To πλάνο προς ένα κοινό ευρωπαϊκό πτυχίο, το οποίο θα μπορούν να αποκτούν οι φοιτητές από ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα που συνεργάζονται σε εθελοντική βάση, παρουσίασε χθες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Πρόκειται για ενός νέου τύπου πτυχίο σε επίπεδο bachelor, master αλλά και διδακτορικού τίτλου, το οποίο θα απονέμεται από κοινού από μια ομάδα πανεπιστημίων σε όλη την Ευρώπη και θα αναγνωρίζεται αυτόματα παντού στην Ευρωπαϊκή Ενωση, με βάση ένα κοινό σύνολο κριτηρίων που έχουν συμφωνηθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Περισσότερες ευκαιρίες για τους φοιτητές
Ενα τέτοιο πτυχίο, όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση της Κομισιόν, θα μειώνει τη γραφειοκρατία και θα επιτρέπει στα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης από διάφορες χώρες να συνεργάζονται απρόσκοπτα σε διασυνοριακό επίπεδο και να καταρτίζουν κοινά προγράμματα. Τα οφέλη για τους φοιτητές, όπως περιγράφονται, περιλαμβάνουν περισσότερες ευκαιρίες για σπουδές σε πανεπιστήμια σε διαφορετικές χώρες της ΕΕ και αποφοίτηση με ένα παγκοσμίως αναγνωρισμένο δίπλωμα αλλά και πρόσβαση σε καινοτόμες, διεπιστημονικές ευκαιρίες μάθησης σε όλα τα campuses για την απόκτηση των μελλοντικών δεξιοτήτων που χρειάζεται η Ευρώπη. Παράλληλα, θα διευκολύνονται οι εργοδότες να προσλαμβάνουν πτυχιούχους υψηλής ειδίκευσης που είναι έτοιμοι να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις ενός ταχέως μεταβαλλόμενου κόσμου.
Από την πλευρά του, ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Μαργαρίτης Σχοινάς δήλωσε σχετικά: «Η εκπαίδευση αποτελεί βασικό δομικό στοιχείο του ευρωπαϊκού τρόπου ζωής μας και υπόσχεση προς τις νεότερες γενιές μας. Τα πανεπιστήμιά μας παρέχουν στους αποφοίτους στρατηγικές δεξιότητες για το μέλλον τους και χρησιμεύουν ως φάροι ενός ευρωπαϊκού σήματος ακαδημαϊκής αριστείας. Η απόκτηση ευρωπαϊκού πτυχίου αποτελεί το επόμενο βήμα και θα δώσει τη δυνατότητα στα πανεπιστήμιά μας να συνεργαστούν, προς όφελος των φοιτητών, των εκπαιδευτικών, των εργοδοτών και της ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης».
Δύο διαδρομές
Με δεδομένη την ποικιλομορφία των ευρωπαϊκών συστημάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σε όλη την Ευρώπη, η Επιτροπή προτείνει δυο διαδρομές για μια σταδιακή προσέγγιση των κρατών-μελών προς το ευρωπαϊκό πτυχίο:
Προπαρασκευαστικό ευρωπαϊκό σήμα: Αυτό θα δοθεί σε προγράμματα κοινών πτυχίων που πληρούν τα προτεινόμενα ευρωπαϊκά κριτήρια. Οι φοιτητές θα παίρνουν πιστοποιητικό ευρωπαϊκού πτυχίου μαζί με το πτυχίο που θα λάβουν από το εκπαιδευτικό ίδρυμα στο οποίο φοίτησαν.
Ενα κοινό ευρωπαϊκό πτυχίο, το οποίο θα βασίζεται στα κοινά κριτήρια και στην εθνική νομοθεσία των κρατών-μελών. Θα απονέμεται είτε από κοινού από διάφορα πανεπιστήμια διαφορετικών κρατών-μελών είτε, ενδεχομένως, από κάποιο ευρωπαϊκό νομικό πρόσωπο που έχει συσταθεί από τα ενδιαφερόμενα πανεπιστήμια. Οι φοιτητές θα παίρνουν ευρωπαϊκό πτυχίο που θα αναγνωρίζεται αυτόματα.
Από την πλευρά της, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα διευκολύνει και θα στηρίξει τα κράτη-μέλη στις εργασίες για την απόκτηση ευρωπαϊκού πτυχίου μέσω μιας σειράς συγκεκριμένων δράσεων, ανάμεσα στις οποίες και ένα εργαστήριο πολιτικής για τα ευρωπαϊκά πτυχία που θα υποστηριχθεί από το πρόγραμμα Erasmus+ και το οποίο θα συσταθεί το 2025, με στόχο τη συμμετοχή των κρατών-μελών και της κοινότητας της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην ανάπτυξη κατευθυντήριων γραμμών για την απόκτηση ευρωπαϊκού πτυχίου. Μέσα στο 2025, μάλιστα, η Επιτροπή σχεδιάζει να δρομολογήσει «σχέδια για την πορεία των ευρωπαϊκών πτυχίων» για την παροχή οικονομικών κινήτρων στα κράτη-μέλη, μαζί με τους οργανισμούς διαπίστευσης και διασφάλισης της ποιότητας, τα πανεπιστήμια, τους φοιτητές, τους οικονομικούς και κοινωνικούς εταίρους ώστε να συμμετάσχουν στην πορεία προς το ευρωπαϊκό πτυχίο.
Παρελθόν και μέλλον
Τον Σεπτέμβριο του 2020 η ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με την υλοποίηση του Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης μέχρι το 2025 προσδιόριζε την ανάγκη να διευκολυνθεί η υλοποίηση προγραμμάτων κοινών πτυχίων για συμμαχίες τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Εγκρίθηκε το επόμενο έτος από το Συμβούλιο.
Κατά τους προσεχείς μήνες η δέσμη θα συζητηθεί με το Συμβούλιο της ΕΕ και τα βασικά ενδιαφερόμενα μέρη στον τομέα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Η Επιτροπή καλεί το Συμβούλιο, τα κράτη-μέλη, τα πανεπιστήμια, τους φοιτητές και τους οικονομικούς και κοινωνικούς εταίρους να εργαστούν από κοινού για την υλοποίηση του ευρωπαϊκού πτυχίου.