Αναζήτηση
Το ξημέρωμα της 17ης Απριλίου 1961, ο φρέσκος Πρόεδρος των ΗΠΑ Τζον Κένεντι χρειαζόταν καλές συμβουλές, για να αποφύγει έναν πυρηνικό πόλεμο με την ΕΣΣΔ. Κοντά του είχε ίσως τον πλέον ακατάλληλο άνθρωπο, που πρότεινε να πατήσει τη «σκανδάλη». 60 χρόνια μετά, γεράκια στις ΗΠΑ ανέστησαν τον ναύαρχο Άρλη Μπερκ.
Τη νύχτα της 16ης Απριλίου, κουβανικές δυνάμεις –οργανωμένες και καθοδηγούμενες από τις ΗΠΑ- αποβιβάστηκαν στην παραλία Πλάγια Χιρόν στον Κόλπο των Χοίρων για να ανατρέψουν τον Κουβανό ηγέτη Φιντέλ Κάστρο, ο οποίος όμως απολάμβανε και της σοβιετικής πυρηνικής προστασίας. Η επιχείρηση κατέληξε σε φιάσκο.
Τότε στο Οβάλ γραφείο βρισκόταν και ο ναύαρχος Μπερκ ο οποίος χτύπησε το χέρι στο τραπέζι και πρότεινε να επέμβουν οι ΗΠΑ στρατιωτικά. «Επιτρέψτε μου να πάρω δύο τζετ και να καταρρίψω το εχθρικό αεροσκάφος», προέτρεψε. Αλλά ο Κένεντι είπε «Όχι», υπενθυμίζοντάς τους ότι έχει πει επανειλημμένως, ότι δεν θα δεσμεύσει τις δυνάμεις των ΗΠΑ να πολεμήσουν.
Ο ναύαρχος Μπερκ (στο μέσο) παρακολουθεί την πτήση του Mercury-Redstone 3 με τον Πρόεδρο Κένεντι, τον Αντιπρόεδρο Τζόνσον, την Τζάκι Κένεντι και τον Άρθουρ Σλέζιντζερ στο Γραφείο του Προέδρου του Λευκού Οίκου, 5 Μαΐου 1961 (Wikipedia)
Ο ναύαρχος τράβηξε ακόμα περισσότερο το σχοινί λέγοντας να στείλουμε ένα αντιτορπιλικό. Τότε ο Κένεντι εκρήγνυται: «Μπερκ! Δεν θέλω οι ΗΠΑ να αναμιχτούν σε αυτό». Τότε ο ναύαρχος λούφαξε, σημειώνοντας μόνο «Αν ληφθούν όλα υπόψιν, έχουμε εμπλακεί».
Ο Μπερκ ήταν μια προσωπικότητα που πίστευε ότι σε έναν πυρηνικό πόλεμο θα καταστραφεί μόνο η ΕΣΣΔ.
Δεν αντιλαμβανόταν ότι η αποστολή αμερικανικού στρατού θα προκαλούσε την σοβιετική απάντηση, πράγμα που ο Κένεντι διέβλεπε, κάνοντας ορθές κινήσεις.
«Δεν επιμείναμε να ξέρουμε. . . δεν ήμασταν αρκετά σκληροί» θα έλεγε αργότερα ο Μπερκ. «Το μεγάλο μας λάθος ήταν να στεκόμαστε με δέος απέναντι στην Προεδρία αντί να χτυπάμε το τραπέζι και να απαιτούμε και να είμαστε πραγματικά σκληροί, δεν ήμασταν. Καταθέσαμε την υπόθεσή μας και μετά σιωπήσαμε και αυτό ήταν λάθος».
Κάντο όπως ο Μπερκ
Ο ναύαρχος απεβίωσε το 1996, αλλά την «τόλμη» που επέδειξε απέναντι στον Τζον Κένεντι, διακινδυνεύοντας έναν πυρηνικό πόλεμο, την ανακαλούν στις ΗΠΑ δεξαμενές σκέψης που απαιτούν τάχιστα να γιγαντωθεί ο αμερικανικός στόλος στον πλανήτη.
Ο δρ. Στήβεν Γουίλς, ειδικός στη ναυτική στρατηγική και στέλεχος του Κέντρου Ναυτικής Στρατηγικής «Center for Maritime Strategy» προτρέπει τους Αμερικανούς αξιωματικούς σήμερα να χτυπήσουν όπως ο Μπερκ και να ζητήσουν νέα πολέμικά πλοία ενόψει της ρωσικής, κινεζικής, βορειοκρεατικής και… «βαρβαρικής» απειλής των Χούθι και της Υεμένης.
«Καθώς το Πολεμικό Ναυτικό αγωνίζεται με έναν προϋπολογισμό που προβλέπει μόνο 287 πλοία και αντιμετωπίζει ένα περιβάλλον όπου ένα ναυτικό 220 πλοίων δεν είναι αβάσιμος φόβος, είναι ίσως χρήσιμο να θυμόμαστε αυτούς τους σταυροφόρους του Ψυχρού Πολέμου για το Πολεμικό Ναυτικό» λέει ο εμπειρογνώμονας.
«Ίσως ήρθε πάλι η ώρα για ανώτερους αξιωματικούς του ναυτικού να «χτυπήσουν το τραπέζι» και να τα πουν όλα όταν πρόκειται για την κατάλληλη χρηματοδότηση των δυνατοτήτων και της ικανότητας του Πολεμικού Ναυτικού απέναντι σε δύο ισάξιους ανταγωνιστές με πυρηνικά όπλα, δύο περιφερειακούς αντιπάλους στο Ιράν και η Βόρεια Κορέα, και η διαρκής απειλή της τρομοκρατίας, για να μην πω τίποτα για τα σύγχρονα βαρβαρικά κράτη όπως οι Χούθι στην Υεμένη», τονίζει ο Γουίλς.
Λανθασμένος συναγερμός
Πόσο κοντά στην πραγματικότητα όμως είναι αυτά; Μήπως ο Αμερικανός ειδικός, παίζει με τη φωτιά όπως και το ίνδαλμά του ο Μπερκ;
Ωστόσο, μπορεί τα λόμπι και οι στρατιωτικοί εγκέφαλοι στις ΗΠΑ να υπερτονίζουν τον ρωσικό ή κινεζικό κίνδυνο. Αλλά αυτό δεν ισχύει σε καμία περίπτωση. Σύμφωνα με έκθεση του απόστρατου αξιωματικού στις αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες Bradford Dismukes στο Ναυτικό Κολέγιο των ΗΠΑ, ο «σκουριασμένος, συρρικνούμενος ρωσικός στόλος δεν αποτελεί σοβαρή απειλή για τις αμερικανικές και συμμαχικές νηοπομπές στον ανοιχτό ωκεανό», έγραψε ο Dismukes.
Υπενθυμίζεται ότι τη δεκαετία του 1980, δηλαδή περίοδος Ψυχρού Πολέμου, ο αντιναύαρχος Χανκ Μάστιν ενημέρωνε το Κογκρέσο ότι σε περίοδο ειρήνης 15 αεροπλανοφόρα ήταν καλά, και χρειάζονταν περισσότερα από 20 σε περίοδο πολέμου.
Οι ΗΠΑ σήμερα διαθέτουν 11 αεροπλανοφόρα, οι Κινέζοι 3 και οι Ρώσοι 1. Επίσης οι αμυντικοί προϋπολογισμοί Ρωσίας και Κίνας δεν μπορούν ούτε αθροισμένοι να αγγίξουν τον αμερικανικό. Παρ΄ όλα αυτά ο Γουίλς ζητάει από τους στρατηγούς να χτυπήσουν χέρι.
Δεν είναι τυχαίο που ο Γουίλς είναι στέλεχος μιας δεξαμενής σκέψης που τη χρηματοδοτούν αμυντικές βιομηχανίες στις ΗΠΑ.
Ο Dismukes λέει πως σε περίπτωση πολέμου, τα δυτικά ναυτικά δεν θα πρέπει να μπαίνουν στον κόπο να υπερασπιστούν αυτές τις νηοπομπές ενάντια σε πιθανές ενέδρες.
Κεντρικός στόχος του σοβιετικού ναυτικού επί εποχής Μπερκ δεν ήταν να επιτεθεί στην ανοιχτή θάλασσα του Βόρειου Ατλαντικού, αλλά να μείνει κοντά στη Σοβιετική Ένωση για να υπερασπιστεί τη μητέρα πατρίδα», εξήγησε ο Dismukes. Γι’ αυτό ο σοβιετικός στόλος δεν επένδυσε ποτέ σοβαρά, σε μεγάλα αεροπλανοφόρα.
Η έκθεση αναφέρει ότι αυτό δεν έχει αλλάξει στη μετασοβιετική εποχή. Ο ρωσικός στόλος διαθέτει μόνο ένα αναξιόπιστο και ανασφαλές αεροπλανοφόρο που αναπτύσσεται σπάνια, συν λίγα άλλα μεγάλα πολεμικά πλοία.
Ο Dismukes εντοπίζει το πρόβλημα που υπήρχε στη περίοδο του Ψυχρού Πολέμου όταν οι δυτικοί αναλυτές υπερεκτίμησαν την απειλή που αποτελούσε ο σοβιετικός στόλος.
