Ένας Βρετανός backpacker που περνά το δικό του «Εξπρές του Μεσονυχτίου» στο Σαν Πέδρο της Βολιβίας, στάθηκε αφορμή για να αναζητήσουμε τι συμβαίνει πίσω από τους τείχους της σκληρότερης αλλά και της πιο ασυνήθιστης φυλακής του κόσμου.
Εκεί, που επιβιώνεις μόνο αν έχεις λεφτά και είσαι τυχερός. Εκεί, που κουμάντο κάνουν οι κρατούμενοι επιβάλλοντας τις δικές τους ποινές σε εγκληματίες, όπως είναι οι βιαστές. Εκεί, που πολλοί από τους τροφίμους ζουν μαζί με τις συζύγους και τα παιδιά τους.
«Κοιμάται στο πάτωμα 50 ημέρες»
Ο John Henshaw, από το Atherton του Μάντσεστερ, ταξίδευε μέσω της Νότιας Αμερικής όταν φέρεται να μετέφερε μια «μικρή» ποσότητα κάνναβης στο διεθνές αεροδρόμιο Λα Παζ της Βολιβίας στις 9 Φεβρουαρίου.
Έπεσε στις φυλακές του Σαν Πέδρο με την κατηγορία της διακίνησης ναρκωτικών και πρέπει να περιμένει τη δίκη του.
Η πρώην σύζυγός του και η 15χρονη κόρη του δήλωσαν ότι δεν έχει πρόσβαση σε καθαρό νερό, καθαρά ρούχα, φαγητό ή ακόμη και σε ένα κελί. Ο John φέρεται να πρέπει να κοιμάται στο πάτωμα δίπλα σε άλλους 30 κρατούμενους και να μοιράζεται την τουαλέτα με 120 άτομα μέχρι να βρει τα χρήματα για ένα κρεβάτι.
Ο Τζον έχει ήδη περάσει 50 ημέρες στον λάκκο με τα φίδια – ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες, υποθέσεις όπως η δική του μπορεί να χρειαστούν έως και 90 ημέρες για να διεκπεραιωθούν προκειμένου να ληφθεί πλήρης απόφαση.
Ένας φίλος του John, ο Lewis Powell, κατάφερε να μιλήσει μαζί του για λίγο, όταν ο πρώτος κατάφερε να βρει ένα τηλέφωνο κάποια στιγμή.
Ο Lewis είπε: «Είναι ένα πολύ παράξενο είδος φυλακής. Είναι ένα κολαστήριο. Πληρώνεις για το προνόμιο να έχεις ένα κελί σε αυτή τη φρικτή φυλακή. Υπάρχει τεράστιος κίνδυνος για την ασφάλειά του».
«Μπορεί να πάρει χρήματα μόνο με το σταγονόμετρο από την πρεσβεία. Αν έχει πολλά χρήματα, απλά θα τον ληστέψουν» λέει.
Εκπρόσωπος της βρετανικής πρεσβείας στη Βολιβία επιβεβαίωσε ότι ο Τζον λάμβανε βοήθεια και ότι ήταν έγκλειστος στο Σαν Πέδρο.
Με δήμαρχο, καταστήματα και εστιατόρια
Αυτό που κάνει το Σαν Πέδρο τόσο ενδιαφέρον είναι οι συνθήκες στις οποίες ζουν περίπου 1500 από τους πιο σκληρούς εγκληματίες της Βολιβίας.
Η φυλακή περιλαμβάνει καταστήματα και εστιατόρια που διευθύνονται από κρατούμενους καθώς και γυναίκες και παιδιά που ζουν εθελοντικά με φυλακισμένα μέλη της οικογένειάς τους
Κατά την είσοδό τους στο San Pedro, οι κρατούμενοι πρέπει να αγοράσουν ένα κελί είτε από τον «δήμαρχο της φυλακής», αν θέλουν να κοιμηθούν σε κρεβάτι.
Μόλις συμφωνηθεί μια τιμή, η διαδικασία αγοράς είναι αρκετά τυπική, με κάθε ιδιοκτήτη κελιού να λαμβάνει έναν τίτλο ιδιοκτησίας και αντίγραφα να δίνονται στον τμηματάρχη του, ο οποίος επαληθεύει τη συναλλαγή με επίσημη σφραγίδα και υπογραφή του συμβολαίου.
Όπως και στην κανονική κοινωνία, όσο περισσότερα χρήματα έχουν οι κρατούμενοι, τόσο καλύτερη είναι η κατάσταση διαβίωσής τους.
Από τα βρώμικα κελιά στις «σουίτες» με wi-fi και τζακούζι
Η φυλακή κατασκευάστηκε αρχικά για 600 άτομα, αλλά τώρα φέρεται να έχει 3.000 κρατούμενους.
Το χρήμα κυβερνά τα πάντα στο Σαν Πέδρο, καθώς οι μεγαλέμποροι ή οι πλούσιοι πολιτικοί ζουν σε «σουίτες» με wi-fi και τζακούζι στο εσωτερικό τους.
Στο άλλο άκρο της κλίμακας, φτωχοί κρατούμενοι λιμοκτονούν σε έναν παγωμένο λαβύρινθο από σοκάκια μέσα στα τείχη ύψους 15 μέτρων.
Το Σαν Πέδρο είναι γνωστό ότι διοικείται εξ ολοκλήρου από τους ίδιους τους κρατούμενους, με τους φύλακες οι οποίοι δεν βρίσκονται μέσα στο κτίριο, αλλά έξω από αυτό, να κάνουν τα στραβά μάτια στις εγκληματικές δραστηριότητες.
Οι κρατούμενοι, η συντριπτική πλειοψηφία των οποίων είναι μέσα για κατηγορίες για ναρκωτικά, διευθύνουν ένα εργοστάσιο κοκαΐνης την οποία πουλούν σε τρόφιμους αλλά και επισκέπτες «φθηνότερα από όσο στοιχίζει ένα πιάτο φαγητό μέσα στις φυλακές».
Άλλοι κρατούμενοι φέρνουν ακόμη και τις γυναίκες, τα παιδιά και τα κατοικίδιά τους για να ζήσουν μαζί τους στο κελί – με τα παιδιά να παίζουν περιτριγυρισμένα από δολοφόνους και βιαστές.
Πώς τιμωρούν τους βιαστές
Η βία φυσικά είναι ανεξέλεγκτη, καθώς οι νεοεισερχόμενοι μαχαιρώνονται από τους κακοποιούς ή ακόμη και παθαίνουν ηλεκτροπληξία στη ρηχή πισίνα.
Εντός της φυλακής- το 2013 ένα 12χρονο κορίτσι έμεινε έγκυος μετά τον ομαδικό βιασμό της από άνδρες της φυλακής.
Αυτές οι επιθέσεις δεν μένουν ατιμώρητες: οι βιαστές και όσοι παρενοχλούν παιδιά αντιμετωπίζονται με μηδενική ανοχή από το «συμβούλιο» των κρατουμένων.
Οι δράστες μεταφέρονται σε μια μικρή «πισίνα» από τσιμέντο όπου τους χτυπούν, τους μαχαιρώνουν και τους κάνουν ηλεκτροπληξία μέχρι θανάτου, μπροστά στα μάτια των υπολοίπων.
Στατιστικά της φυλακής
Περίπου το 80% των κρατουμένων κρατείται για εγκλήματα που σχετίζονται με ναρκωτικά.
Το εκπληκτικό 75% όλων των κρατουμένων δεν έχουν ποτέ καταδικαστεί για τα υποτιθέμενα εγκλήματά τους – κρατούνται εν αναμονή της δίκης.
Υπάρχουν κατά μέσο όρο τέσσερις θάνατοι κάθε μήνα μέσα στη φυλακή από φυσικά αίτια ή από βίαιες επιθέσεις.