Στο πλαίσιο συνέντευξης μαζί του, τον Σεπτέμβριο του 2022, είχα θέσει μια ερώτηση στον Ρόμπερτ Κόνορ, αμερικανό μελετητή του Θουκυδίδη, ομότιμο καθηγητή Κλασικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Πρίνστον. «Ενα από τα πρόσφατα παραδείγματα όπου κάποιος επικαλείται την ανάλυση του Θουκυδίδη είναι το βιβλίο “Σε τροχιά πολέμου” του Γκράχαμ Αλισον για την πιθανή σύγκρουση ΗΠΑ – Κίνας. Εως ποιο σημείο μπορεί κανείς να “διαβάζει” τη σύγχρονη πραγματικότητα υπό το πρίσμα του αρχαίου ιστορικού;». Αφορμή τότε ήταν η ελληνική έκδοση του «Θουκυδίδη» (Gutenberg): της ανάλυσής του, δηλαδή, που είχε κυκλοφορήσει το 1984 από τον εκδοτικό οίκο του Πρίνστον. Απαντούσε τότε ο Κόνορ: «Εάν η εκτίμηση του Αλισον είναι σωστή, ο Θουκυδίδης “προβλέπει” πόλεμο ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Κίνα. Ακόμη χειρότερα, την επανάκαμψη του άξονα Ρωσίας – Κίνας, οι οποίες συνεργάζονται για την προώθηση μιας επεκτατικής ατζέντας. Κατά την άποψή μου, ο Θουκυδίδης δεν ασχολείται με προβλέψεις. Είναι πολύ έξυπνος για να πέσει στην παγίδα. Η ανάγνωση του έργου του, ωστόσο, λειτουργεί σαν προειδοποίηση για τους κινδύνους που όλοι αντιμετωπίζουμε αν δεν επιλέξουμε και διατηρήσουμε τη σωστή ηγεσία. Η “Ιστορία” του αφορά την ηγετικότητα σε περιόδους που οδηγούν σε πόλεμο».

Η terra incognita σ’ αυτή την εξίσωση ήταν πάντα η Κίνα. Πώς να διάβαζαν άραγε οι Κινέζοι την ανάλυση του Αλισον – πόσω μάλλον τη θουκυδίδεια εξιστόρηση του Πελοποννησιακού Πολέμου; Την απάντηση δίνει και πάλι ο Κόνορ μέσα από το μπλογκ που διατηρεί (Then and Now), όπου αποκάλυψε την περίπτωση του Yuanguo He, καθηγητή Κλασικών Σπουδών στη Σχολή Ιστορίας του Πανεπιστημίου της Γουχάν. Ο αμερικανός ιστορικός παρουσιάζει τον κινέζο συνάδελφό του μεταφέροντας στο μπλογκ τις αυτοσυστάσεις του τελευταίου: «Εχω δημοσιεύσει τη μετάφραση των “Ιστοριών” του Θουκυδίδη το 2017, η οποία είναι η πρώτη και μοναδική έκδοση από τα αρχαία ελληνικά στα κινεζικά στη χώρα μου (σ.σ.: προφανώς μία έκδοση του 2011 που εντοπίσαμε στην Amazon προέρχεται από άλλη γλώσσα και όχι από την αρχαία). Εχω αφιερώσει, εξάλλου, περίπου τέσσερα χρόνια στο βιβλίο “A Grammatical Commentary on Thucydides”, το οποίο καλύπτει και τα 8 βιβλία των Ιστοριών και ολοκληρώθηκε τον Ιούνιο του 2023».

Αρχαία ελληνικά στα 40

Από την αφήγηση του ίδιου προκύπτει ότι την άνοιξη του 2006, σε ηλικία 40 ετών, ανακάλυψε ως προσωπικό ενδιαφέρον την ιστορία της αρχαίας Ελλάδας και άρχισε να διδάσκει Αρχαία Ελληνικά έχοντας αποκτήσει την προηγούμενη περίοδο διδακτορικό στην Ιστορία. «Ο καλύτερος τρόπος για να μάθεις μια ξένη γλώσσα είναι να τη διδάξεις. Αρχισα να διδάσκω αρχαία ελληνικά στο πανεπιστήμιό μου το 2008. Αλλά ως μάθημα επιλογής, οι φοιτητές μου έχουν μόνο ένα εξάμηνο, τρεις ώρες την εβδομάδα, για να το μάθουν.

Δεν αρκεί βέβαια. Τέλος πάντων, είναι καλύτερο από το τίποτα».

Είναι ενδιαφέρον πάντως ότι σ’ αυτή την προσπάθεια ο ίδιος κατονομάζει ως καταλυτικό βοήθημα τη σειρά «JACT Reading Greek Course», που εκδόθηκε από το Cambridge University Press για πρώτη φορά το 1978 και έκτοτε γνωρίζει συνεχείς επανεκδόσεις. Απευθύνεται σε αρχάριους, μαθητές Λυκείων, φοιτητές πανεπιστημίων και μεμονωμένους διδάσκοντες. «Πρέπει να πω ότι είναι εξαιρετικό. Είναι πολύ καλά οργανωμένο και παρέχει πολλές ασκήσεις» γράφει ο Yuanguo He και συνεχίζει με την εξέλιξη της έρευνάς του:

«Αφού παλεύω με το κείμενο του Θουκυδίδη για τόσα χρόνια, βρίσκω ότι η έρευνά μου είναι μόνο μια αρχή. Τώρα εργάζομαι πάνω σε ένα δοκίμιο σχετικά με την άποψη του W.R. Connor, την καλλιτεχνική τεχνική της προόδου, ώστε να την παρουσιάσω στους κινέζους αναγνώστες… Στο όχι μακρινό μέλλον, σκοπεύω να καταθέσω μια συγκριτική έρευνα μεταξύ αρχαίας ελληνικής και κινεζικής ιστοριογραφίας, εστιάζοντας στις λογοτεχνικές τους διαστάσεις, τις οποίες συνέστησε ο Hayden White».

Τελευταία Νέα