν έλληνα επίτροπο. Και τρίτον, το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα να «σερβιριστεί» πρώτο, να μην αναγκαστεί δηλαδή η Ούρσουλα να δώσει ένα ισχυρό χαρτοφυλάκιο στους σοσιαλιστές για να τους «δέσει» στην πλειοψηφία που θα έχει ανάγκη στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Τότε, ο σημερινός έλληνας επίτροπος μπορεί πράγματι να πάρει στα χέρια του όλη την υπόθεση της Πράσινης Μετάβασης, περιλαμβανομένης της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής. Να γίνει δηλαδή ο «έλληνας Τίμερμανς».
Για την αγροτική πολιτική βέβαια θα έδειχνε ισχυρό ενδιαφέρον και η Πολωνία, αν δεν επιβραβευτεί με άλλο τρόπο. Τον ρόλο του «Πράσινου Τσάρου» θα διεκδικούσε επίσης η χώρα της Τζόρτζια Μελόνι: η ιταλίδα πρωθυπουργός χαίρει της εμπιστοσύνης των Βρυξελλών, καθώς φάνηκε πραγματίστρια στα ευρωπαϊκά ζητήματα και κράτησε τις σκληρές της θέσεις για το εσωτερικό. Αγνωστο παραμένει τέλος τι θα γίνει με τη Ρουμανία, που έχει δεχθεί δυσανάλογα μεγάλο αριθμό ουκρανών προσφύγων και περιμένει κι αυτή ένα ευχαριστώ.
Συνιστούν όλες αυτές οι ίντριγκες και τα παζάρια κάτι το καινούργιο, το αντιδημοκρατικό, το αντιευρωπαϊκό; Οχι βέβαια. Πάντα έτσι λειτουργούσε η Ευρώπη. Αν όμως παλιότερα μοιράζονταν τα υψηλά πόστα οι «ισχυροί», τώρα οι ισορροπίες έχουν αλλάξει, η αβεβαιότητα έχει μεγαλώσει, έχουν κι οι φτωχοί λόγο.