Αν οι ΗΠΑ έχουν ή είχαν στοιχεία για την τρομοκρατική επίθεση στο Crocus City Hall τότε θα έπρεπε να τα παραδώσουν στη Ρωσία, δήλωσε η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, Μαρία Ζαχάροβα. Και όμως, κάποτε, ΗΠΑ και Ρωσία συνεργάζονταν άριστα στον πόλεμο εναντίον την τρομοκρατίας.
Τον Σεπτέμβριο του 2001, αμέσως μετά την τρομοκρατική επίθεση στου Διδύμους Πύργους, ο τότε πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν είχε ανακοινώσει ένα εξαιρετικά γαλαντόμο σχέδιο πέντε σημείων για την υποστήριξη του αμερικανικού πολέμου κατά της τρομοκρατίας.
Δεσμεύτηκε ότι η ρωσική κυβέρνησή του θα μοιραστεί πληροφορίες με τους Αμερικανούς, θα ανοίξει τον ρωσικό εναέριο χώρο για πτήσεις που παρέχουν ανθρωπιστική βοήθεια, θα συνεργαστεί με τους συμμάχους της Ρωσίας στην Κεντρική Ασία για να διευκολύνουν τις αμερικανικές πτήσεις, θα συμμετείχαν σε διεθνείς προσπάθειες έρευνας και διάσωσης και θα αύξαναν την άμεση βοήθεια -ανθρωπιστική και στρατιωτική- προς τη Βόρεια Συμμαχία.
Ο ίδιος ο πρώην Αμερικανός πρέσβης στη Ρωσία Μάικλ ΜακΦόλ είχε σχολιάσει πως «το φιλοαμερικανικό σχέδιο του Πούτιν δεν ήταν απλώς τακτικό. Οι πολιτικές υποστήριξης του Πούτιν, συμπεριλαμβανομένης της συμφωνίας του για αμερικανική στρατιωτική παρουσία στην Κεντρική Ασία, αντιπροσώπευαν μια σημαντική αλλαγή στη ρωσική εξωτερική πολιτική» .
Πράγματι, το φθινόπωρο του 2001, η Ρωσία μοιράστηκε πληροφορίες με τις ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένων δεδομένων που βοήθησαν τις αμερικανικές δυνάμεις να βρουν το δρόμο τους γύρω από την Καμπούλ και υλικοτεχνικές πληροφορίες για την τοπογραφία και τα σπήλαια του Αφγανιστάν.
Οι ίδιοι οι Αμερικανοί αξιωματούχοι είχαν παραδεχτεί ότι οι πληροφορίες είχαν συμβάλει στην αρχική επιτυχία της Επιχείρησης Διαρκής Ελευθερία (Operation Enduring Freedom) και στην καταστροφή των Ταλιμπάν.
Ωστόσο, οι ΗΠΑ φαίνεται να μην ανταπέδωσαν τη ρωσική βοήθεια υιοθετώντας μια επιθετική ατζέντα που επικρίθηκε ακόμα και από κορυφαίους Αμερικανούς αξιωματούχους και αναλυτές.
Η μονομερής αποχώρηση της Ουάσιγκτον από τη Συνθήκη κατά των βαλλιστικών πυραύλων, η εισβολή στο Ιράκ, η «Ατζέντα Ελευθερίας» του Μπους και η υποστήριξη των ΗΠΑ για «έγχρωμες επαναστάσεις» στην Ευρασία και η διεύρυνση του ΝΑΤΟ στα κράτη της Βαλτικής έδειξαν ότι στην αμερικανική ατζέντα δεν υπήρχε η προσέγγιση της Ρωσίας.
Τέλος εποχής – «Ο Πούτιν «έφαγε» τους Ρώσους πολίτες»
Έκτοτε λοιπόν, φαίνεται ότι οι δύο υπερδυνάμεις δεν μπορούν να συνεργαστούν ούτε στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας.
Τρεις ημέρες πριν από την επίθεση στη Ρωσία, ο Βλαντίμιρ Πούτιν, μιλώντας στο διοικητικό συμβούλιο της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Ασφαλείας της Ρωσίας (FSB), ο Πούτιν είχε υποστηρίξει ότι η Ουκρανία είχε μεταπηδήσει σε αυτό που αποκάλεσε «τρομοκρατικές τακτικές». Ωστόσο, μετά την τρομοκρατική επίθεση στη Μόσχα την Παρασκευή 22 Μαρτίου, οι ΗΠΑ απέκλεισαν το ενδεχόμενο να κρύβονταν πίσω από την επίθεση οι Ουκρανοί. Την ίδια στιγμή μάλιστα το Κίεβο έφτασε στο σημείο να κατηγορήσει τον ίδιο τον… Πούτιν για την επίθεση στην ίδια του τη χώρα.
«Η τρομοκρατική επίθεση στη Μόσχα είναι μια σχεδιασμένη και εσκεμμένη πρόκληση των ρωσικών ειδικών υπηρεσιών με εντολή του (Βλαντίμιρ) Πούτιν. Στόχος της είναι να δικαιολογήσει ακόμη πιο σκληρά πλήγματα κατά της Ουκρανίας και γενική επιστράτευση στη Ρωσία», δήλωσε η ουκρανική στρατιωτική υπηρεσία πληροφοριών GUR.
Μπορεί ο Βλαντιμίρ Πούτιν να μην είναι διάσημος για τις δημοκρατικές τους πολιτικές πρακτικές, αλλά σίγουρα ο ουκρανικός ισχυρισμός είναι το λιγότερο παράλογος. Θα τα ήταν αδύνατον οι ρωσικές υπηρεσίες να σχεδίαζαν τέτοια επίθεση εναντίον εκατοντάδων Ρώσων πολιτικών. Ακόμα και οι ΗΠΑ, όχι μόνο δεν τόλμησαν να ισχυριστούν κάτι ανάλογο, αλλά μάλιστα είχαν προειδοποιήσει για επίθεση, όπως λένε.
Είχαν προειδοποιήσει πράγματι οι Αμερικανοί;
Οι Αμερικανοί προκάλεσαν ερωτηματικά στους Ρώσους όχι μόνο για το γεγονός που αμέσως απέκλεισαν το γεγονός να ευθύνονται οι Ουκρανοί, αλλά επειδή ισχυρίστηκαν ότι είχαν προειδοποιήσει τη Ρωσία για πιθανές τρομοκρατικές επιθέσεις.
Αμερικανοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι οι ΗΠΑ είχαν προειδοποιήσει τη Ρωσία τις τελευταίες εβδομάδες για την πιθανότητα επίθεσης.
«Νωρίτερα αυτό το μήνα, η κυβέρνηση των ΗΠΑ είχε πληροφορίες για μια προγραμματισμένη τρομοκρατική επίθεση στη Μόσχα – που ενδεχομένως στόχευε μεγάλες συγκεντρώσεις, για να περιλαμβάνει συναυλίες – κάτι που ώθησε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ να εκδώσει δημόσια συμβουλευτική στους Αμερικανούς στη Ρωσία», δήλωσε η Αντριέν Γουάτσον, εκπρόσωπος της Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου.
«Η κυβέρνηση των ΗΠΑ μοιράστηκε επίσης αυτές τις πληροφορίες με τις ρωσικές αρχές σύμφωνα με τη μακροχρόνια πολιτική της για το «καθήκον προειδοποίησης».
Βέβαια, ο Πούτιν μίλησε ευθέως για «προκλητικές δηλώσεις» από τη Δύση για πιθανές επιθέσεις εντός της Ρωσίας, λέγοντας μάλιστα, ότι οι προειδοποιήσεις «μοιάζουν με ξεκάθαρο εκβιασμό και πρόθεση εκφοβισμού και αποσταθεροποίησης της κοινωνίας μας».
Αυτό υποδηλώνει ότι η δυσπιστία μεταξύ των ΗΠΑ και της Ρωσίας σήμαινε ότι η Μόσχα μπορεί να μην ήθελε να ακούσει και αντίθετα είδε τις προειδοποιήσεις ως μέρος μιας προσπάθειας απειλής της Ρωσίας, που συνδέεται με τη σύγκρουση στην Ουκρανία.
Αν οι πληροφορίες ήταν αξιόπιστες, αλλά δεν αξιοποιήθηκαν από τους Ρώσους -όπως συνέβη πιθανότητα και στη περίπτωση των Ισραηλινών υπηρεσιών την 7η Οκτωβρίου- τότε οι ρωσικές αρχές να φέρουν εγκληματικές ευθύνες.
Ωστόσο, σύμφωνα με το BBC, δεν είναι γνωστή ακόμη η φύση των πληροφοριών που κατείχαν ή διέδωσαν οι ΗΠΑ ή πόσο σαφείς ήταν.
Πάντως με ένα τέτοιας έκτασης τρομοκρατικό χτύπημα στη καρδιά της Ρωσίας, φαίνεται ότι η συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών στον αντιτρομοκρατικό τομέα να μην έχει καμία σχέση με ότι συνέβαινε πριν δύο δεκαετίες.
