Επιστρέφουν οι Ευρωπαίοι στις κινηματογραφικές αίθουσες; Η απάντηση είναι θετική, καθώς τα εισιτήρια αυξήθηκαν κατά 18% μέσα στο 2023, σύμφωνα με τα αποτελέσματα που έδωσε στη δημοσιότητα το Ευρωπαϊκό Οπτικοακουστικό Παρατηρητήριο, αν και, όπως επισημαίνεται, υπάρχει ακόμη απόσταση που πρέπει να καλυφθεί έως ότου αγγίξουμε τα προ πανδημίας ποσοστά.
Σε απόλυτους αριθμούς το Ευρωπαϊκό Οπτικοακουστικό Παρατηρητήριο εκτιμά ότι κόπηκαν περίπου 859 εκατ. εισιτήρια στα κράτη – μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης με εξαίρεση το Αζερμπαϊτζάν, με την αύξηση του 18,1% συγκριτικά με το 2022 να μεταφράζεται σε 131,8 εκατ. εισιτήρια επιπλέον. Τα στοιχεία αυτά, αν και είναι ενθαρρυντικά, εξακολουθούν να υπολείπονται του μέσου όρου προ της πανδημίας των 1,11 δισεκατομμυρίων εισιτηρίων ετησίως, όπως καταγράφηκαν την περίοδο 2017-2019, γεγονός που σημαίνει πως τα εισιτήρια είναι κατά 22,9% λιγότερα από την προ πανδημίας εποχή.
Περισσότερη αισιοδοξία προκύπτει από τα στοιχεία που αφορούν τον στενότερο πυρήνα των χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης και της Βρετανίας, καθώς τα εισιτήρια που κόπηκαν εντός του 2023 ήταν 784,7 εκατ., κατά 128,9 εκατ. περισσότερα από το προηγούμενο έτος, που αντιστοιχεί σε αύξηση της τάξης του 19,7%. Και σε αυτή την περίπτωση, ωστόσο, ο αριθμός των εισιτηρίων είναι μειωμένος κατά 20,1% σε σύγκριση με τον πριν από την πανδημία μέσο όρο.
Το 2023, η ανάπτυξη του κινηματογραφικού τομέα κλονίστηκε από τις απεργίες στην αντίστοιχη αμερικανική βιομηχανία, λόγω των καθυστερήσεων στην παραγωγή και την κυκλοφορία ταινιών, αλλά και τις χαμένες ευκαιρίες μάρκετινγκ. Οι ζημιές αναμένεται να επηρεάσουν και το 2024, θέτοντας περαιτέρω εμπόδια στην ανάπτυξη της βιομηχανίας του κινηματογράφου.
Σε απόλυτους αριθμούς οι Γάλλοι διατήρησαν τη θέση των «πρωταθλητών σινεφίλ», καθώς στη Γαλλία κόπηκαν τα περισσότερα κινηματογραφικά εισιτήρια στην Ευρώπη (180,8 εκατ.). Στη δεύτερη θέση βρίσκεται η Βρετανία με 123,6 εκατομμύρια, στην τρίτη η Γερμανία με 95,7 εκατ. εισιτήρια και ακολουθεί η Ισπανία με 76,2 εκατ.
Η αύξηση στην Ελλάδα
Η Ελλάδα βρίσκεται στις χώρες όπου καταγράφηκε αξιοσημείωτη αύξηση της προσέλευσης των θεατών. Το 2023 κόπηκαν στη χώρα μας 7,4 εκατ. εισιτήρια, αυξημένα κατά 34,8% συγκριτικά με τα 5,5 εκατ. εισιτήρια του 2022. Αν και επίσημα στοιχεία από τον τζίρο του 2023 δεν υπάρχουν, εκτιμάται στα περίπου 52,1 εκατ. ευρώ. Το ποσοστό δε «επιστροφής στην κανονικότητα», το οποίο προκύπτει από τη διαίρεση των εισιτηρίων του 2023 με τον μέσο όρο της διετίας 2017-2019, ανέρχεται στο 76,3%, με το αντίστοιχο συνολικό ποσοστό των 27 χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης να είναι 81,9%.
Χώρες με επίσης σημαντική αύξηση της επιστροφής του κοινού στις αίθουσες είναι η Ουκρανία (+60,1%), η Ιταλία (+59,3%) και η Αλβανία (+42,0%).
Εντυπωσιακά είναι τα δεδομένα από τη Γεωργία και τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη, καθώς είναι οι μοναδικές ευρωπαϊκές χώρες που ξεπέρασαν τα επίπεδα προσέλευσης στις κινηματογραφικές αίθουσες πριν από την πανδημία το 2023, κατά 17,2% και 13,3% αντίστοιχα. Αντίθετα, η Τουρκία (-56,3%), η Ουκρανία (-50,1%) και η Σουηδία (-31,5%) ξεχωρίζουν ως οι μοναδικές χώρες των οποίων τα ποσοστά εξακολουθούν να υστερούν περισσότερο από 30% σε σχέση με τους μέσους όρους της περιόδου 2017-2019. Η γείτονα μάλιστα ήταν μαζί με την Τσεχία οι δύο χώρες – στο σύνολο των 34 που περιλαμβάνονται στην ευρωπαϊκή έκθεση – οι οποίες παρουσίασαν πτώση εισιτηρίων εντός του 2023 κατά 17,9% και 1,2% αντιστοίχως.
Οι μεγάλες επιτυχίες
Από τα πρώτα στοιχεία δε, αν και διευκρινίζεται πως είναι νωρίς για την εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων, εκτιμάται πως οι αμερικανικές παραγωγές όπως οι «Barbie», «Οπενχάιμερ» και «Super Mario Bros, η ταινία» κυριάρχησαν στο ευρωπαϊκό box office.
Στην Τουρκία και τη Γαλλία, όπως και το 2022, τα περισσότερα εισιτήρια έκοψαν οι εγχώριες παραγωγές με ποσοστό 46,3% και 39,8% αντιστοίχως. Στην τρίτη θέση εμφανίζεται η Βρετανία με ποσοστό 37%. Στη συγκεκριμένη περίπτωση περιλαμβάνονται και εισερχόμενες παραγωγές που υποστηρίζονται από στούντιο που πληρούν τις προϋποθέσεις ως βρετανικές. Οι ανεξάρτητες ταινίες της χώρας αντιπροσωπεύουν το 4% των εσόδων του box office. Ακολουθούν η Αλβανία με 31,2%, η Νορβηγία με 26,9% και η Ιταλία με 25,9%. Αντίθετα, τα χαμηλότερα ποσοστά εισιτηρίων για εγχώριες παραγωγές παρατηρήθηκαν στην Ιρλανδία (2,8%), την Πορτογαλία (2,1%), τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη (2,0%) και το Μαυροβούνιο (0,5%).