«Υπάρχει απώλεια αίματος και ψυχής. Κανένας από τους φίλους μου, που κάθεται γύρω από αυτό το τραπέζι, συμπεριλαμβανομένου εμένα, δεν μπορεί να ξεφύγει από την ευθύνη των εκλογικών αποτελεσμάτων. Είτε βλέπουμε τα λάθη μας και διορθωνόμαστε, είτε συνεχίζουμε να λιώνουμε σαν τον πάγο, αντιμέτωποι με τον ήλιο. Είκοσι δύο χρόνια δύσκολου αγώνα δεν πρέπει να πάνε χαμένα» συνόψισε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, κατά την έκτακτη συνεδρίαση του Κεντρικού Εκτελεστικού Συμβουλίου του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Αναπτυξης (ΑΚΡ), την Τρίτη. Είχε προηγηθεί ο απολογισμός της αποτυχίας του στις αυτοδιοικητικές εκλογές της Κυριακής, έπειτα από 19 επιτυχείς εκλογικές αναμετρήσεις. Μια ιστορική ήττα, την οποία ο τούρκος πρόεδρος φέρεται, κατά τη σύσκεψη, να απέδωσε στην αποχή από την κάλπη των ψηφοφόρων, που στις προεδρικές εκλογές, το 2023, τον επανεξέλεξαν. Είναι ενδεικτικά τα ρεπορτάζ που εμφανίζουν περισσότερο τον αριθμό των συμμετασχόντων στις κατά τόπους προεκλογικές ομιλίες του, από τις ψήφους που πήρε τελικά σε αυτούς το ΑΚΡ.
Η απόφαση που ελήφθη πάντως στη συνεδρίαση είναι να αξιολογηθεί επισταμένως το αποτέλεσμα στην Αμάσεια, την Κιουτάχεια και το Κιρίκαλε, όπου κυριάρχησε το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP).
«Φωτιά» στο προπύργιο των Κούρδων
Σε αντίθεση με τους χαμηλούς τόνους και το συγκαταβατικό κλίμα που επικράτησε στο Κεντρικό Εκτελεστικό Συμβούλιο, «φωτιά» πήρε η πόλη Βαν της Νοτιοανατολικής Τουρκίας, περιοχή όπου πληθυσμιακά υπερισχύουν οι Κούρδοι και παραδοσιακά εκλέγεται κουρδικής καταγωγής δήμαρχος, μετά την «πραξικοπηματική» απόφαση να ακυρωθεί η εκλογή ως δημάρχου του υποψηφίου του φιλοκουρδικού Κόμματος της Ισότητας των Λαών και της Δημοκρατίας (DEM), Αμντουλάχ Ζεϊντάν, που εξελέγη με 55,48%. Το δημαρχιακό αξίωμα ανατέθηκε στον ηττημένο υποψήφιο του ΑΚΡ, ο οποίος συγκέντρωσε ποσοστό 27,15%. Η εκλογική επιτροπή αμφισβήτησε τα πολιτικά δικαιώματα του Ζεϊντάν, λιγότερο από δύο 24ωρα πριν από τις εκλογές. Εκλεγμένος βουλευτής με το φιλοκουρδικό HDP, το 2015, ο εκλεγείς δήμαρχος στο Βαν είχε συλληφθεί το 2016 μαζί με άλλους βουλευτές του κόμματός του, με βάση τον νόμο περί τρομοκρατίας. Αφέθηκε ελεύθερος αρχές του 2022.
«Το AKP, το οποίο χρησιμοποίησε την κρατική εξουσία στις εκλογές για να εκλεγούν οι υποψήφιοί του, υπέστη μεγάλη ήττα παρά τις άνισες και άδικες συνθήκες που διαμορφώθηκαν. Ωστόσο, δεν μπόρεσε να “διαβάσει” σωστά τα αποτελέσματα των εκλογών. Εξακολουθεί να μην εγκαταλείπει την τακτική να καταφεύγει σε έκνομα τεχνάσματα. Ακόμα προσπαθεί να σφετεριστεί τη βούληση των ψηφοφόρων. Γιατί αυτό συνέβη στο Βαν και συνιστά ένα νέο αρνητικό ορόσημο στην πορεία αυτής της κυβέρνησης» υπογραμμίζει στα «ΝΕΑ» ο Φαρούκ Μπιλντιριτζί, σχολιαστής της τουρκικής ιστοσελίδας Τ24, λίγη ώρα προτού σημειωθεί μια πρωτοφανής υποχώρηση από την κυβέρνηση και το Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο (YSK) παρέμβει για να επιστρέψει τον δημαρχιακό θώκο στον νομίμως εκλεγμένο δήμαρχο του Βαν.
Η σκληρή καταστολή
«Ισως μετά την ήττα του ΑΚΡ η κυβέρνηση να ήθελε να εκπέμψει μέσω του Βαν το μήνυμα ότι θα συνεχίσει στη σκληρή γραμμή της καταστολής. Ομως, δεν είναι κάτι νέο» μας επισημαίνει ο δημοσιογράφος στην τουρκική έκδοσης της «Independent» Ντόρα Μεγκούτς.
«Φαίνεται ότι η κυβέρνηση ήθελε να προκαλέσει τους Κούρδους. Τελικά υποχωρεί» προσθέτει ο πολιτικός αναλυτής κι ακαδημαϊκός Ερκάν Σακά, την ώρα που παρότι επικρατούσε ένταση στο Βαν, στη γείτονα τα μάτια ήταν στραμμένα στις πρωτοβουλίες που σχεδιάζει να αναλάβει ο τούρκος πρόεδρος. Θα προκηρύξει πρόωρες εκλογές; Θα προβεί σε συνταγματική μεταρρύθμιση; Θα «παραιτήσει» υπουργούς και θα αναδιαρθρώσει την οικονομία; «Δεν υπάρχει άνθρωπος που να μπορεί να απαντήσει με ασφάλεια. Το τοπίο στην Τουρκία είναι ρευστό», μας απαντά διπλωματική πηγή, που θεωρεί ότι το AKP μέσω του Βαν «ήθελε να εκδικηθεί τους Κούρδους που έδωσαν την Κωνσταντινούπολη ξανά στο Ιμάμογλου».