Αναζήτηση
Ανασκαφή στην Ιταλία έφερε στο φως τις αρχαιότερες γνωστές βάρκες στη Μεσόγειο, ηλικίας άνω των 7.000 ετών, κατασκευασμένες με τεχνικές που σε κάποιες περιπτώσεις εφαρμόζονται μέχρι σήμερα.
Στη διάρκεια της Νεολιθικής Εποχής οι λαοί της Μεσογείου είναι γνωστό ότι ταξίδευαν στη θάλασσα και αντάλλασσαν ιδέες και προϊόντα, όπως μαρτυρούν άλλα αρχαιολογικά ευρήματα, καθώς και η παρουσία πολυάριθμων οικισμών σε ακτές και νησιά.
Τα πρώτα πλωτά μέσα της ανθρωπότητας πιστεύεται πως ήταν σχεδίες που χρησιμοποιήθηκαν ακόμα και σε μεγάλα ταξίδια, για παράδειγμα τον αποικισμό της απομονωμένης Αυστραλίας πριν από 50 με 60 χιλιάδες χρόνια.
Οι πρώτες πραγματικές βάρκες εμφανίστηκαν πολύ αργότερα. Σε αντίθεση με τις σχεδίες, δεν είναι απαραίτητα κατασκευασμένες από υλικά που επιπλέουν, αλλά γίνονται πλωτές χάρη στον όγκο νερό που εκτοπίζουν.
Οι αρχαιότερες βάρκες που έχουν ανακαλυφθεί μέχρι σήμερα προέρχονται από την Ολλανδία και έχουν ηλικία σχεδόν 10.000 ετών.
Το γεγονός ότι τα κανό ήταν κατασκευασμένα από ενιαίους κορμούς δέντρων βοήθησε στη διατήρησή τους (Gibaja JF et al. / PLoS ONE 2024)
Με κανό στη Μεσόγειο
Νέα στοιχεία για τη ναυσιπλοΐα στη Μεσόγειο προσφέρουν τώρα έξι ξύλινα κανό που βρέθηκαν στο νεολιθικό παραλίμνιο χωριό του Λα Μαρμότα, κοντά στη Ρώμη.
Και τα πέντε κανό που ανασύρθηκαν από τον βυθό της λίμνης ήταν μονόξυλα, κατασκευασμένα δηλαδή από έναν μόνο κορμό δέντρου, και χρονολογήθηκαν με τη μέθοδο του άνθρακα-14 μεταξύ 5700 και 5100 π.Χ.
«Η άμεση χρονολόγηση των νεολιθικών κανό από το Λα Μαρμότα αποκαλύπτει ότι είναι τα αρχαιότερα στη Μεσόγειο, μια ανακάλυψη που προσφέρει πολύτιμες πληροφορίες για τη νεολιθική ναυσιπλοΐα» γράφουν οι ερευνητές στη μελέτη που δημοσιεύεται στην ανοιχτή επιθεώρηση PLoS ONE.
Το μακρόστενο σχήμα της βάρκας διακρίνεται διαγώνια στην εικόνα από την υποβρύχια ανασκαφή (Gibaja JF et al. / PLoS ONE 2024)
Τα κανό ήταν κατασκευασμένα από κορμούς τεσσάρων διαφορετικών δέντρων και έφεραν εγκάρσιες δοκούς στήριξης. Κοντά σε ένα από αυτά βρέθηκαν τρία ξύλινα αντικείμενα σε σχήμα «Τ», πάνω στα οποία υπήρχαν τρύπες στις οποίες πιθανώς δένονταν πανιά.
Παρόλο που βρέθηκαν στις όχθες λίμνης, οι προϊστορικές βάρκες εκτιμάται ότι ήταν αξιόπλοες και στην ανοιχτή θάλασσα, δεδομένου ότι στον οικισμό έχουν βρεθεί λίθινα εργαλεία που δείχνουν να προέρχονται από γειτονικά νησιά.
Όπως γράφουν οι ερευνητές, «η μελέτη αποκαλύπτει την εντυπωσιακή τεχνολογική πρόοδο πρώιμων γεωργικών και ποιμενικών κοινοτήτων, αναδεικνύοντας τις ικανότητές τους στην κατεργασία του ξύλου και την κατασκευή περίπλοκων σκαφών».
