Μια Διεθνής Διάσκεψη στη σκιά του τουρκικού αναθεωρητισμού

Η κυβερνητική εξαγγελία μιας εκ των 20 τουλάχιστον δεσμεύσεων που θα ανακοινώσει η Ελλάδα την πρώτη ημέρα του 9ου «Our Ocean Conference», το οποίο διεξάγεται στις 16 και 17 Απριλίου στην Αθήνα, και η οποία αφορούσε τη δημιουργία εθνικών θαλάσσιων πάρκων σε Ιόνιο και Αιγαίο εντός του 2024, λίγο έλειψε να επισκιάσει το βασικό ζητούμενο της διάσκεψης που φιλοξενείται στο Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος και αφορά την προστασία των ωκεανών.

Αντιδρώντας στην πρόθεση της Ελλάδας να δημιουργήσει δύο νέα θαλάσσια πάρκα, που στόχο έχουν να επεκτείνουν τις θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές για να προστατεύσουν θαλασσοπούλια και θαλάσσια θηλαστικά, το τουρκικό ΥΠΕΞ επέστρεψε στη ρητορική των «γκρίζων ζωνών», κάνοντας λόγο για «ζητήματα που αφορούν το καθεστώς ορισμένων νησιών, νησίδων και βραχονησίδων των οποίων η κυριαρχία δεν έχει μεταβιβαστεί στην Ελλάδα με διεθνείς συμφωνίες» και προειδοποιώντας την ΕΕ «να μη γίνει εργαλείο για τις πολιτικές κινήσεις της Ελλάδας σχετικά με τα περιβαλλοντικά της προγράμματα».

Αμεση και σε αυστηρό τόνο ήταν η απάντηση της Αθήνας, η οποία τόνισε ότι «η ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών πολιτικοποιεί ένα αμιγώς περιβαλλοντικό ζήτημα» και υπογραμμίζοντας πως «η ελληνική κυβέρνηση θα συνεχίσει να υποστηρίζει απαρέγκλιτα την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας στο πλαίσιο εξωτερικής πολιτικής αρχών». Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος ξεκαθάρισε ότι η συγκεκριμένη εξαγγελία «δεν έχει να κάνει καθόλου με κάποια πολιτική κίνηση» και χαρακτήρισε το όλο ζήτημα «περιβαλλοντολογικό».

ΤΟ ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ.

Με δεδομένο ότι αυτή η νέα ταραχή, στα ήρεμα νερά των τελευταίων μηνών του Αιγαίου, ξέσπασε εν μέσω του νέου γύρου ελληνοτουρκικών διαβουλεύσεων και μερικές μόνο εβδομάδες πριν από την συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν στην Αγκυρα, η οποία φαίνεται να κλειδώνει για τις 13 Μαΐου (τουρκική εφημερίδα την τοποθετεί στις 14/5), ενδιαφέρον παρουσιάζει το πώς διαβάζουν διπλωματικές πηγές στην Αθήνα την τουρκική ανιστόρητη αντίδραση.

Κάποιοι βλέπουν στην τουρκική κυβέρνηση μια απόπειρα να παρουσιαστεί ως σκληρότερη, καθώς από την αντιπολίτευση, η οποία πρώτη σήκωσε το θέμα, κατηγορείται για «χαλαρότητα» στα ελληνοτουρκικά.

Αλλοι βλέπουν μια προσπάθεια να αναγκαστεί η Αθήνα να βάλει «πάγο» στα σχέδιά της για θαλάσσιο πάρκο στο Αιγαίο, κάτι που δεν φαίνεται να λειτούργησε, καθώς η ελληνική κυβέρνηση δεν άλλαξε κάτι ως προς τον προγραμματισμό της.

Η επιστροφή της Αγκυρας στη ρητορική των «γκρίζων ζωνών» δεν ερμηνεύεται από την ελληνική διπλωματία ως μια απαραίτητα αρνητική εξέλιξη, καθώς όλο το προηγούμενο διάστημα αυτό που τόνιζαν επανειλημμένα ήταν ότι «οι θέσεις της Τουρκίας είναι γνωστές» και εκείνο που επιδιώκεται σταθερά είναι να διατηρούνται ανοιχτοί δίαυλοι επικοινωνίας προκειμένου οι όποιες διαφωνίες να μην παράγουν κρίσεις που αποτυπώνονται στο πεδίο.

Τουρκική αντιπροσωπεία, εξάλλου, έχει αποδεχθεί την πρόσκληση να παραστεί στη Διάσκεψη παρά την αντίδραση του τουρκικού ΥΠΕΞ. Είναι βέβαιο ότι η Αθήνα θα συνεχίσει να επιδιώκει τον διάλογο, αναζητώντας παράλληλα το κατάλληλο μομέντουμ για να ανοίξει η συζήτηση επί των «δύσκολων» θεμάτων, για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών, παρότι το τελευταίο επεισόδιο χαμηλώνει αναπόφευκτα τον πήχη των προσδοκιών σε αυτή τη φάση.

125 ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΙΕΣ.

Ως ένα σπουδαίο γεγονός και ως μια από τις μεγαλύτερες πρωτοβουλίες που έχουν διαχρονικά αναληφθεί από τη χώρα μας για την προστασία των ωκεανών περιέγραψε ο Γιώργος Γεραπετρίτης την 9η Διεθνή Διάσκεψη για τους Ωκεανούς.

Βασική επιδίωξη της διοργάνωσης η δημιουργία μιας παγκόσμιας συμμαχίας για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος όχι με συζητήσεις αφηρημένες αλλά με αποτελέσματα απτά, τα οποία αποτυπώνονται ήδη στις δεσμεύσεις που ξεπέρασαν τις 350 και συνολικά προϋπολογίζονται σε περισσότερα από 10 δισ. δολάρια.

Η Ελλάδα δίνει μεγάλη έμφαση στην OOC-9, καθώς θα αποτελέσει και ένα χρήσιμο πεδίο διμερών επαφών εν όψει της υποψηφιότητάς της για Μη Μόνιμο Μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για το 2025-2026. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη διοργάνωση που φιλοξένησε ποτέ η χώρα μας, με 2.200 συμμετέχοντες, 125 επίσημες αντιπροσωπείες κρατών, κυβερνήσεων και διεθνών οργανισμών, 12 αρχηγούς κρατών και 82 εκδηλώσεις.

ΠΑΡΩΝ ΚΑΙ Ο ΤΖΟΝ ΚΕΡΙ.

Το παρών θα δώσει και ο Τζον Κέρι, με  πρωτοβουλία του οποίου ξεκίνησε το 2014 ο θεσμός, ενώ στη διάσκεψη θα συμμετάσχει πολυπληθής αμερικανική αντιπροσωπεία με τουλάχιστον 9 υπουργούς. Ομιλητής στην εναρκτήρια εκδήλωση της Διάσκεψης (15/4, Μέγαρο Μουσικής) θα είναι ο Τζορτζ Τσούνης, ενώ την ίδια ημέρα θα διεξαχθεί το «Our Ocean Youth Leadership Summit» που αποσκοπεί στην αφύπνιση της νέας γενιάς για τη βιωσιμότητα των ωκεανών.