Στους μύθους της Αρχαίας Ελλάδας συναντάμε τις Αμαζόνες, τις θρυλικές και τρομερές γυναίκες πολεμίστριες που ζούσαν στην άκρη του γνωστού κόσμου.

Ο Ηρακλής χρειάστηκε να αποκτήσει τη ζώνη της Αμαζόνας βασίλισσας Ιππολύτης, σε έναν από τους 12 άθλους του και ο Αχιλλέας σκότωσε μια άλλη βασίλισσα, την Πενθεσίλεια, και την ερωτεύτηκε, καθώς το όμορφο πρόσωπό της ξεπρόβαλε από το κράνος της.

Τα κατορθώματα αυτής της νομαδικής φυλής που αποτελούνταν από γυναίκες πολεμίστριες και κυνηγούς, που ίππευαν κρατώντας τόξα, έχουν από καιρό περιβληθεί από μύθους, αλλά οι αρχαιολόγοι ανακαλύπτουν όλο και περισσότερες αποδείξεις που δείχνουν ότι υπήρξαν στην πραγματικότητα.

Συγκεκριμένα ανασκαφές σε τάφους μέσα σε μια νεκρόπολη της Εποχής του Χαλκού στο Ναχτσεβάν του Αζερμπαϊτζάν αποκάλυψαν ότι γυναίκες είχαν ταφεί με όπλα, όπως βέλη που ήταν αιχμηρά σαν ξυράφια, ένα χάλκινο στιλέτο και ένα ρόπαλο, καθώς και κοσμήματα.

Οι αρχαιολόγοι κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι θα μπορούσαν να είναι γυναίκες Αμαζόνες που έζησαν πριν από 4.000 χρόνια. Αυτές οι φοβερές γυναίκες πολεμίστριες φημίζονταν για την κοινωνία τους χωρίς άντρες και την ανδρεία τους στο πεδίο της μάχης αλλά ιδιαίτερα για την επιδεξιότητά τους στον χειρισμό του τόξου.

«Δείχνει ότι υπάρχει αλήθεια πίσω από τους μύθους και τους θρύλους της αρχαίας Ελλάδας», δήλωσε σχετικά με τα ευρήματα η ιστορικός Μπέτανι Χιουζ στη στήλη Observer του Guardian.

Σύμφωνα με τη Χιουζ, τα στοιχεία αυτά είναι ακόμη πιο σημαντικά όταν συνδέονται με προηγούμενα ευρήματα. Το 2019, βρέθηκαν στη Ρωσία τα λείψανα τεσσάρων γυναικών πολεμιστριών θαμμένων με βέλη και δόρατα, ενώ το 2017, Αρμένιοι αρχαιολόγοι έφεραν στο φως τα λείψανα μιας γυναίκας που φαινόταν να έχει πεθάνει από τραύματα μάχης, καθώς ένα βέλος ήταν θαμμένο στο πόδι της. Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, βρέθηκαν τα λείψανα μιας γυναίκας θαμμένης με στιλέτο κοντά στα σύνορα με το Καζακστάν.

Άγαλμα Αμαζόνας στη Σαμψούντα

«Ένας πολιτισμός δεν αποτελείται από έναν μόνο τάφο. Αν μιλάμε για έναν πολιτισμό που διασχίζει τον Καύκασο και τη Στέπα, κάτι που αναφέρεται σε όλους τους αρχαίους, προφανώς χρειάζεσαι και άλλα λείψανα», προσέθεσε η Χιουζ.

Ορισμένοι από τους σκελετούς αποκαλύπτουν ότι οι γυναίκες χρησιμοποιούσαν εκτενώς τόξα και βέλη, παρατήρησε η Χιουζ: «Τα δάχτυλά τους είναι παραμορφωμένα επειδή χρησιμοποιούσαν τόσο πολύ βέλη. Οι αλλαγές στις αρθρώσεις των δακτύλων δεν θα συνέβαιναν μόνο από το κυνήγι. Πρόκειται για κάποια διαρκή, μεγάλη εξάσκηση. Αυτό που είναι πολύ συναρπαστικό είναι ότι πολλά από τα οστικά στοιχεία δείχνουν επίσης σαφείς ενδείξεις για παρατεταμένο χρόνο στη σέλα. Οι λεκάνες των γυναικών είναι βασικά ανοιχτές επειδή ιππεύουν άλογα. Τα οστά τους είναι απλά διαμορφωμένα από τον τρόπο ζωής τους».

Σημείωσε ότι τα κοσμήματα που εντοπίστηκαν περιλαμβάνουν περιδέραια από κορνεόλη: «Ο κορνεόλιθος είναι μια ημιπολύτιμη πέτρα. Το βλέπετε συχνά όταν οι άνθρωποι είναι αρχιερείς ή θεές. Έτσι είναι ένα σημάδι γυναικών με κύρος – όπως και οι κεφαλές των καλαμιών».

Νέο ντοκιμαντέρ

Τα ευρήματα θα αποκαλυφθούν σε μια νέα σειρά του Channel 4 τον Απρίλιο, με τίτλο «Οι θησαυροί του κόσμου της της Μπέτανι Χιουζ (Bettany Hughes’ Treasures of the World). Ένα από τα επεισόδια, «Δρόμοι του Μεταξιού και ο Καύκασος», επικεντρώνεται σε ένα μέρος του κόσμου που υπήρξε μάρτυρας της ροής και της εναλλαγής των πολιτισμών για αιώνες, όπου οι εμπορικοί δρόμοι ένωσαν τις ηπείρους της Ασίας και της Ευρώπης.

Στο ντοκιμαντέρ αναφέρεται στα ευρήματα για τις Αμαζόνες: «Σιγά-σιγά παίρνουμε αυτά τα λαμπρά στοιχεία που βγαίνουν από το έδαφος. Αυτός είναι συχνά ο τρόπος, με τις πραγματικά καλύτερες ιστορίες».

Ακόμα η Χιουζ επισκέπτεται το ορεινό χωριό Khinalig στον Μεγάλο Καύκασο, το ψηλότερο κατοικημένο μέρος της Ευρώπης. Είναι τόσο απομακρυσμένο που «μοιάζει σαν να έχει χαθεί στο χρόνο», σημειώνοντας ότι η τοπική γλώσσα που ομιλείται στο συγκεκριμένο χωριό, δεν συναντάται πουθενά αλλού στον κόσμο.

Υπάρχει οικισμός στο χωριό από την Εποχή του Χαλκού και ορισμένοι από τους 2.000 κατοίκους της υποστηρίζουν ότι, στην αρχαιότητα, οι γυναίκες τους μεταμφιέζονταν σε άνδρες με μαντήλια – ιστορίες που μεταφέρονται από γενιά σε γενιά.

Μαζί τους ανέδειξε αρχαίες ιστορίες για τις Αμαζόνες: «Είπαν ότι ‘όλες οι γιαγιάδες μας πολεμούσαν. Οι άντρες έλειπαν όλοι με τα κοπάδια. Οι γυναίκες πάντα κάλυπταν το πρόσωπό τους για να πολεμήσουν’, κάτι που ακριβώς έλεγαν οι αρχαίες πηγές, ώστε οι άνθρωποι να μην ξέρουν αν ήταν γυναίκες ή άνδρες».