Στη σειρά των ατελείωτων αποχαιρετισμών την Παρασκευή μάς είπε αντίο φεύγοντας από τη ζωή ένας από τους πιο ξεχωριστούς ανθρώπους στην ιστορία του ελληνικού ποδοσφαίρου, ο Μιχάλης Φωτίου. Αληθινός στρατιώτης του Ολυμπιακού ο Φωτίου υπηρέτησε τον σύλλογο από διάφορες θέσεις για δεκαετίες – συχνά και σε περιόδους δύσκολες. Ομως στην ιστορία του ελληνικού ποδοσφαίρου πέρασε κυρίως για μια άλλη του ιδιότητα: για το γεγονός ότι τη δεκαετία του ’70 υπήρξε ένας από τους πρώτους έλληνες ατζέντηδες. Εκανε μάλιστα αυτή τη δουλειά όταν τότε τους ανθρώπους που έφερναν παίκτες στην Ελλάδα δεν τους αποκαλούσαν έτσι.
Βαλίτσα
Στον Φωτίου όσοι θυμούνται τις δεκαετίες του ’70 και του ’80 χρωστάνε το ότι είδαν μερικούς από τους καλύτερους λατινοαμερικανούς ξένους που αγωνίστηκαν στην Ελλάδα: αυτός έφερε τον Λοσάντα, τον Βιέρα, τον Εσταβίλιο, τον Φούνες αργότερα πείθοντας τους κατά καιρούς προέδρους του Ολυμπιακού για την αξία τους. Ο Φωτίου ήταν ναυτικός πριν ασχοληθεί με το ποδόσφαιρο, γι’ αυτό και τον αποκαλούσαν και «καπετάνιο» ή «κάπτεν». Στα ταξίδια του στη Λατινική Αμερική όταν το καράβι έπιανε λιμάνι έτρεχε να δει παιχνίδια. Και επειδή αγαπούσε το ωραίο ποδόσφαιρο ξεχώριζε παίκτες που κατά τη γνώμη του θα μπορούσαν να σταθούν και στην Ελλάδα.
Ηταν επίσης ένας σπουδαίος αφηγητής ιστοριών που δεν μπορούσες ποτέ να καταλάβεις πόσο πραγματικές ήταν αφού διαδραματίζονταν σε χώρες όπως η Βραζιλία, η Χιλή, η Αργεντινή κ.λπ. Κάποτε μας έλεγε πως είχε δει τον Πελέ να κάνει ένα καταπληκτικό ματς τόσο σπουδαίο που όταν έχασε μια μεγάλη ευκαιρία ύστερα από μια σπουδαία ενέργεια ο κόσμος μπήκε στο γήπεδο κι απαίτησε από τον διαιτητή να δείξει σέντρα σαν ο παίκτης να είχε σκοράρει κι ας μην είχε συμβεί αυτό! Ηταν επίσης για καιρό στα 80’s μάνατζερ του Νίκου Αναστόπουλου και εκπρόσωπός του στη μεταγραφή του στην Ιταλία. «Μας έδωσαν δέκα εκατομμύρια σε μια βαλίτσα στο Αβελίνο. Οι τράπεζες ήταν κλειστές. Πιστεύαμε πως το βράδυ θα μπουν και θα μας τα πάρουν. Ολο το βράδυ είχαμε τη βαλίτσα στο ένα κρεβάτι και κάναμε εναλλάξ σκοπιές. Οποιος δεν κοιμόταν παρακολουθούσε πόρτες και παράθυρα» μου έχει πει.
Αντίο
Γελαστός, ετοιμόλογος, ποδοσφαιρόφιλος από αυτούς που αγαπούσαν τους παίκτες που έκαναν μεγάλες ενέργειες ο Φωτίου ήταν ωραίος τύπος και έτσι θα τον θυμάμαι. Εφυγε πλήρης ημερών. Κι άφησε πίσω του δεκάδες ιστορίες. Από αυτές που στις παρέες αγαπάμε ν’ ακούμε. Κι όσοι τον γνωρίσαμε έχουμε χρέος να συνεχίσουμε να τις λέμε.
Βαλβέρδε
Η σύμπτωση ήθελε το Σαββατοκύριακο αυτό να είναι πρωταγωνιστής και ένας άλλος που έχει περάσει από τον Ολυμπιακό: ο πρώην προπονητής του, Ερνέστο Βαλβέρδε. Ως προπονητής της Αθλέτικ Μπιλμπάο πανηγύρισε με τους ποδοσφαιριστές του και τους οπαδούς της ομάδας το 24ο Κύπελλο Ισπανίας. Το κέρδισε σε έναν τελικό στον οποίο η ομάδα του χρειάστηκε να επικρατήσει με 4-2 στα πέναλτι: η μαχητική Μαγιόρκα, έπειτα από μια ισοπαλία (1-1) στα 120 λεπτά που παίχτηκε ποδόσφαιρο στο Estadio de La Cartuja της Σεβίλλης, λύγισε μόνο στο τέλος. Η Μπιλμπάο χρειάστηκε να ισοφαρίσει, αφού η Μαγιόρκα του Χαβιέρ Αγκίρε προηγήθηκε με τον Ροντρίγκεθ στο 21′: το γκολ που έφερε το ματς στα ίσια το βρήκε στο 50′ ο Σανθέτ και ήταν πανέμορφο.
Η ομάδα του Βαλβέρδε ήταν καλύτερη στο μεγαλύτερο διάστημα του αγώνα, αλλά αυτό δεν είναι είδηση: οι ομάδες του Βαλβέρδε για να κερδίζουν πρέπει να είναι καλύτερες. Αυτός ήταν ο δεύτερος τίτλος του με την αγαπημένη του Αθλέτικ, έπειτα από το Σούπερ Καπ της σεζόν 2015-16. Αλλά ήταν ίσως ο τίτλος που ήθελε πιο πολύ. Πριν φύγει κάποτε από την Ελλάδα για να επιστρέψει στην Ισπανία μού είχε δώσει μια συνέντευξη για τη συνδρομητική τηλεόραση στην οποία δούλευα τότε. Μου είχε πει ότι έχει δύο όνειρα: να καθίσει στον πάγκο της Μπαρτσελόνα και να κερδίσει ένα πρωτάθλημα και να κατακτήσει ένα τρόπαιο με την Μπιλμπάο. Τα πέτυχε και τα δύο. Η επιτυχία δείχνει τη μεθοδικότητά του. Και είναι ανταμοιβή για το ήθος του.
Να τολμάς
Κάποτε ο Ολυμπιακός είχε κερδίσει με την καθοδήγησή του την ΑΕΚ με 6-0 στο Καραϊσκάκη. Στη συνέντευξη Τύπου είχε μιλήσει σαν ο Ολυμπιακός να μην είχε κερδίσει! Είχε πει π.χ. ότι η έκταση του σκορ ήταν αποτέλεσμα μιας απόλυτης σχεδόν αξιοποίησης των ευκαιριών – που και άλλες φορές υπήρξαν, αλλά χάθηκαν – κι ότι η διαφορά των ομάδων δεν ήταν τόσο μεγάλη. Είχε πει ότι το σκορ μπορεί μερικές φορές να είναι ένας παραμορφωτικός καθρέφτης και ότι μετρά το τι κάνεις και όχι πάντα το αποτέλεσμα.
Αυτή την ανάγκη να υπάρχει σωστή αποτίμηση, ώστε να αποφεύγονται υπερβολές, την είχε εξηγήσει και στους παίκτες του: «Στις νίκες και στις ήττες να τολμάς να κοιτάζεις την πραγματικότητα κατάματα» έλεγε πάντα. Λίγοι έχουν καταλάβει ότι είναι ίσως ο πιο μεγάλος σε αξία προπονητής που μας ήρθε ποτέ στην Ελλάδα. Βοήθησε και ότι για τις νίκες του έγιναν εισαγγελικές έρευνες: ας μην το ξεχνάμε. Ο άνθρωπος γύρισε την Ισπανία για να κατακτήσει τίτλους με την Μπαρτσελόνα και την Αθλέτικ Μπιλμπάο κι εδώ παραλίγο να τον κατηγορήσουν ως μέλος εγκληματικής οργάνωσης. Οι ίδιοι περίπου που βλέπουν τα όσα απίθανα γίνονται τώρα και δεν κάνουν τίποτα.
Δίκαιο
Μιλώντας για απίθανα και περιμένοντας τα ματς των playoffs διαβάζω μια ανακοίνωση του Παναιτωλικού για τα ματς των playouts: ζητά, και με το δίκιο του, τα εναπομείναντα να τα διευθύνουν ξένοι διαιτητές. Δεν ζητά τίποτα παράξενο: συνέβη και πέρυσι και πρόπερσι. Το τι είδαμε αυτό το Σαββατοκύριακο στα ματς αυτά στα οποία θα κριθεί ποιος μαζί με τον ΠΑΣ θα αποχαιρετίσει την κατηγορία απλά δεν περιγράφεται. Αλλά δεν πρέπει να τα λέμε αυτά γιατί μπορεί να θυμώσουν οι έλληνες διαιτητές και να κάνουν πάλι καμιά αποχή από το ποδόσφαιρο ζητώντας να μην τους γίνεται κριτική για όσα κάνουν και να δουν τον Πρωθυπουργό. Ενώ θα έπρεπε όλοι τους να είναι ευχαριστημένοι που δεν έχουν δει κανέναν εισαγγελέα. Οπως θα έπρεπε…